Hersenschudding bij Kinderen: Herkenning, Behandeling en Herstel

Een hersenschudding is een veelvoorkomend letsel, ook bij kinderen. Wereldwijd lopen jaarlijks ongeveer 69 miljoen mensen, waaronder een aanzienlijk aantal kinderen, een hersenschudding of ander mild traumatisch hersenletsel (mTBI) op. In Nederland gaat het om 213 per 100.000 mensen per jaar. Bij kinderen komen hersenschuddingen vaak voor door ongelukken tijdens het spelen, sporten en verkeersongevallen. Kinderen van 5 tot 14 jaar lopen het meeste risico, maar ook jongere kinderen zijn kwetsbaar. Dit artikel biedt informatie over de herkenning, behandeling en het herstel van een hersenschudding bij kinderen, gebaseerd op beschikbare gegevens.

Wat is een Hersenschudding?

Een hersenschudding is een letsel van de hersenen veroorzaakt door een stoot of val op het hoofd. De hersenen bewegen binnen de schedel, wat tijdelijke verstoring van de hersenfunctie veroorzaakt. Dit kan leiden tot diverse symptomen, variërend van milde hoofdpijn tot bewustzijnsverlies. De ernst van een hersenschudding kan sterk variëren; bij een milde hersenschudding verdwijnen de symptomen meestal binnen enkele dagen tot weken, terwijl een zware hersenschudding maandenlang klachten kan geven. In zeldzame gevallen kunnen restklachten zelfs een half jaar of langer aanhouden.

Symptomen van een Hersenschudding bij Kinderen

Het herkennen van een hersenschudding bij kinderen kan lastig zijn, vooral bij zuigelingen en peuters die niet in staat zijn om hun symptomen te beschrijven. Bij jonge kinderen kunnen non-verbale aanwijzingen optreden, zoals sufheid, apathie, lusteloosheid, snelle vermoeidheid, prikkelbaarheid, evenwichtsproblemen, overmatig huilen, veranderingen in eet- of slaappatroon, en gebrek aan interesse in favoriet speelgoed.

Bij oudere kinderen kunnen de symptomen meer overeenkomen met die bij volwassenen, waaronder hoofdpijn, verwardheid, sufheid, misselijkheid, braken, last van licht of geluid, vermoeidheid, concentratieproblemen, duizeligheid en geheugenverlies. Een tijdelijk bewustzijnsverlies van maximaal 15 minuten en geheugenverlies van maximaal een uur zijn kenmerkende symptomen.

Diagnose en Beoordeling

Na een hoofdletsel is het belangrijk om medisch advies in te winnen. Een arts zal een anamnese afnemen (vragen stellen over het incident en de symptomen), een lichamelijk en neurologisch onderzoek uitvoeren. Er zijn geen specifieke tests om een hersenschudding vast te stellen; de diagnose wordt gesteld op basis van de symptomen en de bevindingen van het onderzoek.

Behandeling en Herstel

Bij een hersenschudding is er meestal geen specifieke medische behandeling nodig, maar rust is essentieel. Het is belangrijk om overbelasting te vermijden en de hersenen de tijd te geven om te herstellen. Dit betekent dat activiteiten die de klachten kunnen verergeren, moeten worden vermeden, zoals intensieve inspanning, schermtijd en overvolle agenda’s. Langzaam de dagelijkse routines hervatten is het sleutelwoord, waarbij geforceerd moet worden om niets te doen.

Eerste Dagen Na de Hersenschudding

In de eerste dagen na een hersenschudding is bedrust niet strikt noodzakelijk, maar het is wel belangrijk om de tijd in bed te verminderen om zo snel mogelijk weer op de been te zijn. Pijnstilling met paracetamol kan worden gebruikt om hoofdpijn te verlichten, met een maximale dosering van 4 x 1.000 mg per 24 uur. Schermgebruik (televisie, computer, videogames) moet beperkt worden. Alcoholgebruik moet vermeden worden, omdat dit de klachten kan verergeren en het herstel kan vertragen.

