Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
De gemeente Bergeijk heeft in recente jaren een serieus beleidskader ontwikkeld om de kwaliteit van kinderopvang te waarborgen en te verbeteren. Dit beleid is onder meer gericht op toezicht, handhaving en samenwerking tussen diverse partijen. Binnen dit kader worden kinderopvangverzorgers verplicht aan strikte kwaliteitseisen te voldoen, terwijl ouders en kinderen tegelijkertijd beter ondersteund worden in hun ontwikkeling. In dit artikel wordt ingegaan op de beleidsregels, toezichtsprocedures, de rol van de gemeente en GGD, en de toekomstplannen zoals het Kindcentrum-Oost.
De gemeente Bergeijk heeft in 2020 de Beleidsregels gemeentelijke taken uitvoering Wet kinderopvang vastgesteld. Deze regels zijn van toepassing op alle kinderopvangvoorzieningen, gastouderbureaus en gastouderopvang binnen de gemeente. Het doel van deze beleidsregels is het uitvoeren van wettelijke taken die de gemeente heeft in het kader van de Wet kinderopvang (Wko). Deze taken omvatten onder andere het toezicht op de kwaliteit van de kinderopvang, het afhandelen van aanvragen voor exploitatie of wijzigingen en handhaving in geval van niet-naleving van wettelijke voorschriften.
De beleidsregels zijn ook gericht op efficiëntere toezichts- en handhavingsprocedures, wat een gevolg is van de wijzigingen in de wetgeving door de Wijzigings-Wet innovatie en kwaliteit kinderopvang van 2018 en 2019. Deze wetgeving richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van kinderopvang, waarbij de gemeente centrale rol speelt.
De Wet kinderopvang stelt duidelijke kwaliteitseisen aan kinderopvangvoorzieningen. Deze eisen zijn opgenomen in zogenaamde domeinen, zoals:
De GGD is de aangewezen toezichthouder voor kinderopvang en voert regelmatig inspecties uit. De Inspectie van het Onderwijs fungeert als tweedelijns toezichthouder en controleert jaarlijks of de gemeente haar wettelijke taken goed uitvoert. De uitkomsten van deze inspecties worden vastgelegd in inspectierapporten, die openbaar gemaakt worden in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK).
Het toezicht is risicogestuurd uitgevoerd, wat betekent dat er meer aandacht gaat naar voorzieningen waar dat nodig is, en minder waar het niet nodig is. Daarnaast vinden de meeste onderzoeken onaangekondigd plaats, zodat een eerlijk beeld van de kwaliteit van de opvang verkregen kan worden.
Een nieuwe kinderopvangvoorziening mag pas worden geëxploiteerd na schriftelijke toestemming van de gemeente. Deze toestemming wordt verleend op een specifieke datum, zoals vastgesteld in het besluit. Voor het verkrijgen van deze toestemming moet een aanvraag tot exploitatie worden ingediend bij de gemeente waar de voorziening zich bevindt. De beslistermijn is 10 weken, die in bepaalde situaties kan worden verlengd. Het is daarom belangrijk om tijdig aan te vragen.
Indien een kinderopvangvoorziening zonder toestemming wordt geëxploiteerd, spreekt men van illegale kinderopvang. De gemeente Bergeijk treedt hier strikt tegen op, en illegale opvang kan leiden tot een aangifte bij het Openbaar Ministerie of het opleggen van een bestuurlijke boete.
De gemeente heeft de bevoegdheid om bestuurlijke boetes op te leggen in geval van overtredingen van de kwaliteitseisen uit de Wet kinderopvang. De hoogte van deze boeten hangt af van de grootte van de organisatie. De Wet kinderopvang stelt een maximumbedrag van €45.000. De gemeente Bergeijk heeft vier categorieën vastgesteld om de boetebedragen te doseren:
De gemeente gebruikt ook de methode van herstelaanbod. Hierbij wordt de houder van een kinderopvangvoorziening aangemoedigd om een overtreding te herstellen voordat een handhavingsmaatregel wordt genomen. Dit helpt bij het verbeteren van de kwaliteit van de opvang en voorkomt dat te veel administratieve maatregelen nodig zijn.
In 2022 is in de gemeente Bergeijk besloten om samenwerking tussen schoolbesturen, kinderopvangorganisaties en jeugdzorg te versterken. Het doel is om kinderen van 0 tot 13 jaar zo goed mogelijk te begeleiden in hun ontwikkeling. Deze samenwerking maakt het mogelijk om betere voorzieningen te bieden en kinderen op een geïntegreerde manier te ondersteunen.
Een concreet voorbeeld hiervan is het Kindcentrum-Oost. Dit nieuwe centrum wordt gebouwd aan de Domineestraat en zal een geïntegreerde school en kinderopvang bevatten. Het centrum zal samengesteld worden uit de Prinses Beatrixschool en de basisschool De Zonnesteen. De plannen voor het Kindcentrum-Oost bevatten ook ruimte voor kinderopvang en het opzetten van een ruimtelijke visie die aansluit bij de wensen van de gemeenschap. De uitkomst van deze visie zal gebruikt worden om de bouw van het nieuwe centrum te onderbouwen.
De gemeente Bergeijk heeft ook regelingen in het leven geroepen voor de tegemoetkoming in kinderopvangkosten. Tot op heden is er gekozen voor het niet aanwijzen van eigen doelgroepen die automatisch aanspraak kunnen maken op een tegemoetkoming. De tegemoetkoming wordt alleen verleend aan gezinnen die voldoen aan de wettelijke criteria, zoals een lage inkomenssituatie of een sociaal-medische indicatie.
Voor het verkrijgen van een tegemoetkoming moet eerst een sociaal-medische indicatie worden vastgesteld. Deze indicatie dient bij het college van de gemeente in. Pas na goedkeuring van deze indicatie kan een aanvraag voor een tegemoetkoming worden ingediend. De procedure is zo opgezet dat de juiste volgorde in acht wordt genomen, om juridische complicaties te voorkomen.
De gemeente Bergeijk heeft een duidelijk beleid ontwikkeld voor de uitvoering van kinderopvang. Dit beleid is gericht op kwaliteit, toezicht en samenwerking. De gemeente werkt nauw samen met de GGD en andere partijen om de kwaliteit van kinderopvang te waarborgen. Binnen dit kader worden kinderopvangvoorzieningen verplicht aan strikte kwaliteitseisen te voldoen, en wordt er een risicogestuurde aanpak gebruikt voor toezicht en handhaving.
Daarnaast worden toekomstplannen zoals het Kindcentrum-Oost ontwikkeld, die gericht zijn op een geïntegreerde aanpak van onderwijs en kinderopvang. Deze plannen tonen aan dat de gemeente Bergeijk zich inzet voor een duurzame en kindvriendelijke toekomst.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet