Lichamelijke opvoeding in het basisonderwijs: hoeveel uren en wat betekent dat?
juli 5, 2025
De ontwikkeling van het gebit is een belangrijk aspect van de algehele gezondheid van een kind. Van de eerste doorkomende tandjes tot het wisselen naar het blijvende gebit, is een goede verzorging essentieel om problemen zoals tandbederf te voorkomen. Deze artikel biedt een overzicht van de ontwikkeling van het kindergebit, de juiste verzorging en wanneer professionele hulp nodig is.
De Ontwikkeling van het Melkgebit
De eerste melktanden verschijnen doorgaans tussen de 6 en 9 maanden, hoewel dit per kind kan variëren. De volgorde waarin de tanden doorkomen is meestal consistent: eerst de onderste snijtanden, dan de bovenste snijtanden, gevolgd door de tweede snijtanden, de eerste melkkiezen, de hoektanden en als laatste de tweede melkkiezen. Een volledig melkgebit bestaat uit 20 tanden: 12 tanden en 8 kiezen. Het proces van doorkomen kan gepaard gaan met kwijlen, irritatie en soms lichte koorts. Het is belangrijk om het tandvlees te observeren op tekenen van doorkomende tanden, zoals een bobbel of ribbel.
Verzorging van het Melkgebit
Vanaf het moment dat de eerste tand doorkomt, is het belangrijk om te beginnen met de verzorging van het gebit. Tot de leeftijd van 2 jaar wordt aangeraden om één keer per dag de tanden te poetsen met peutertandpasta. Vanaf 2 jaar moet dit twee keer per dag gebeuren, wederom met peutertandpasta met fluoride. Ouders dienen de tanden van hun kind te poetsen tot de leeftijd van 10-12 jaar, en blijven daarna verantwoordelijk voor het stimuleren van goed mondgedrag.
Naast regelmatig poetsen is het belangrijk om de frequentie van suikerinname te beperken. Het wordt aanbevolen om kinderen maximaal zeven keer per dag iets te eten of te drinken te geven, met minimaal twee uur tussen de eetmomenten. Water kan altijd worden aangeboden. Zoete voeding en dranken zijn schadelijk voor het glazuur en bevorderen tandbederf. Het is raadzaam om kinderen al vroeg te laten wennen aan water en thee zonder suiker of honing.
De Overgang naar het Blijvende Gebit
Rond de leeftijd van 6 jaar begint de eerste wisselfase, waarbij de melktanden worden vervangen door blijvende tanden. Dit proces duurt doorgaans tot het 13e levensjaar. De eerste blijvende kiezen komen vaak door achter de laatste melkkies, en worden soms over het hoofd gezien. Deze nieuwe kiezen zijn kwetsbaar voor gaatjes, dus het is belangrijk om ze direct mee te poetsen.
De wisseling kan worden onderverdeeld in drie fases: de eerste wisselfase (6-8 jaar), de rustfase (tussen de wisselfases) en de tweede wisselfase (10-13 jaar). Tijdens de rustfase vindt er veel activiteit plaats in het kaakbot, waarbij de wortels van de blijvende tanden en kiezen zich vormen.
Preventie van Tandbederf
Het voorkomen van tandbederf is cruciaal. Naast de eerder genoemde maatregelen, zoals beperking van suikerinname en regelmatig poetsen, is het belangrijk om kinderen vanaf 9 maanden een beker te laten gebruiken in plaats van een zuigfles. Drinken uit een zuigfles met zoete inhoud, vooral ’s nachts, kan leiden tot zuigflescariës, herkenbaar aan witte of bruine vlekjes op de voortanden.
Het gebruik van fluoride is essentieel voor het versterken van het tandglazuur. Er zijn speciale tandpasta’s met fluoride beschikbaar voor kinderen. In sommige gevallen kan een tandarts fluoridevernis aanbrengen op aangetaste vlakken om de cariësactiviteit te stoppen.
Wanneer een Tandarts Bezoeken?
Het is aan te raden om met een kind naar de tandarts te gaan zodra de eerste tand doorkomt. Vanaf de leeftijd van 2 jaar wordt een bezoek aan de tandarts minimaal twee keer per jaar aanbevolen. Tijdens deze bezoeken controleert de tandarts het gebit en geeft hij/zij advies over de juiste verzorging. Het is belangrijk dat het kind zich op zijn gemak voelt bij de tandarts, en dat ouders hun angst niet overbrengen.
Problemen en Uitdagingen
Naast tandbederf kunnen er andere problemen optreden, zoals duimen of het gebruik van een speen, wat de ontwikkeling van het gebit kan beïnvloeden. Het is raadzaam om deze gewoonten te stoppen voordat de blijvende tanden doorbreken. Ook kan het voorkomen dat tanden scheef doorbreken, wat in de meeste gevallen vanzelf herstelt naarmate de kaken groeien.
Advies en Begeleiding
Het is belangrijk om kinderen en ouders te begeleiden bij het aanleren van goede mondhygiëne. Dit omvat het geven van training in effectief poetsen, het bespreken van drempels voor het opvolgen van adviezen en het stellen van doelen voor gedragsverandering. Het complimenteren van kinderen en ouders bij het bereiken van doelen kan motiverend werken.
Conclusie
De ontwikkeling en verzorging van het kindergebit is een continu proces dat begint bij de eerste doorkomende tand en doorloopt tot het volwassen gebit. Regelmatige verzorging, beperking van suikerinname en regelmatige tandartsbezoeken zijn essentieel om tandbederf te voorkomen en een gezonde mond te garanderen. Door ouders en kinderen te begeleiden en te motiveren, kan een goede mondgezondheid worden bevorderd en de basis worden gelegd voor een levenslang gezond gebit.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
