Kinderopvang: Financiering en Vergoedingen voor Ouders
september 7, 2025
De jaarrekening van kinderopvangorganisaties is niet alleen een administratief instrument, maar ook een waardevolle bron voor het begrijpen van de financiële gezondheid van de sector. Voor ouders, onderwijspersoneel en andere betrokkenen is het begrip van de financiële situatie van kinderopvangorganisaties belangrijk, aangezien dit rechtstreeks invloed kan hebben op de duurzaamheid en kwaliteit van de kinderopvang. Dit artikel biedt een overzicht van de beschikbare informatie over de jaarrekening en de financiële huishouding van kinderopvangorganisaties, op basis van het laatste sectorrapport en kwartaalrapportages.
Jaarrekening en Openbaar Beschikbaarheid
In de kinderopvangsector is het de norm dat niet alle organisaties hun jaarrekening openbaar beschikbaar stellen. Meer dan de helft van de kinderopvangorganisaties is niet verplicht om hun jaarrekening bij de Kamer van Koophandel te deponeren. Als het wel verplicht is, dan gaat het vaak om een beperkte hoeveelheid informatie. Deze situatie maakt het moeilijker om een compleet beeld te krijgen van de financiële gezondheid van de sector.
Wel wordt elk jaar een sectorrapport uitgebracht door het Waarborgfonds Kinderopvang. Dit rapport is onafhankelijk en biedt een overzicht van de (financiële) ontwikkeling van de sector. In 2023 is het rapport weer verschenen, op basis van de jaarrekeningen van 172 kinderopvangorganisaties. Deze organisaties zijn verantwoordelijk voor 47,2% van de kindplaatsen in de sector. Hoewel het rapport dus geen volledig beeld geeft, is het wel een waardevolle bron voor trends en ontwikkelingen.
Trends in de Kinderopvangsector
Een van de belangrijkste trends is de afgelopen jaren het groeiende aantal kinderen dat gebruik maakt van kinderopvang. Ook het aantal uren opvang per maand stijgt. Inmiddels wordt aan bijna 900.000 kinderen opvang aangeboden, en deze trend zet zich in 2023 voort. Het gemiddelde uurtarief is daarnaast ook gestegen. In het derde kwartaal van 2023 lag het gemiddelde uurtarief voor de Basisschool Ondersteuning (BSO) op € 8,43 en voor de dagopvang op € 9,48.
Een belangrijke wending in 2023 is dat het gemiddelde uurtarief voor het eerst minder stijgt dan de maximum uurprijs voor de kinderopvangtoeslag. In december 2022 besloot de Tweede Kamer om de maximum uurprijs extra te verhogen. Ook voor 2024 is de maximum uurprijs verder verhoogd met 2,95% bovenop de reguliere verhoging van ongeveer 6%. Hierdoor verwacht men dat het gemiddelde uurtarief in 2024 dichter bij de maximum uurprijs zal liggen.
Rendement van Kinderopvangorganisaties
Het rendement van kinderopvangorganisaties is een belangrijke indicator voor hun financiële gezondheid. In 2022 had de sector een rendement van 3,2%, wat betekent dat de winst ten opzichte van de omzet lager was dan in voorgaande jaren. In 2021 was het rendement nog 5%, en in 2020 was het gelijk aan 3,2%. De daling in 2022 wordt toegeschreven aan kostenstijgingen.
De spreiding in rendement is groot. 30% van de kinderopvangorganisaties had in 2022 een rendement onder de 1%, en de helft van deze organisaties had zelfs een verlies. Om financieel gezond te blijven en investeringen mogelijk te maken, is een rendement van maximaal 5% nodig. Deze cijfers tonen aan dat niet alle organisaties in de sector even stabiel zijn.
Reserves en Solvabiliteit
Naast rendement is ook de reservepositie of solvabiliteit van een kinderopvangorganisatie een belangrijke maatstaf voor financiële gezondheid. Solvabiliteit geeft aan hoeveel eigen vermogen een organisatie heeft ten opzichte van het totale vermogen. Eigen vermogen fungeert als buffer tegen onverwachte tegenvallers, zoals vraaguitval of onverwachte kosten.
Over de periode 2020 tot en met 2022 is een stijging in solvabiliteit zichtbaar. In 2020 was de solvabiliteit 41,4%, in 2021 45,3% en in 2022 46,5%. Het Waarborgfonds hanteert 20% als grens voor een gezonde solvabiliteit. Gemiddeld gezien is de solvabiliteit dus gezond. Toch is er nog steeds spreiding in de sector. 16,1% van de kinderopvangorganisaties had in 2022 een solvabiliteit onder de 20%. Deze organisaties, vooral kleine eenmanszaken en VOF’s, zijn kwetsbaar. Gelukkig is er al twee jaar op rij een stijging in solvabiliteit zichtbaar bij deze organisaties.
De Rol van het Ministerie en Externe Databronnen
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid monitort elk kwartaal de ontwikkelingen in de tarieven en het gebruik van kinderopvang. Deze informatie geeft inzicht in de omvang van de sector en de omzetontwikkelingen, maar geen directe informatie over de financiële buffers of het rendement van individuele organisaties.
Daarnaast leveren kinderopvangorganisaties maandelijkse gegevens aan de belastingdienst, en via het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) is informatie beschikbaar over het aantal houders, locaties en kindplaatsen. Deze gegevens kunnen gebruikt worden voor het opsporen van trends, maar bieden geen directe inzichten in de financiële gezondheid van de organisaties.
Conclusie
De jaarrekening en financiële huishouding van kinderopvangorganisaties spelen een belangrijke rol in de duurzaamheid en kwaliteit van kinderopvang. Hoewel de openbaar beschikbaarheid van jaarrekeningen beperkt is, bieden het sectorrapport en kwartaalrapportages waardevolle inzichten in de ontwikkelingen van de sector. De trends tonen aan dat zowel het aantal kinderen als het aantal uren opvang stijgt. Het rendement van kinderopvangorganisaties is echter gedaald, en er is nog steeds variatie in de solvabiliteit. Voor ouders en andere betrokkenen is het belangrijk om bewust te zijn van deze ontwikkelingen, om ervoor te zorgen dat kinderopvang duurzaam en van hoge kwaliteit blijft.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
