Kinderopvang: Financiering en Vergoedingen voor Ouders
september 7, 2025
De keuze van een kinderdagverblijf is voor veel ouders een belangrijk en overweldigend moment. Niet alleen is het een kwestie van logistiek en beschikbaarheid, maar ook van pedagogische richting, groepsindeling en kwaliteit van zorg. Een essentieel aspect in deze keuze is de vraag of het kinderdagverblijf werkt met horizontale of verticale groepen. Deze indeling heeft directe gevolgen voor de opvoeding, de dagelijkse routine en de interactie binnen de groep. In dit artikel wordt horizontale kinderopvang centraal gezet. Op basis van de informatie uit betrouwbare bronnen wordt uitgelegd wat horizontale kinderopvang inhoudt, welke voordelen en nadelen het heeft, en hoe ouders deze keuze kunnen beoordelen in het licht van de behoeften van hun kind.
Wat is horizontale kinderopvang?
In de horizontale kinderopvang zijn kinderen ingedeeld in groepen op basis van hun leeftijd. In Nederland zijn er verschillende standaardindelingen. Vaak wordt onderscheid gemaakt tussen groepen van 0-2 jaar en 2-4 jaar, maar ook groepen als 0-1,5 jaar en 1,5-4 jaar of 0-15 maanden, 15 maanden-2,5 jaar en 2,5-4 jaar komen voor (bron 1). Deze groepsindeling zorgt ervoor dat kinderen van vergelijkbare leeftijd bij elkaar op school zijn. Het betekent dat pedagogisch medewerkers zich kunnen richten op de ontwikkelingsfase van een specifieke leeftijdsgroep, wat in de ogen van sommige instellingen voordelig is voor de kwaliteit van de zorg.
Horizontale groepen komen op veel locaties voor, zoals bijvoorbeeld bij de kinderopvang van Delinge, waar op de meeste locaties groepen voor baby’s en peuters zijn ingericht (bron 6). Ook andere instellingen zoals Puckenco en SKRS bieden horizontale groepen aan, waarbij kinderen van jonge leeftijd apart van oudere kinderen worden opgevangen.
Voordelen van horizontale kinderopvang
Er zijn meerdere voordelen aan horizontale kinderopvang, zoals genoemd in verschillende bronnen. De belangrijkste voordelen zijn:
1. Meer aandacht voor leeftijdsgenootjes
In horizontale groepen zijn de kinderen van vergelijkbare leeftijd, wat betekent dat ze gemakkelijker met elkaar kunnen spelen en leren. Kinderen leren elkaar kennen, ontwikkelen sociale vaardigheden en voelen zich vaak sneller op hun gemak in een omgeving waarin de meeste kinderen hun leeftijdgenoten zijn (bron 1).
2. Minder leeftijdsverschil
Het leeftijdsverschil binnen horizontale groepen is kleiner dan in verticale groepen. Dit zorgt ervoor dat er minder kans is op fysiek of mentaal overwicht van oudere kinderen op jongere. In horizontale groepen zijn de kinderen in dezelfde ontwikkelingsfase, wat kan leiden tot een betere balans in de interactie en samenwerking (bron 1).
3. Meer mogelijkheden voor leeftijdsgerichte activiteiten
Pedagogisch medewerkers in horizontale groepen kunnen zich specialiseren in de ontwikkeling van een bepaalde leeftijdsgroep. Dit betekent dat activiteiten en programma’s beter afgestemd kunnen zijn op de specifieke behoeften van die leeftijd. Bijvoorbeeld bij baby’s is het belangrijk om veel aandacht te besteden aan voeding, slaapritmes en lichamelijk contact, terwijl bij peuters meer aandacht kan worden besteed aan beweging, taalontwikkeling en creatieve activiteiten (bron 1).
4. Mogelijkheid tot specialisatie van medewerkers
Hoewel niet alle kinderdagverblijven dit benutten, kunnen pedagogisch medewerkers in horizontale groepen zich richten op een specifieke leeftijdsgroep. Dit kan leiden tot een dieper inzicht in de ontwikkeling van kinderen op die leeftijd en een betere aanpassing van zorg en educatieve activiteiten (bron 1).
Nadelen van horizontale kinderopvang
Hoewel horizontale kinderopvang veel voordelen heeft, zijn er ook nadelen die ouders kunnen overwegen. Deze worden ook genoemd in de bronnen en zijn belangrijk om te begrijpen in de context van een kinderlijke ontwikkeling.
1. Wisseling van medewerkers bij leeftijdsverandering
Een nadeel van horizontale groepen is dat kinderen bij het overstappen van een groep (bijvoorbeeld van de babygroep naar de peutergroep) vaak ook wisselen van pedagogisch medewerkers. Dit kan extra wendbaarheid vereisen, wat voor sommige kinderen stressvol kan zijn. Het betekent ook dat het kind zich opnieuw moet aanpassen aan een nieuwe ruimte, nieuwe kinderen en andere routines (bron 1).
2. Meer competitie tussen kinderen
In horizontale groepen zitten kinderen in dezelfde leeftijdsfase, wat leidt tot meer gelijkwaardigheid, maar ook tot meer directe concurrentie. Sommige kinderen kunnen hierdoor meer moeite hebben met het delen van speelgoed of het nemen van beurt. In horizontale groepen is het dus belangrijk dat pedagogisch medewerkers goed in staat zijn om conflicten te begeleiden en kinderen te ondersteunen in het opbouwen van sociale vaardigheden (bron 1).
3. Minder leeftijdsbrede interactie
Horizontale groepen bieden minder mogelijkheden voor interactie tussen kinderen van verschillende leeftijden. In verticale groepen kan een oudere kind een jonger kind ondersteunen, bijvoorbeeld bij het spelen of het leren van nieuwe vaardigheden. In horizontale groepen ontbreekt deze leergelegenheid, wat voor sommige kinderen een verlies is (bron 2).
Horizontale groepen in de praktijk
In de praktijk zien we dat horizontale groepen vaak worden gekozen bij instellingen die zich richten op een gedetailleerde en gerichte zorg. Bijvoorbeeld bij Puckenco in Velp is er een horizontale groep voor kinderen van 0-2 jaar, genaamd Groep Geel, en verschillende verticale groepen voor kinderen van 0-4 jaar (bron 4). Ook in de kinderopvang van Delinge is horizontale groepen de norm, waarbij op de meeste locaties aparte baby- en peutergroepen worden aangeboden (bron 6).
In horizontale groepen wordt vaak gelet op de dagindeling, slaapritmes en voedingsbehoeften van jonge kinderen. Bijvoorbeeld bij SKRS wordt benadrukt dat het aanhouden van individuele slaap- en voedingsritmes belangrijk is voor jonge baby’s, terwijl oudere kinderen meer structurele activiteiten kunnen volgen (bron 3). Dit benadrukt het belang van leeftijdsgerichte zorg in horizontale opvang.
Keuzes maken: wat is het beste voor mijn kind?
De vraag wat het beste is voor een kind hangt af van verschillende factoren. In de opinie van pedagogisch professionals is 79% van degenen die een enquête invulde van mening dat het werken in horizontale groepen voor hen moeilijker is, vooral door de aandachtverdeling (bron 2). Echter, dit betekent niet dat horizontale groepen automatisch minder gunstig zijn voor kinderen. Het is belangrijk om te kijken naar de specifieke instelling, de ervaring van de pedagogisch medewerkers en de werkomgeving.
Als ouders belang hechten aan een zorgzame, gerichte omgeving waar kinderen zich snel op hun gemak voelen en waar aandacht wordt besteed aan individuele behoeften, kan horizontale groepen een goede keuze zijn. Daarentegen, als ouders de voordelen zien van leeftijdsbrede interactie en een langdurige relatie met medewerkers, kan verticale groepen beter passen bij hun voorkeuren.
Conclusie
Horizontale kinderopvang is een veelvoorkomende vorm van groepsindeling in kinderdagverblijven in Nederland. Het biedt voordelen zoals gerichte zorg, leeftijdsgerichte activiteiten en sociale wisselingen binnen een vergelijkbare leeftijdsgroep. Echter, het heeft ook nadelen, zoals de wendbaarheid die nodig is bij leeftijdsverandering en eventueel meer competitie tussen kinderen.
De keuze tussen horizontale en verticale groepen is uiteindelijk een persoonlijke beslissing die afhankelijk is van de behoeften van het kind, de voorkeuren van de ouders en de kwaliteit van de instelling. Het is daarom belangrijk dat ouders voldoende informatie krijgen over de groepsindeling van een kinderdagverblijf, zodat ze een weloverwogen keuze kunnen maken. Horizontale kinderopvang is een betrouwbare en veelgebruikte optie, maar het is goed om ook de mogelijkheden van verticale groepen te overwegen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
