Madurodam: Een Dagje Uit met Jonge
juni 17, 2025
Kaas is een populair voedingsmiddel en een onderdeel van de Nederlandse eetcultuur. Voor ouders en verzorgers is het belangrijk om te weten welke soorten kaas geschikt zijn voor kinderen, hoe kaas het beste bewaard kan worden en welke gezondheidsaspecten er een rol spelen. Dit artikel geeft een overzicht van de beschikbare informatie over kaas, gebaseerd op de huidige kennis.
Wat is Kaas?
Kaas is een zuivelproduct dat wordt gemaakt van melk. De vaste stoffen in melk, zoals eiwitten, vetten en mineralen, vormen de basis van kaas. Er bestaan talloze soorten kaas, variërend in hardheid, smaak, geur en de gebruikte melksoort (koe, geit, schaap). De bereidingswijze en rijpingstijd bepalen mede de uiteindelijke eigenschappen van de kaas.
Verschillende Soorten Kaas
De diversiteit aan kazen is groot. Kazen kunnen worden ingedeeld in verschillende categorieën, waaronder harde kaas, verse kaas, blauwschimmelkaas, witschimmelkaas en roodschimmelkaas.
Harde Kaas: Deze kazen zijn gekenmerkt door een laag vochtgehalte en een stevige textuur. Voorbeelden zijn Goudse, Edammer, Emmentaler en Gruyère.
Verse Kaas: Verse kaas is (bijna) niet gerijpt en heeft een zachte textuur met een milde, frisse tot lichtzure smaak. Bekende verse kazen zijn Mascarpone, Mozzarella, Ricotta, Cottage cheese en Feta.
Blauwschimmelkaas: Deze kazen bevatten blauwe schimmeladers die zorgen voor een pittige, uitgesproken smaak. Roquefort, Blue Stilton en Danish Blue zijn voorbeelden van blauwschimmelkazen.
Witschimmelkaas: Witschimmelkazen zijn herkenbaar aan hun witte korst. De smaak varieert van mild tot uitgesproken, afhankelijk van de kleur van de korst. Brie, Camembert en Chaource zijn bekende voorbeelden.
Roodschimmelkaas: Deze kazen hebben een roodachtige korst, veroorzaakt door een bacterie. Ze zijn romig van smaak en vaak licht pittig. Kernhem, Port Salut, Epoisses en Munster behoren tot deze categorie.
Naast deze indeling zijn er ook specifieke Nederlandse kaassoorten, zoals Goudse, Edammer, Leidse kaas en Noord-Hollandse kaas. Ook buitenlandse kazen zoals Appenzeller (Zwitserland), Manchego (Spanje) en Halloumi (Cyprus) zijn populair.
Nederlandse Kaassoorten
Nederland staat bekend om zijn kaasproductie. Naast de bekende Goudse en Edammer kaas zijn er ook andere traditionele Nederlandse kazen, zoals Friese nagelkaas, Kollumer kaas en Leerdammer. De leeftijd van de kaas speelt een belangrijke rol in de smaakbeleving. Nederlandse kazen worden ingedeeld in jonge kaas (minimaal 3 weken oud), jong belegen kaas (minimaal 2 maanden oud), belegen kaas (minimaal 4 maanden oud), extra belegen kaas (minimaal 7 maanden oud), oude kaas (minimaal 10 maanden oud) en overjarige kaas (ouder dan 1 jaar). Hoe ouder de kaas, hoe intenser de smaak.
Kaas en Vegetarisme/Religie
De bereiding van kaas kan vragen oproepen vanuit vegetarisch of religieus oogpunt. Traditioneel wordt stremsel, een enzym dat nodig is voor de kaasbereiding, gewonnen uit de lebmaag van een kalf. Echter, er wordt steeds vaker gebruik gemaakt van microbieel of plantaardig stremsel, waardoor bepaalde kazen als vegetarisch gekwalificeerd kunnen worden. Voor moslims kan het van belang zijn te weten of het stremsel afkomstig is van een halal geslacht kalf. Joodse spijswetten stellen specifieke eisen aan de reinheid van kaas, waarbij het gebruik van dierlijk stremsel een rol speelt.
Hoe bewaar je kaas?
Het correct bewaren van kaas is belangrijk om de kwaliteit en houdbaarheid te waarborgen. Kaas dient bij voorkeur in een gesloten verpakking in de koelkast bewaard te worden. Buiten de koelkast is de kaas minder lang houdbaar en kan ‘zweten’, vooral bij vettere kazen. Vacuümverpakte kaas blijft 1 tot 2 maanden goed, terwijl verpakte jonge of jong belegen kaas ongeveer 1 week houdbaar is in de koelkast. Belegen en oude kaas blijven op die manier 2 weken goed. Plakken kaas en geraspte kaas zijn na openen ongeveer 3 dagen houdbaar.
Schimmelvorming kan optreden tijdens het bewaren. Bij harde kazen, zoals Goudse of Edammer, kan de schimmel ruim (minstens 1 centimeter) worden weggesneden, waarna de kaas nog eetbaar is.
De Gezondheidswaarde van Kaas
Kaas is rijk aan vitamine A, vitamine B12 en mineralen zoals calcium, fosfor, magnesium en zink. Het bevat ook eiwit en vet, maar weinig koolhydraten. Kaas levert een aanzienlijk deel van de dagelijkse inname van calcium en vitamine B12, wat belangrijk is voor een gezonde voeding. Het vetgehalte in kaas varieert per soort.
Kaas en de Schijf van Vijf
Kaas staat niet onvoorwaardelijk in de Schijf van Vijf. Kazen met niet te veel zout (minder dan 2 gram zout per 100 gram kaas) en met een aanduiding van 10+, 20+ of 30+ staan er wel in.
Kleur van Kaas
De natuurlijke kleur van kaas is geel, door de aanwezigheid van caroteen in het melkvet. In graskaas is meer caroteen aanwezig dan in hooikaas. Om een constante kleur te garanderen, wordt soms kleurstof (anatto) toegevoegd. Geitenkaas is van nature wit, omdat geiten het caroteen volledig omzetten in vitamine A. Schapenkaas heeft een lichte gele kleur.
Kaas online bestellen
Het bestellen van kaas online biedt gemak en een breed assortiment. Betrouwbare online kaaswinkels bieden gedetailleerde productinformatie en handige bezorgopties.
Conclusie
Kaas is een veelzijdig en voedzaam product met een rijke geschiedenis. Er is een grote diversiteit aan soorten kaas, elk met zijn eigen smaak en eigenschappen. Het is belangrijk om kaas op de juiste manier te bewaren en rekening te houden met de gezondheidsaspecten en eventuele dieetwensen. Door te kiezen voor kwalitatieve kazen en te letten op het zoutgehalte, kan kaas een waardevolle toevoeging zijn aan een evenwichtige voeding.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
