Kinderopvangprijzen stijgen: hoe verhoudt dat zich tot het werken van ouders?

De kosten voor kinderopvang in Nederland stegen in 2023 aanzienlijk, wat heeft geleid tot grote zorgen onder ouders. De opvangsector stuit op meerdere uitdagingen, zoals stijgende energiekosten, huren en personeelstekorten. Deze ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat de kosten voor kinderopvang met 8 tot 13 procent zijn gestegen. Echter, de overheid vergoedt slechts een deel van deze stijging. De maximale vergoeding door middel van de kinderopvangtoeslag is slechts met 5,6 procent toegenomen. In reactie hierop overwegen steeds meer ouders om minder te gaan werken of zelfs volledig te stoppen met werken.

Deze artikelfocus ligt op de financiële druk die ouders ondervinden door de stijgende kosten van kinderopvang, de consequenties die dit heeft op hun werksituatie, en de maatregelen die de overheid heeft genomen of kan nemen om ouders te ondersteunen.

Kinderopvangprijzen stijgen door externe factoren

De opvoedsector staat momenteel voor een complexe situatie. De kosten voor kinderopvang zijn sterk gestegen door meerdere externe factoren. Zo is er de stijging van energiekosten, die een directe impact hebben op de operationele kosten van opvangcentra. Daarnaast zijn de huren van de locaties waar kinderopvang georganiseerd wordt, ook gestegen. Hier komt bij dat er een personeelstekort is in de sector, wat leidt tot hogere loonkosten. Deze combinatie van factoren heeft ervoor gezorgd dat de prijzen van kinderopvang met 8 tot 13 procent zijn gestegen.

Hoewel deze stijging volledig begrijpelijk is, is het voor ouders financieel lastiger. De overheid stelt dat de vergoeding niet volledig kan worden afgestemd op deze kostenstijging, vanwege het complexe toeslagensysteem van de Belastingdienst. Dit betekent dat ouders een groter deel van de kosten zelf moeten dragen, wat vooral voor ouders met een lagere of middeninkomen een zware financiële belasting is.

Ouders overwegen om minder of helemaal te stoppen met werken

Tegen de achtergrond van deze stijging in kosten overweegt een steeds groter aantal ouders om hun werk te verminderen of zelfs te stoppen met werken. Deze beslissing is niet licht genomen. Het verhaal van Marte Barends is daar een goed voorbeeld van. Zij werkt als juf en overweegt om minder te gaan werken vanwege de stijgende kosten van de kinderopvang. Ze benadrukt dat het werken financieel niet langer haalbaar is, terwijl ze ook wil meedoen aan de maatschappij.

In een online forum beschrijft een moeder dat ze genoodzaakt is om minder te gaan werken, omdat de kinderopvang te duur is. Ze berekent dat het voor 2 dagen opvang 700 euro kost, waarvan slechts 200 euro wordt vergoed. Als ze het kind slechts een dag per week naar de opvang brengt, kost dat 350 euro, waarvan 100 euro wordt vergoed. Dit betekent dat het haar 250 euro kost per dag. Haar conclusie is dat het minder werken haar bijna evenveel aan salaris oplevert als wanneer ze volledig zou werken. Deze berekening is duidelijk voor deze moeder: het loont niet om volledig te blijven werken.

Gevolgen voor kinderen en maatschappij

Het stoppen of verminderen van het werk door ouders heeft ook gevolgen voor kinderen. Kinderopvang is ontworpen om ouders te ondersteunen bij het combineren van werk en gezin, en tegelijkertijd kinderen te helpen met hun sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling. Als ouders minder gaan werken of stoppen, betekent dit dat kinderen minder contact hebben met leeftijdsgenoten en minder buitenshuis activiteiten kunnen doen. Dit heeft een negatieve impact op hun ontwikkeling.

Daarnaast is er ook een algemeen maatschappelijk effect. Het verminderen van de arbeidsdeelname van ouders kan leiden tot een vermindering van de economische productiviteit. In een tijd waarin de maatschappij al worstelt met tekorten in sectoren zoals de zorg en het onderwijs, kan dit een extra uitdaging worden.

Maatregelen van de overheid

De overheid heeft zich bewust gemaakt van de zorgen van ouders en heeft maatregelen genomen. In december 2022 werd aangekondigd dat de kinderopvangtoeslag in 2023 toch iets verhoogd zou worden. De vergoeding stijgt van 5,66 procent naar 6,6 procent, wat betekent dat ouders iets meer van de kosten van de kinderopvang vergoed krijgen. Minister Karien van Gennip heeft dit genomen als een maatregel om te voorkomen dat ouders in financiële problemen komen en stoppen met werken.

