Jeuk bij Kinderen: Oorzaken, Behandeling en Wanneer naar de Arts

Jeuk is een veelvoorkomende klacht, ook bij kinderen. Het is een onaangenaam gevoel dat de drang opwekt om te krabben, wat de huid verder kan irriteren en zelfs beschadigen. Hoewel jeuk vaak onschuldig is en vanzelf overgaat, kan het ook een symptoom zijn van een onderliggende aandoening. Dit artikel bespreekt de mogelijke oorzaken van jeuk bij kinderen, wat ouders en verzorgers zelf kunnen doen om de jeuk te verlichten, en wanneer een bezoek aan de arts noodzakelijk is.

Wat is Jeuk?

Jeuk, ook wel pruritus genoemd, is een sensatie die een reactie uitlokt die resulteert in de wens om de huid te krabben. De intensiteit van jeuk kan variëren van mild tot ondraaglijk. Bij kinderen kan jeuk leiden tot onrust, slaapproblemen en concentratieproblemen. Het is belangrijk om te onthouden dat jeuk op zichzelf een symptoom is, en niet een ziekte. De oorzaak van de jeuk kan variëren van een eenvoudige droge huid tot een meer complexe huidaandoening of interne ziekte.

Mogelijke Oorzaken van Jeuk bij Kinderen

De oorzaken van jeuk bij kinderen zijn divers. Sommige oorzaken zijn direct zichtbaar op de huid, terwijl andere van binnenuit komen.

Huidaandoeningen

Verschillende huidaandoeningen kunnen jeuk veroorzaken. Eczeem, ook wel constitutioneel eczeem genoemd, is een veelvoorkomende oorzaak, gekenmerkt door rode, schilferige plekken op de huid, vaak in de knieholtes, elleboogplooien en nek. Galbulten (urticaria) zijn heftig jeukende zwellingen die plotseling kunnen ontstaan als reactie op bijvoorbeeld voedsel, medicijnen of insectenbeten. Schurft, veroorzaakt door een mijt die gangetjes graaft in de huid, veroorzaakt intense jeuk, vooral 's nachts. Andere huidaandoeningen die jeuk kunnen veroorzaken zijn psoriasis, schimmelinfecties en lichen planus.

Allergieën en Overgevoeligheid

Allergische reacties op stoffen zoals zeep, wasmiddel, kledingmaterialen (zoals wol) of bepaalde voedingsmiddelen kunnen leiden tot jeuk. Ook insectenbeten kunnen een jeukreactie veroorzaken.

Interne Aandoeningen

In zeldzame gevallen kan jeuk een symptoom zijn van een onderliggende interne aandoening, zoals leverziekten, nierziekten, bloedarmoede, diabetes, of zelfs kanker. Deze vormen van jeuk zijn vaak verspreid over het hele lichaam.

Psychische Factoren

Stress, angst en depressie kunnen ook jeuk veroorzaken of verergeren. In sommige gevallen kan jeuk een psychogene oorzaak hebben, wat betekent dat de jeuk niet door een fysieke oorzaak wordt veroorzaakt, maar door psychische factoren.

Andere Oorzaken

Ook droge huid, vooral in de wintermaanden, kan jeuk veroorzaken. Bij baby's en jonge kinderen kan jeuk ook ontstaan door irritatie van de huid door bijvoorbeeld kwijl of urine.

Wat Kun Je Zelf Doen om Jeuk te Verlichten?

Er zijn verschillende dingen die ouders en verzorgers zelf kunnen doen om de jeuk bij kinderen te verlichten:

• Vermijd krabben: Hoewel het moeilijk is, is het belangrijk om te proberen te voorkomen dat het kind krabt. Krabben verergert de jeuk en kan leiden tot huidbeschadiging en infecties.
• Korte nagels: Houd de nagels van het kind kort en schoon om de schade bij krabben te minimaliseren.
• Hydraterende crème: Smeer de huid regelmatig in met een neutrale, hydraterende crème om de huid gehydrateerd te houden en de jeuk te verminderen.
• Lauwwarm bad: Een lauw warm bad kan verlichting bieden. Vermijd heet water en gebruik milde reinigingsmiddelen.
• Vermijd triggers: Probeer te achterhalen wat de jeuk uitlokt en vermijd deze triggers. Dit kan bijvoorbeeld een bepaald kledingmateriaal, zeep of voedingsmiddel zijn.
• Koel kompres: Een koel kompres kan de jeuk tijdelijk verminderen.
• Stress verminderen: Als de jeuk wordt veroorzaakt of verergerd door stress, probeer dan de stress van het kind te verminderen.

Wanneer naar de Arts?

Het is belangrijk om een arts te raadplegen als de jeuk:

• Aanhoudt: Langer dan twee weken aanhoudt en niet verbetert met zelfzorgmaatregelen.
• Ernstig is: Het dagelijks leven of de slaap van het kind verstoort.
• Plotseling opkomt: Plotseling ontstaat zonder duidelijke oorzaak.
• Verspreid is: Het hele lichaam treft.
• Samengaat met andere symptomen: Gepaard gaat met andere symptomen, zoals koorts, vermoeidheid, nachtelijk zweten, gewichtsverlies of veranderingen in de eetlust.
• Tekenen van infectie vertoont: Er tekenen van infectie zijn, zoals roodheid, zwelling, pus of pijn.

De arts kan de oorzaak van de jeuk vaststellen en een passende behandeling voorschrijven. Deze behandeling kan bestaan uit crèmes of zalven met corticosteroïden, antihistaminica, of andere medicijnen, afhankelijk van de oorzaak van de jeuk.

Behandeling door de Arts

Afhankelijk van de oorzaak van de jeuk kan de arts verschillende behandelingen voorschrijven:

• Crèmes en zalven: Corticosteroïden crèmes en zalven kunnen de ontsteking en jeuk verminderen. Andere crèmes, zoals calcineurine-inhibitoren of koelende crèmes met menthol, kunnen ook worden gebruikt.
• Geneesmiddelen: Antihistaminica kunnen helpen om de jeuk te verminderen, vooral bij allergische reacties. In sommige gevallen kunnen antidepressiva of lichttherapie worden voorgeschreven.
• Specifieke behandelingen: Bij schurft of schimmelinfecties schrijft de arts speciale zalven of crèmes voor.

Preventie

Hoewel jeuk niet altijd te voorkomen is, zijn er wel maatregelen die je kunt nemen om de kans op jeuk te verminderen:

• Houd de huid gehydrateerd: Smeer de huid regelmatig in met een hydraterende crème.
• Vermijd irriterende stoffen: Vermijd contact met irriterende stoffen, zoals agressieve zepen, wasmiddelen en kledingmaterialen.
• Draag loszittende kleding: Draag loszittende kleding van ademende materialen, zoals katoen.
• Behandel huidaandoeningen: Behandel huidaandoeningen, zoals eczeem, tijdig en adequaat.
• Vermijd stress: Probeer stress te verminderen.

Conclusie

Jeuk bij kinderen is een veelvoorkomende klacht met diverse oorzaken. Hoewel jeuk vaak onschuldig is en met zelfzorgmaatregelen kan worden verlicht, is het belangrijk om een arts te raadplegen als de jeuk aanhoudt, ernstig is of gepaard gaat met andere symptomen. Door de oorzaak van de jeuk te achterhalen en een passende behandeling te starten, kan de jeuk worden verlicht en de kwaliteit van leven van het kind worden verbeterd.

Bronnen

1. https://www.menselijklichaam.nl/huid/jeuk/
2. https://www.huidinfo.nl/j/jeuk/
3. https://www.thuisarts.nl/jeuk/ik-heb-last-van-jeuk
4. https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/jeuk
5. https://www.huidziekten.nl/folders/nederlands/jeuk-pruritus-prurigo.htm
6. https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/170495-jeuk-over-hele-lichaam-zonder-uitslag-symptomen-en-oorzaak.html
7. https://www.thuisarts.nl/jeuk
8. https://www.gezondheid.be/artikel/jeuk/jeuk-wat-veroorzaakt-het-en-wat-kan-je-er-tegen-doen-4293