Informatie over Account Creatie en Identiteitsbescherming
juni 17, 2025
Een glutenintolerantie bij kinderen kan een complexe aandoening zijn, die vaak verward wordt met een allergie. Het is belangrijk om de verschillende aspecten van deze intolerantie te begrijpen, van de symptomen en diagnose tot de noodzaak van een strikt glutenvrij dieet. Deze informatie is gebaseerd op de huidige kennis en richtlijnen, en is bedoeld voor ouders, verzorgers en professionals in de kinderopvang.
Gluten zijn eiwitten die in tarwe, rogge, spelt, haver, gerst en kamut voorkomen. Deze eiwitten geven graanproducten hun elastische structuur. Gluten worden in veel voedingsmiddelen gebruikt, niet alleen in brood en koekjes, maar ook in sauzen, bewerkte vleesproducten en zelfs sommige zuivelproducten. Een intolerantie of overgevoeligheid voor gluten kan leiden tot diverse klachten, afhankelijk van de aard van de aandoening. Het is belangrijk om te onderscheiden tussen een glutenallergie, coeliakie en non-coeliak gluten sensitiviteit (NCGS).
Hoewel de termen vaak door elkaar worden gebruikt, zijn er belangrijke verschillen. Een glutenallergie is een reactie van het immuunsysteem op gluten, vergelijkbaar met andere voedselallergieën. Coeliakie is een auto-immuunziekte waarbij gluten een ontstekingsreactie in de dunne darm veroorzaakt, wat leidt tot beschadiging van het slijmvlies. Bij NCGS zijn de klachten vergelijkbaar met coeliakie, maar zonder de aantoonbare schade aan de darm en zonder de specifieke antistoffen in het bloed.
Het is belangrijk te benadrukken dat een 'glutenallergie' in de strikte zin van het woord niet bestaat. Vaak wordt deze term gebruikt voor een glutenintolerantie (coeliakie) of een glutenovergevoeligheid. Een echte glutenallergie, soms 'bakkersastma' genoemd, veroorzaakt benauwdheid en irritatie aan de luchtwegen, voornamelijk bij mensen die beroepsmatig met meel en granen werken.
De symptomen van glutenintolerantie bij kinderen kunnen variëren. Veelvoorkomende klachten zijn darmproblemen zoals buikpijn, diarree, verstopping en een opgeblazen gevoel. Kinderen met coeliakie kunnen ook last hebben van een stinkende of lichtgele ontlasting. Daarnaast kunnen vermoeidheid, hoofdpijn, gewichtsverlies, huidproblemen (zoals eczeem of blaasjes) en humeurigheid voorkomen. Groeistoornissen en een tekort aan vitaminen en ijzer zijn eveneens mogelijke signalen.
Het is belangrijk op te merken dat de symptomen niet altijd direct na het eten van gluten optreden. Soms is er een vertraging, waardoor het lastig kan zijn om de oorzaak te achterhalen.
De diagnose van glutenintolerantie vereist een zorgvuldige aanpak. De arts zal beginnen met een bloedonderzoek om te controleren op antistoffen die wijzen op coeliakie. Als deze antistoffen aanwezig zijn, kan een biopsie van het slijmvlies van de dunne darm nodig zijn om te bevestigen of er sprake is van schade. Het is cruciaal dat het bloedonderzoek en de biopsie worden uitgevoerd terwijl het kind nog gluten eet, omdat een glutenvrij dieet de resultaten kan beïnvloeden.
Bij vermoedens van een voedselallergie kan een huidpriktest of bloedtest worden gedaan om te bepalen of het kind allergisch is voor tarwe. Echter, dit sluit coeliakie niet uit.
De enige behandeling voor coeliakie is een strikt glutenvrij dieet. Dit betekent dat het kind alle producten moet vermijden die gluten bevatten. Het is belangrijk om etiketten zorgvuldig te lezen en te controleren op verborgen gluten in bewerkte voedingsmiddelen. Er zijn steeds meer glutenvrije producten beschikbaar, zoals brood, pasta en koekjes.
Het volgen van een glutenvrij dieet vereist een aanzienlijke aanpassing van het eetpatroon en kan een uitdaging zijn, vooral voor jonge kinderen. Het is belangrijk om het kind uit te leggen waarom het bepaalde dingen niet mag eten en om alternatieven aan te bieden.
Coeliakie komt vaker voor in combinatie met andere aandoeningen, zoals diabetes, schildklierproblemen en het downsyndroom. Kinderen met coeliakie kunnen ook lactose-intolerantie ontwikkelen, wat tijdelijk een lactosebeperkt dieet vereist. Regelmatige controles zijn belangrijk om eventuele complicaties of geassocieerde aandoeningen op te sporen.
Na de diagnose is regelmatige controle door een arts noodzakelijk. Deze controles richten zich op de klachten van coeliakie, de naleving van het glutenvrije dieet en het opsporen van eventuele geassocieerde aandoeningen. Bloedonderzoek kan worden gebruikt om te controleren of de antistoffen dalen en of de darmwand herstelt.
De beschikbare informatie over non-coeliak gluten sensitiviteit (NCGS) is nog beperkt. Het is onduidelijk of de klachten bij NCGS daadwerkelijk door gluten worden veroorzaakt, of door andere stoffen in granen, zoals FODMAP's. De effectiviteit van verschillende dieetinterventies bij NCGS is controversieel.
De informatie over de erfelijkheid van voedselallergie is nog niet volledig bekend. Hoewel er een genetische component lijkt te zijn, spelen ook omgevingsfactoren een rol.
Glutenintolerantie bij kinderen, met name coeliakie, is een aandoening die een levenslange aanpassing van het dieet vereist. Vroege herkenning van de symptomen en een accurate diagnose zijn essentieel om complicaties te voorkomen en de kwaliteit van leven van het kind te verbeteren. Een strikt glutenvrij dieet, in combinatie met regelmatige controles, is de hoeksteen van de behandeling. Het is belangrijk dat ouders, verzorgers en professionals in de kinderopvang goed geïnformeerd zijn en samenwerken om het kind de best mogelijke ondersteuning te bieden.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet