Kinderopvang betalen: subsidies, toeslagen en vergoedingen voor gezinnen

Het betalen van kinderopvang is een belangrijk onderwerp voor veel gezinnen, vooral wanneer ouders of verzorgers werken of andere verplichtingen hebben. Kinderopvang kan zowel voor jonge kinderen als voor schoolkinderen nodig zijn, en de kosten kunnen behoorlijk hoog lopen. Gelukkig zijn er in Nederland diverse regelingen op de plaats, zoals kinderopvangtoeslagen, vergoedingen en subsidiebeleid, die ouders en verzorgers helpen bij het betalen van deze kosten. In dit artikel wordt ingegaan op de diverse mogelijkheden en voorwaarden die van toepassing zijn.

Subsidiebeleid voor kinderopvang

In de gemeente Leudal is een subsidiebeleid opgesteld voor kinderopvang, genaamd Kinderopvang Plus. Deze regeling is gericht op kinderen die aan zekere voorwaarden voldoen, zoals het hebben van een aandoening, beperking, handicap of opvoed- en opgroeiproblemen. Deze kinderen krijgen extra begeleiding in de kinderopvang, die wordt geleverd door een jeugdhulpaanbieder.

De ouders betalen een bijdrage voor de kinderopvang aan de kinderopvangorganisatie. In 2018 was deze bijdrage € 6,95 per kind per uur. Voor een groot deel van deze kosten kunnen ouders een kinderopvangtoeslag ontvangen van de Belastingdienst. De eigen bijdrage kan bij minimuminkomens worden vergoed via de bijzondere bijstand.

Een probleem is echter dat niet alle ouders gebruik kunnen maken van de kinderopvangtoeslag. Dit is met name het geval voor zogenaamde eenverdieners. Voor deze groep is een vangnetregeling nodig, omdat de kinderopvang anders niet betaalbaar is. Kinderopvang Plus is daarom ontwikkeld als een laagdrempelige regeling, waarbij een lichte toets wordt gehanteerd. Deze regeling is bedoeld om gezinnen in een moeilijke financiële situatie te ondersteunen.

De subsidiebedragen worden berekend aan de hand van het aantal kinderen waarvan de ouders geen gebruik kunnen maken van de kinderopvangtoeslag. Voor 2018 was de subsidie € 6,53 per uur, berekend als het verschil tussen de volledige bijdrage (€ 6,95) en de eigen bijdrage (€ 0,42).

Tegemoetkomingen en betaling

Een andere vorm van ondersteuning is de tegemoetkoming. Dit is een financiële bijdrage die wordt verleend aan gezinnen die kinderopvang nodig hebben, maar die niet in aanmerking komen voor de kinderopvangtoeslag. De tegemoetkoming wordt beperkt tot vier dagdelen kinderopvang per week om te voorkomen dat het beschouwd wordt als een structurele opvangvoorziening.

De tegemoetkoming wordt in maandelijkse voorschotten uitbetaald aan de ouder of aan de kinderopvangorganisatie, op basis van een machtiging die de ouder afgeeft. De gemeente betaalt het bedrag aan de ouder, die vervolgens de betaling aan de opvangorganisatie kan doorgeven. Dit betekent echter niet dat de verhouding tussen gemeente en ouder verandert; juridisch gezien blijft het een betaling van de gemeente aan de ouder.

Na afloop van de periode waarvoor de tegemoetkoming is verleend, dient de ouder binnen drie maanden een overzicht van de feitelijke kosten in te leveren. Op basis van dit overzicht stelt de gemeente de tegemoetkoming binnen acht weken definitief vast. Eventuele teveel betaalde tegemoetkomingen worden verrekend of teruggevorderd.

Kinderopvangtoeslag en eigen bijdrage

De kinderopvangtoeslag is een toelage die de Belastingdienst uitkeert aan gezinnen die in aanmerking komen. De hoogte van deze toeslag wordt bepaald aan de hand van het inkomen van de ouders. De ouders betalen een inkomensafhankelijke bijdrage aan de kinderopvang, die in mindering komt op de hoogte van de tegemoetkoming. Deze bijdrage wordt bepaald met behulp van de kinderopvangtoeslagtabel van de Belastingdienst.