De voorzitter van Boink, de belangenvereniging van ouders in de kinderopvangsector, benadrukt dat deze maatregel een positief signaal is, maar dat er nog ruimte is voor verbetering. Zij stelt voor om, als het niet in januari lukt om de vergoeding volledig aan te passen, dit in juli te doen. Dit zou de druk op ouders verminderen en tegelijkertijd het complexe toeslagensysteem van de Belastingdienst omzeilen.

Alternatieven en mogelijke oplossingen

Voor ouders die overwegen om minder of helemaal te stoppen met werken, zijn er ook alternatieven. Een mogelijke oplossing is het zoeken naar extra hulp van familie of vrienden. In een van de verhalen in de bronnen benadrukt een moeder dat haar moeder niet beschikbaar is om te oppassen vanwege haar eigen werk, terwijl haar schoonouders ook niet beschikbaar zijn. In dergelijke gevallen is het belangrijk om creatieve oplossingen te vinden. Sommige ouders overwegen bijvoorbeeld om te werken op afstand of te kijken naar flexibele werktijden. Dit kan helpen bij het combineren van werk en kinderopvang.

Daarnaast kan het ook nuttig zijn om te praten met de werkgever over mogelijke aanpassingen, zoals een gedeeltelijke verhoging van het salaris of extra flexibiliteit in de werktijden. In sommige gevallen kan het ook zinvol zijn om te overwegen voor een andere functie binnen het bedrijf die minder belastend is, of om te kijken naar een andere sector waarbij de balans tussen werk en gezin beter is.

Uitdagingen voor de opvangsector

De opvangsector zelf staat ook voor grote uitdagingen. De stijgende kosten van energie en huur, samen met het personeelstekort, zorgen ervoor dat opvangcentra hun tarieven moeten verhogen. De voorzitter van Boink benadrukt dat het kabinet de prijsstijgingen al langer had kunnen anticiperen en dat het tijd is om actie te ondernemen.

De sector vraagt om ondersteuning van de overheid, niet alleen in de vorm van een vergoeding, maar ook in de vorm van investeringen in de sector. Dit kan bijvoorbeeld gedaan worden door het aanbod van opvangplekken te vergroten, door het aantrekkelijk maken van de beroepen in de opvangsector, en door het stimuleren van investeringen in de infrastructuur van opvangcentra.

De rol van de maatschappij en de media

De media speelt een belangrijke rol in het onderbrengen van het probleem van de stijgende kinderopvangkosten. In de bronnen worden meerdere verhalen beschreven van ouders die overwegen om te stoppen met werken. Deze verhalen geven een duidelijk beeld van de druk die ouders ondervinden. De media benadrukt ook de maatregelen die de overheid heeft genomen, wat helpt bij het informeren van ouders over mogelijke oplossingen.

Daarnaast benadrukt de media ook de sociale aspecten van het probleem. Het stoppen of verminderen van het werk door ouders heeft gevolgen voor de maatschappij en voor de economie. Het is daarom belangrijk dat de maatschappij zich bewust maakt van het probleem en dat er oplossingen worden gevonden die zowel ouders als kinderen ondersteunen.

Conclusie

De stijging van de kinderopvangprijzen heeft geleid tot grote zorgen onder ouders, met als gevolg dat steeds meer ouders overwegen om minder of helemaal te stoppen met werken. De overheid heeft maatregelen genomen, zoals de verhoging van de kinderopvangtoeslag, om ouders te ondersteunen. Echter, er is nog ruimte voor verbetering. Het is belangrijk dat de overheid, de opvangsector en de maatschappij samenwerken om een duurzame oplossing te vinden voor ouders die worstelen met de stijgende kosten van kinderopvang.

Kinderopvang is bedoeld om ouders te ondersteunen bij het combineren van werk en gezin, en tegelijkertijd kinderen te helpen met hun ontwikkeling. Het is daarom van groot belang dat er actie wordt genomen om de druk op ouders te verminderen en zodoende het werken voor ouders weer een haalbare optie te maken.

Bronnen

1. Kinderopvang wordt duurder: ga jij stoppen met werken?
2. Minder of helemaal stoppen met werken door dure kinderopvang: 'Dit is heftig'
3. Ouders denken aan stoppen met werken vanwege dure kinderopvang
4. Gedwongen minder te werken omdat opvang teveel gaat kosten
5. Kinderdagopvang duurder in 2023
6. Kinderopvang uurtarieven duurder, BSO ouders netto-bijdrage
7. Stoppen met werken omdat opvang teveel gaat kosten