Madurodam: Een Dagje Uit met Jonge
juni 17, 2025
Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap die bij ongeveer 15 tot 20% van de kinderen voorkomt. Deze kinderen verwerken prikkels intenser en hebben meer tijd nodig om deze te verwerken dan andere kinderen. Dit kan zich uiten in verschillende kenmerken, zoals een sterke reactie op emotionele situaties, een voorkeur voor rust en voorspelbaarheid, en een grotere kwetsbaarheid voor kritiek. Het is belangrijk te benadrukken dat hoogsensitiviteit geen stoornis of diagnose is, maar een aangeboren eigenschap. Dit artikel biedt een overzicht van de kenmerken van hoogsensitieve kinderen en geeft praktische tips voor ouders en opvoeders om deze kinderen optimaal te ondersteunen.
Hoogsensitieve personen, en dus ook kinderen, hebben een gevoeliger zenuwstelsel. Hersenonderzoek heeft aangetoond dat hoogsensitieve kinderen sterker reageren op sociale situaties die emoties oproepen. Dit betekent dat ze sneller overweldigd kunnen raken door prikkels, zoals harde geluiden, felle lichten, of drukke omgevingen. Het is belangrijk om te begrijpen dat deze intensiteit van beleving niet negatief is, maar een inherent onderdeel van hun persoonlijkheid. Hoogsensitieve kinderen zijn vaak creatief, zorgzaam, en hebben een rijk innerlijk leven.
De kenmerken van hoogsensitiviteit kunnen zich op verschillende manieren uiten. Sommige kinderen zijn stil en teruggetrokken, terwijl anderen juist veel prikkels nodig hebben om zich goed te voelen. Een aantal veelvoorkomende kenmerken zijn:
Het is belangrijk om te onthouden dat niet elk hoogsensitief kind alle kenmerken vertoont. Elk kind is uniek en uit de gevoeligheid op een eigen manier.
Het opvoeden van een hoogsensitief kind vraagt om begrip, geduld en een specifieke aanpak. Hieronder volgen enkele praktische tips:
Hoogsensitieve kinderen gedijen goed in een gestructureerde omgeving. Het is belangrijk om routines te creëren en je kind te informeren over wat er gaat gebeuren. Vermijd verrassingen en bereid je kind goed voor op veranderingen. Duidelijke uitleg en een voorspelbare dagindeling kunnen veel stress wegnemen.
Zorg ervoor dat je kind voldoende rust krijgt. Beperk drukke activiteiten en creëer een rustige omgeving waar je kind zich kan terugtrekken. Een ‘rusthoekje’ met kleurboeken, puzzels of een koptelefoon kan een fijne plek zijn om te ontspannen.
Toon begrip voor de gevoelens van je kind en valideer zijn of haar emoties. Laat je kind weten dat het oké is om gevoelig te zijn en dat zijn of haar reacties normaal zijn. Vermijd opmerkingen als "Stel je niet aan" of "Het valt allemaal wel mee".
Hoewel het belangrijk is om begrip te tonen, is het ook belangrijk om grenzen te stellen. Hoogsensitieve kinderen kunnen soms geneigd zijn om hun eigen behoeften te negeren om anderen te plezieren. Leer je kind om voor zichzelf op te komen en zijn of haar grenzen aan te geven.
Geef je kind positieve bevestiging en complimenteer hem of haar voor zijn of haar sterke punten. Hoogsensitieve kinderen zijn vaak perfectionistisch en hebben behoefte aan erkenning voor hun inspanningen.
Leer je kind de signalen van overprikkeling te herkennen en hoe hij of zij daarmee om kan gaan. Dit kan bijvoorbeeld door zich terug te trekken in een rustige omgeving, diep adem te halen, of een ontspannende activiteit te doen.
Ouders spelen een belangrijke rol in het creëren van een rustige omgeving. Het is belangrijk om zelf ook bewust te zijn van je eigen prikkelgevoeligheid en om te zorgen voor voldoende rust en ontspanning.
Op school kan een hoogsensitief kind te maken krijgen met veel prikkels en uitdagingen. Het is belangrijk om in gesprek te gaan met de leerkracht en te bespreken hoe je kind optimaal ondersteund kan worden. Mogelijke aanpassingen zijn:
Een veilige hechting is extra belangrijk voor hoogsensitieve kinderen. Ze zijn gevoeliger voor angsten, afwijzing en onduidelijk gedrag. Zorg ervoor dat je kind weet dat je er altijd voor hem of haar bent en dat je hem of haar accepteert zoals hij of zij is. Een time-out als straf kan averechts werken, omdat het je kind van je afscheidt en zijn of haar angst kan vergroten. Probeer in plaats daarvan om samen de afzondering op te zoeken en vriendelijk uit te leggen waarom bepaald gedrag ongewenst is.
De term ‘nieuwetijdskind’ wordt soms gebruikt in verband met hoogsensitiviteit. Sommige hoogsensitieve kinderen zouden meer in contact staan met andere werelden en daardoor gevoeliger zijn voor energieën en intuïtie. Hoewel er weinig wetenschappelijk bewijs is voor deze bewering, is het belangrijk om de ervaringen van je kind serieus te nemen en er open over te praten.
Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap die bij een aanzienlijk aantal kinderen voorkomt. Het is belangrijk om hoogsensitiviteit te herkennen en te begrijpen, zodat je je kind optimaal kunt ondersteunen. Door te zorgen voor structuur, rust, begrip en positieve bevestiging, kun je je hoogsensitieve kind helpen om zijn of haar talenten te ontwikkelen en een gelukkig en vervuld leven te leiden. Het is essentieel om te onthouden dat hoogsensitiviteit geen probleem is dat opgelost moet worden, maar een waardevolle eigenschap die gekoesterd en ondersteund moet worden.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet