Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
Sinds 2007 is het in Nederland wettelijk verplicht dat werkgevers een bijdrage leveren aan de kosten van kinderopvang. Deze regeling is bedoeld om het voor ouders makkelijker te maken om zorg en werk te combineren. Het is niet alleen de overheid die een rol speelt, ook werknemers en werkgevers dragen financieel bij aan de kosten van kinderopvang. In deze artikel wordt een overzicht gegeven van de werkgeversbijdrage, hoe deze werkt, en wat de gevolgen zijn voor zowel werkgevers als ouders. De nadruk ligt op feiten en regelgeving die zijn afgeleid van betrouwbare bronnen.
Wat is de werkgeversbijdrage kinderopvang?
De werkgeversbijdrage kinderopvang is een wettelijke verplichting die geldt voor alle werkgevers in Nederland, ongeacht of de werknemers kinderen hebben of gebruik maken van kinderopvang. Deze bijdrage is onderdeel van de AOW-premie (Algemene Ouderdomswet) en maakt deel uit van de gedifferentieerde AOF-premie (Arbeidsongeschiktheidsverzekering en Fiscaal). De werkgeversbijdrage is dus geen secundair arbeidsvoorwaarde in de klassieke zin, maar een wettelijke verplichting die de werkgever betaalt uit eigen zak.
In 2025 is de werkgeversbijdrage vastgesteld op 0,5% van de totale loonsom van werknemers. Dit betekent dat hoe hoger de totale loonsom van een bedrijf is, hoe hoger de bijdrage die de werkgever moet betalen. De bijdrage wordt niet op het loon van de werknemers verrekend, maar is een aparte premie die de werkgever betaalt aan de Belastingdienst.
De werkgeversbijdrage is een vaste, inkomensonafhankelijke bijdrage. Het is dus niet afhankelijk van het inkomen van de werknemers of het aantal kinderen dat zij hebben. De bijdrage geldt voor alle werknemers, ook als zij zelf geen kinderen hebben of kinderopvang niet gebruiken.
Werkgeversbijdrage kinderopvang en de kinderopvangtoeslag
De werkgeversbijdrage is slechts een onderdeel van de totale financiering van kinderopvang. Ouders kunnen bovendien aanspraak maken op de kinderopvangtoeslag, die uitbetaald wordt via de Belastingdienst. Deze toeslag is een inkomensafhankelijke bijdrage van de overheid. Hoe lager het inkomen van de ouders, hoe hoger de toeslag.
De kinderopvangtoeslag is beperkt tot het aantal uren dat de kinderopvang daadwerkelijk aanbiedt. Daarnaast moet het kind naar een geregistreerde kinderopvang gaan die beschikt over een LRK-nummer (Leidraad Kwaliteit). De ouders moeten zelf ook een deel van de kosten uit eigen zak betalen, wat de zogenaamde eigen bijdrage is. Voor gezinnen met een lager inkomen is deze eigen bijdrage lager, terwijl het percentage voor ouders met een hoger inkomen stijgt.
Een voorbeeld: voor gezinnen met een gezamenlijk toetsingsinkomen onder € 25.710 in 2021 ontvangen ouders 96% van de kinderopvangkosten als toeslag, terwijl de eigen bijdrage slechts 4% bedraagt. Bij hogere inkomens neemt de eigen bijdrage toe.
De werkgeversbijdrage en de kinderopvangtoeslag vormen samen een steunstructuur die bedoeld is om ouders te ondersteunen bij het combineren van werk en kinderopvang. Het is belangrijk om te begrijpen dat de werkgeversbijdrage geen recht geeft op kinderopvang zelf, maar enkel een financiële bijdrage levert aan de algemene financiering van kinderopvang in Nederland.
Extra vergoeding kinderopvang door de werkgever
Naast de verplichte bijdrage is het mogelijk dat een werkgever een extra vergoeding biedt voor kinderopvang. Deze extra bijdrage is niet wettelijk verplicht, maar kan worden verstrekt als onderdeel van de secundaire arbeidsvoorwaarden. Zo kan een werkgever bijvoorbeeld kiezen om een extra vergoeding te verlenen om ouders te ondersteunen bij de eigen bijdrage aan de kinderopvang.
De Belastingdienst ziet deze extra vergoeding als loon, wat betekent dat er loonbelasting op wordt ingehouden. Voor ouders is dit fiscaal minder gunstig, omdat het hun nettoinkomen vermindert. Werkgevers kunnen echter kiezen om deze extra vergoeding via de werkkostenregeling (WKR) of andere fiscale ruimtes te verstreken. Op die manier hoeft de werknemer geen belasting te betalen over de extra bijdrage.
Het is belangrijk dat zowel werkgever als werknemer goed begrijpen hoe dergelijke extra vergoedingen fiscaal worden behandeld. Werkgevers moeten ook rekening houden met eventuele afspraken in CAO’s of bedrijfsreglementen, die extra vergoedingen voor kinderopvang kunnen reguleren.
Wanneer is de werkgeversbijdrage verplicht?
De werkgeversbijdrage kinderopvang is verplicht sinds 1 januari 2007, zoals aangegeven in de Wet kinderopvang. Deze wettelijke verplichting geldt voor alle werkgevers in Nederland, ongeacht of de werknemers kinderopvang gebruiken. De bijdrage wordt berekend op basis van de totale loonsom van de werknemers, wat betekent dat het een algemeen fonds vormt dat beschikbaar is voor alle ouders die gebruikmaken van kinderopvang.
De verplichting geldt ook als de werknemers geen kinderen hebben of als ze geen gebruik maken van kinderopvang. De bijdrage is dus een collectieve financiering van kinderopvang in het land, waarbij alle werkgevers een rol spelen. Werkgevers mogen de bijdrage niet ontschuldigen op basis van de individuele situatie van de werknemers.
Wat betekent de werkgeversbijdrage voor ouders?
Voor ouders betekent de werkgeversbijdrage dat er een vaste, inkomensonafhankelijke bijdrage beschikbaar is aan de kosten van kinderopvang. Deze bijdrage is onderdeel van de kinderopvangtoeslag, die via de Belastingdienst wordt uitbetaald. Ouders ontvangen dus een vaste bijdrage van de overheid, die niet afhankelijk is van hun inkomen. Daarnaast ontvangen zij ook een inkomensafhankelijke toeslag, die wel afhankelijk is van hun inkomenssituatie.
De inkomensafhankelijke toeslag is een vergoeding die afhankelijk is van het gezamenlijk toetsingsinkomen van de ouders. In 2021 was deze inkomensgrens € 25.710. Vanaf 2025 is deze inkomensgrens verhoogd naar € 130.000, zoals aangegeven in de bronmateriaal. Dit betekent dat ouders met hogere inkomens nu ook in aanmerking komen voor een vergoeding, hoewel het percentage van de toeslag afneemt naarmate het inkomen stijgt.
Ouders die gebruikmaken van kinderopvang moeten zelf de kinderopvangtoeslag aanvragen via Toeslagen.nl. Dit moet binnen drie maanden na de maand waarin het kind voor het eerst naar de opvang gaat. Het is daarom belangrijk dat werkgevers hun werknemers informeren over deze mogelijkheid, zodat zij op tijd hun aanspraak kunnen doen.
Werkgeversbijdrage en CAO’s of bedrijfsreglementen
In sommige CAO’s of bedrijfsreglementen zijn afspraken gemaakt over de financiering van kinderopvang. Deze afspraken kunnen bijvoorbeeld bepalen dat de werkgever een bepaald deel van de kinderopvangkosten vergoedt, zoals een vijfde of een zesde deel. Vanaf 1 januari 2007 is de overheid echter verantwoordelijk voor een vaste toeslag van een derde deel van de kosten. Werkgevers moeten dus deze afspraken opnieuw beoordelen.
Als een CAO of bedrijfsreglement een hogere bijdrage van de werkgever regelt dan de vaste toeslag van de overheid, moet de werkgever deze extra bijdrage blijven doorbetalen totdat de CAO of het bedrijfsreglement is aangepast. In dat geval ontvangt de werknemer dus een hogere vergoeding dan de vaste toeslag van de overheid.
Hetzelfde geldt voor situaties waarin de werkgever ook een bijdrage voor de partner moet vergoeden. Als de werkgever van de partner van de werknemer niet of onvolledig bijdraagt, moet de werkgever dit compenseren. In dergelijke gevallen moet de werkgever zijn bijdrage blijven doorbetalen zolang deze hoger is dan de vaste toeslag van een derde deel van de kosten.
Overgangsregelingen
De overgangsregelingen die in 2007 zijn ingesteld, zorgen ervoor dat oudere afspraken in CAO’s of bedrijfsreglementen langzaam worden afgevoerd. Werkgevers moeten deze afspraken blijven nakomen totdat zij zijn aangepast. Dit betekent dat oudere CAO’s of reglementen die een hogere bijdrage regelen dan de vaste toeslag van de overheid, nog steeds gelden totdat ze zijn vernieuwd.
In de praktijk betekent dit dat sommige werknemers nog steeds een hogere vergoeding ontvangen dan de vaste toeslag van de overheid. Werkgevers moeten dit in de gaten houden en eventueel aanpassingen doorvoeren wanneer CAO’s of reglementen worden vernieuwd.
Werkgeversbijdrage in Vlaardingen
In Vlaardingen is de inwerkingtreding van de Wet kinderopvang in 2005 al voorbereid. De gemeente heeft zich uitgesproken over de verantwoordelijkheden van ouders, werkgevers en de overheid. De verwachting was dat de wet zou leiden tot meer marktwerking in de kinderopvangsector en een verbetering van de kwaliteit.
De verantwoordelijkheid van de werkgever blijft in Vlaardingen hetzelfde als in de rest van Nederland: een bijdrage aan de kosten van kinderopvang. De overheid en ouders dragen samen tweederde van de kosten, waarbij de hoogte van de overheidsbijdrage afhankelijk is van het inkomen van de ouders.
Conclusie
De werkgeversbijdrage kinderopvang is een wettelijke verplichting die geldt voor alle werkgevers in Nederland. Deze bijdrage is bedoeld om ouders te ondersteunen bij het combineren van werk en kinderopvang. De bijdrage is onderdeel van de AOW-premie en wordt berekend op basis van de totale loonsom van de werknemers. In 2025 is deze bijdrage vastgesteld op 0,5%.
Ouders kunnen bovendien aanspraak maken op de kinderopvangtoeslag, die uitbetaald wordt via de Belastingdienst. Deze toeslag is zowel inkomensonafhankelijk als inkomensafhankelijk. Werkgevers kunnen ook kiezen om extra vergoedingen te bieden, maar deze zijn fiscaal minder gunstig voor werknemers.
Het is belangrijk dat zowel werkgevers als ouders goed begrijpen hoe de financiering van kinderopvang werkt. Werkgevers moeten rekening houden met eventuele afspraken in CAO’s of reglementen, terwijl ouders ervoor moeten zorgen dat zij op tijd hun kinderopvangtoeslag aanvragen. De werkgeversbijdrage speelt een cruciale rol in het creëren van een betaalbare en toegankelijke kinderopvangsector in Nederland.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