Voeding en Hydratatie

Voldoende hydratatie is essentieel tijdens het herstel. Het is belangrijk om minimaal 1,5 tot 2 liter water of thee per dag te drinken. Gezonde voeding, rijk aan vitaminen en mineralen, ondersteunt het herstelproces. Het is raadzaam om suikerrijke snacks en sterk bewerkte, vette en zoute voedingsmiddelen te vermijden. Cafeïne moet met mate worden geconsumeerd, omdat overmatige cafeïne het zenuwstelsel kan irriteren en het herstel kan negatief beïnvloeden.

Slaap

Een vast slaapritme is belangrijk voor een goed herstel. Ga op vaste tijden naar bed en vermijd schermtijd minstens een uur voor het slapengaan.

Wekadvies bij Jonge Kinderen

Wanneer een kind jonger dan zes jaar een hersenschudding heeft, is een wekadvies van toepassing. Ouders moeten het kind de eerste 24 uur na het ongeluk regelmatig wakker maken om te controleren hoe het gaat. De eerste zes uur wordt het kind elk uur gewekt, daarna elke twee uur. Bij afwijkende symptomen, zoals aanhoudend braken, verwardheid, sufheid of toenemende klachten, moet direct contact worden opgenomen met een arts.

Wanneer een Arts Raadplegen?

Het is belangrijk om een arts te raadplegen in de volgende situaties:

• Bij bewustzijnsverlies.
• Bij hevige hoofdpijn.
• Bij verwardheid, sufheid of ander afwijkend gedrag.
• Bij aanhoudend braken.
• Bij toenemende klachten of het optreden van nieuwe symptomen.
• Bij ernstige angst of vermijdingsgedrag.
• Bij twijfel over de ernst van de klachten.

Terug naar School en Sport

Het is belangrijk om de terugkeer naar school en sport geleidelijk te laten verlopen. Overleg met de arts en de school over een plan om de activiteiten langzaam op te bouwen. Het is belangrijk om te voorkomen dat het kind te snel weer volledig actief wordt, omdat dit het herstel kan vertragen. Bij sporten waarbij risico op een nieuwe hersenschudding bestaat, zoals boksen of voetbal, is het raadzaam om voorzichtig te zijn en de terugkeer uit te stellen tot de arts hiervoor toestemming geeft.

Preventie

Hoewel een ongeluk nooit helemaal te voorkomen is, zijn er maatregelen die genomen kunnen worden om het risico op een hersenschudding te verkleinen. Zorg voor een veilige omgeving, zowel thuis als tijdens het spelen en sporten. Gebruik beschermende uitrusting, zoals helmen bij het fietsen, skiën of snowboarden. Leer kinderen over de risico's van gevaarlijk gedrag en moedig veilig spelgedrag aan.

Conclusie

Een hersenschudding is een veelvoorkomend letsel bij kinderen, maar de ernst en de duur van de symptomen kunnen sterk variëren. Het is belangrijk om de symptomen te herkennen en tijdig medisch advies in te winnen. Rust, voldoende hydratatie, gezonde voeding en een geleidelijke terugkeer naar activiteiten zijn essentieel voor een volledig herstel. Ouders en verzorgers spelen een cruciale rol bij het monitoren van de symptomen en het ondersteunen van het kind tijdens het herstelproces.

Bronnen

1. Hersenschudding: symptomen, oorzaak, behandeling en herstel
2. Hersenschudding / hersenkneuzing - Hersenstichting
3. Hersenschudding bij volwassenen: gevolgen en adviezen - Erasmus MC
4. Lichte hersenschudding: symptomen en behandeling - Mens en Gezondheid
5. Hersenschudding: symptomen, oorzaken en behandeling - Mens en Gezondheid
6. Hersenschudding - Moet ik naar de dokter?