Er wordt geen bijzondere bijstand verstrekt voor deze eigen bijdrage, zelfs niet als het inkomen op bijstandsniveau ligt. In de toekomst is er sprake van een mogelijk verleggen van de verantwoordelijkheid voor de berekening van de kinderopvangtoeslag naar DUO. Dan zou de berekening van de eigen bijdrage op basis van het toetsingsinkomen van twee kalenderjaren terug worden gedaan.

Vergoeding voor kinderopvang

Niet ieder gezin heeft recht op de kinderopvangtoeslag. Voor deze groepen is er een vergoeding voor kinderopvang beschikbaar. Deze vergoeding is bedoeld voor gezinnen die geen gebruik kunnen maken van de kinderopvangtoeslag vanwege hun inkomen of situatie. Bijvoorbeeld gezinnen die in aanmerking komen voor de Sociaal Medische Indicatie (SMI) kunnen hierdoor tijdelijk ondersteuning krijgen van de gemeente.

De SMI is een vergoeding die gezinnen helpt bij de kosten van kinderopvang. Deze regeling is gericht op gezinnen die in een tijdelijke moeilijke situatie verkeren. De vergoeding wordt op basis van een behandelplan verstrekt, en de ouders moeten aantoonbaar meewerken aan het plan van aanpak. De vergoeding kan voor maximaal zes maanden worden verstrekt, met een eventuele verlenging van drie maanden.

Aanvraag en ingangsdatum

De aanvraag voor kinderopvangtoeslagen of tegemoetkomingen wordt meestal gedaan via de gemeente of de Belastingdienst. Het is belangrijk om op tijd aan te vragen, omdat de tegemoetkomingen vaak op voorschotbasis worden uitbetaald. De ouders moeten binnen vier weken na afloop van de periode een overzicht van de feitelijke kosten indienen. De gemeente of de Belastingdienst stelt vervolgens de tegemoetkoming definitief vast.

In de praktijk kan het voorkomen dat de ouders eerst een vooruitbetaling ontvangen en later een aanpassing krijgen op basis van het werkelijke inkomensniveau. Dit voorkomt dat gezinnen in een moeilijke financiële situatie in arrears komen.

Frequentie en duur van de tegemoetkoming

De tegemoetkoming wordt meestal beperkt tot vier dagdelen kinderopvang per week. Deze beperking is bedoeld om te voorkomen dat kinderopvang als een structurele opvangvoorziening wordt beschouwd. De tegemoetkoming is ook voor maximaal zes maanden geldig. Indien nodig, kan deze verlengd worden met maximaal drie maanden, mits er sprake is van een behandelplan en de ouders aantoonbaar meewerken aan de oplossing van hun problemen.

Een tweede tegemoetkoming kan alleen worden verstrekt als er sprake is van een nieuwe, andere oorzaak voor de noodzaak van kinderopvang. Ook dan geldt een maximumduur van zes maanden, met eventueel een verlenging van drie maanden.

Inlichtingenplicht

Ouders hebben een inlichtingenplicht ten aanzien van hun inkomen. Zodra er een wijziging in het inkomensniveau optreedt, moet dit onmiddellijk aan de gemeente gemeld worden. Dit is belangrijk voor de juiste berekening van de tegemoetkoming of toeslag. Als er een aanzienlijke verandering optreedt, kan dit leiden tot een aanpassing van de tegemoetkoming of toeslag.

Conclusie

Kinderopvang betalen is voor veel gezinnen een uitdaging, maar er zijn diverse regelingen beschikbaar om hen te ondersteunen. De kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst, tegemoetkomingen van de gemeente en subsidies zoals Kinderopvang Plus zijn allemaal bedoeld om gezinnen te helpen bij het betalen van de kosten. Deze regelingen hebben wel hun eigen voorwaarden, zoals een beperkte duur of frequentie van de opvang, en ouders moeten aandacht besteden aan de administratieve verplichtingen.

Het is belangrijk om op tijd aan te vragen en regelmatig te controleren of de regeling nog van toepassing is. Blijft de situatie van een gezin veranderen, dan is het verstandig om dit aan de gemeente of Belastingdienst te melden. Zo kan er op tijd aangepast worden aan de nieuwe omstandigheden, waardoor de kinderopvang betaalbaar blijft voor het gezin.

Bronnen

1. Subsidieregeling Kinderopvang Plus
2. Tegemoetkoming kinderopvang
3. Vergoeding voor kinderopvang