Klei Entertainment Forums: Overzicht van Updates en Ondersteuning
juni 17, 2025
Een groeiachterstand bij kinderen kan ouders en verzorgers zorgen baren. Het is belangrijk om te begrijpen dat er diverse oorzaken kunnen zijn en dat een afwijkende groei niet altijd wijst op een ernstig probleem. Deze informatie geeft een overzicht van de mogelijke oorzaken, signalen en de aanpak van groeiachterstanden bij kinderen, gebaseerd op beschikbare gegevens.
Wat is een Groeiachterstand?
De groei van een kind wordt doorgaans weergegeven in een groeicurve. In de eerste twee levensjaren kan de groeilijn variëren, afhankelijk van de lengte van de ouders. Een kind is te klein als de lengte meer dan twee standaarddeviaties (SD) onder het gemiddelde voor leeftijd, geslacht en etniciteit ligt. Vanaf ongeveer twee jaar volgt een kind een min of meer vast groeipatroon tot aan de puberteit. Een afwijking van dit patroon, zoals stagnatie of een te snelle groei, kan aanleiding geven tot nader onderzoek. Een afwijkende lengte is gedefinieerd als een lengte die meer dan twee SD afwijkt van het gemiddelde.
Mogelijke Oorzaken van Groeiachterstand
Er zijn verschillende factoren die een groeiachterstand kunnen veroorzaken. Deze kunnen variëren van voeding en levensstijl tot medische oorzaken.
- Ondervoeding of eenzijdige voeding: Een tekort aan essentiële voedingsstoffen kan de groei belemmeren.
- Medische oorzaken: Chronische ziekten, bepaalde syndromen of een tekort aan groeihormoon kunnen de groei negatief beïnvloeden. Ook darmziekten die de opname van voedingsstoffen belemmeren, kunnen een rol spelen.
- Genetische factoren: De lengte van de ouders speelt een belangrijke rol bij de groei van een kind.
- Stress en overmatig sporten: In sommige gevallen kunnen stress en overmatige fysieke belasting de groei beïnvloeden.
- Hormonale afwijkingen: Een tekort aan groeihormoon kan leiden tot een groeiachterstand. Soms is er een partieel defect, waarbij het kind wel groeihormoon aanmaakt, maar in onvoldoende hoeveelheid.
- Idiopathisch: In sommige gevallen kan de oorzaak van een te kleine lengte niet worden vastgesteld. Dit wordt idiopathisch kleine lengte genoemd.
Signalering van een Groeiachterstand
Het is belangrijk om alert te zijn op signalen die kunnen wijzen op een groeistoornis of groeiachterstand. Naast afwijkingen ten opzichte van de gemiddelde groeidiagrammen, kunnen de volgende signalen aanleiding geven tot bezorgdheid:
- Geboortelengte: Een geboortelengte tussen 51 en 54 centimeter is normaal.
- Lengtetoename in het eerste kwartaal: Een lengtetoename van ongeveer 3 centimeter per maand in het eerste kwartaal.
- Lengtetoename van 1 tot 4 jaar: Een lengtetoename van ongeveer 8 centimeter per jaar.
- Lengtetoename van 4 jaar tot aan de puberteit: Een lengtetoename van ongeveer 6 centimeter per jaar.
- Gewichtstoename: Een kind moet na 5 maanden ongeveer twee keer het geboortegewicht wegen en na 12 maanden ongeveer drie keer.
- Gewichtstoename in het eerste kwartaal: Een gewichtstoename van ongeveer 700 tot 800 gram per maand.
- Gewichtstoename in het tweede kwartaal: Een gewichtstoename van ongeveer 500 gram per maand.
Onderzoek en Diagnose
Wanneer er signalen zijn van een groeiachterstand, is het belangrijk om een arts te raadplegen. De arts zal een grondig onderzoek uitvoeren, inclusief het bekijken van het groeiboekje van het kind. Aanvullende onderzoeken kunnen nodig zijn om de oorzaak van de groeiachterstand te achterhalen.
- Botleeftijd: Met behulp van een röntgenfoto van de hand kan de botleeftijd worden vastgesteld. Dit geeft aan hoe ver het groeiproces al gevorderd is.
- Bloedonderzoek: Een bloedonderzoek kan worden gedaan om te controleren op hormonale afwijkingen, zoals een tekort aan groeihormoon of schildklierhormoon.
- Provocatietest: Om te bepalen of een kind voldoende groeihormoon aanmaakt, kan een provocatietest worden uitgevoerd. Hierbij wordt het kind een stof toegediend die de aanmaak van groeihormoon stimuleert, waarna het bloedniveau van groeihormoon wordt gemeten.
- MRI-scan: In sommige gevallen kan een MRI-scan van de hypofyse worden gemaakt om te controleren op afwijkingen.
Behandeling van Groeiachterstand
De behandeling van een groeiachterstand hangt af van de oorzaak.
- Behandeling van onderliggende ziekte: Als de groeiachterstand wordt veroorzaakt door een ziekte, zal de behandeling gericht zijn op het genezen of onder controle krijgen van de ziekte.
- Groeihormoontherapie: Bij een tekort aan groeihormoon kan een groeihormoontherapie worden overwogen. Dit houdt in dat het kind dagelijks een injectie met groeihormoon krijgt toegediend. De behandeling wordt voortgezet tot het kind volwassen is en niet meer groeit.
- Voedingsadvies: Bij ondervoeding of een eenzijdige voeding kan een diëtist voedingsadvies geven om ervoor te zorgen dat het kind alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt.
Het is belangrijk om te benadrukken dat niet alle kinderen met een groeiachterstand een behandeling nodig hebben. Soms is een kind gezond, maar gewoon kleiner dan andere kinderen. In dat geval kan de arts beslissen om af te wachten en de groei regelmatig te controleren.
Groei en Voeding
Een gezonde voeding is essentieel voor de groei van een kind. Groente, fruit, volkoren graanproducten, vis, peulvruchten en eieren zijn belangrijke bronnen van voedingsstoffen die de groei bevorderen. Kinderen in de groei hebben vaak een grotere behoefte aan calcium en vitamine D voor een goede botopbouw.
Groei in Nederland
Nederland, Denemarken en Noorwegen worden beschouwd als de beste landen om als kind op te groeien, op basis van de fysieke en mentale gezondheid van minderjarigen. Meisjes groeien na de puberteit gemiddeld nog 23 cm en jongens 32 cm. De groeisnelheid bereikt haar hoogtepunt bij meisjes op 12-13 jaar en bij jongens op 13-14 jaar. Jongens groeien gemiddeld ongeveer 2 jaar langer door dan meisjes.
Conclusie
Een groeiachterstand kan verschillende oorzaken hebben en vereist een zorgvuldige beoordeling door een arts. Het is belangrijk om alert te zijn op signalen van een afwijkende groei en tijdig medisch advies in te winnen. De behandeling van een groeiachterstand hangt af van de oorzaak en kan variëren van voedingsadvies tot groeihormoontherapie. Een gezonde voeding en een goede leefomgeving zijn essentieel voor een optimale groei en ontwikkeling van een kind.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
