Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
De rol van pedagogisch coach in de kinderopvang is vanaf 2019 verplicht gemaakt binnen elke kinderopvang- en peuterspeelzaalorganisatie. Deze functie draagt bij aan de kwaliteit van de zorg voor kinderen en ondersteunt pedagogisch medewerkers in hun professionele ontwikkeling. Om deze functie uit te oefenen, is het noodzakelijk om een bepaalde kwalificatie te behalen. In dit artikel wordt ingegaan op de inhoud, structuur en eisen van het HBO-programma Pedagogisch Coach, zoals aangeboden door diverse opleiders in Nederland.
Wat is een pedagogisch coach?
Een pedagogisch coach is verantwoordelijk voor het ondersteunen van pedagogisch medewerkers in hun werk en groei. Deze medewerkers zorgen voor de dagelijkse zorg en begeleiding van kinderen in de kinderopvang. De coach ondersteunt hen door middel van coaching-on-the-job, het opstellen van coachingsplannen en het uitvoeren van coachingsgesprekken. Bovendien speelt de pedagogisch coach een rol in het opstellen van pedagogisch beleid en het analyseren van probleemsituaties.
De verplichte aanwezigheid van een pedagogisch coach binnen elke kinderopvangorganisatie is gebaseerd op het idee dat het ondersteunen van medewerkers leidt tot een verbetering van de kwaliteit van de zorg voor kinderen. Deze ondersteuning omvat zowel het werken met groepsprocessen als het coachen van individuen. Daarnaast wordt er nadruk gelegd op ontwikkelingsgericht werken, bijvoorbeeld volgens het kindvolgsysteem.
HBO-programma Pedagogisch Coach: Inhoud en structuur
Het HBO-programma Pedagogisch Coach is een opleiding die gericht is op het verdiepen van kennis en vaardigheden op het gebied van pedagogiek, beleid en coaching. Deze opleiding is ontworpen voor professionals die actief werken in de kinderopvang en een rol willen spelen als coach en beleidsmedewerker. Het programma is geaccrediteerd door het Overleg Arbeidsvoorwaarden Kinderopvang (OAK) en voldoet aan de eisen die de cao-tafels Kinderopvang en Sociaal Werk hebben opgesteld.
Het HBO-programma bestaat uit twee modules:
Coaching in de kinderopvang: In deze module leer je hoe je coachingsgesprekken voert, coachingsplannen opstelt en werkt met leerstijlen en coachingsmethodieken. Na afronding van deze module volg je een mondeling examen.
Pedagogisch beleid in de kinderopvang: In deze module ga je in op het opstellen en begeleiden van pedagogisch beleid. Je leert hoe je een beleidsplan opstelt en hierover adviseert aan directie en management. Deze module sluit af met een praktijkgerichte opdracht.
Na succesvol afronden van beide modules ontvang je het diploma ‘HBO Pedagogisch Coach’ van NCOI. Dit diploma maakt je kwalificeren voor de functie van pedagogisch coach in de kinderopvang.
Studievormen en praktische logistiek
Het HBO-programma Pedagogisch Coach biedt verschillende studievormen aan, afhankelijk van je voorkeuren en situatie:
Klassikaal: Je volgt de opleiding op een van de diverse locaties in het land. Als voor jouw voorkeurslocatie onvoldoende aanmeldingen zijn, wordt je een alternatieve locatie aangeboden.
Virtual classroom: Dit is een combinatie van thuisstudie en klassikale lessen op vaste tijdstippen, onder begeleiding van een docent.
Hybride variant: Voor de unieke combinatie van beide varianten kies je voor de virtual classroom, waarbij je op vaste tijdstippen aanwezig bent met een docent én digitaal.
Naast de lesuren zijn er ook mogelijkheden voor dag- en avondarrangementen, waarbij onbeperkt koffie, thee en ijswater zijn inbegrepen. In het dagarrangement is ook een uitgebreide lunch inbegrepen. De kosten voor deze arrangementen zijn afhankelijk van de uren en variëren per locatie.
Wie kan de opleiding volgen?
Om de HBO opleiding tot Pedagogisch Coach te kunnen volgen, zijn er twee voorwaarden:
Minimaal een MBO-diploma niveau 4 in de richting van sociaal pedagogisch werk, kinderopvang of onderwijs. Dit betekent dat je reeds op een hoger niveau werkt binnen de kinderopvangsector.
Het HBO-programma Pedagogisch Coach moet met succes zijn afgerond, wat inhoudt dat je voldoende beoordelingen hebt behaald voor alle onderdelen van het programma.
Na afronding van de opleiding ben je gecertificeerd als pedagogisch coach en voldoe je aan de kwalificatie-eis zoals gesteld in de Cao Kinderopvang.
Post-HBO opleiding tot Coach in het Onderwijs
Voor professionals die al een HBO-diploma hebben en verder willen groeien, is er ook een post-HBO opleiding beschikbaar. Deze opleiding, aangeboden door Marnix Onderwijscentrum, richt zich op het ontwikkelen van coachingsvaardigheden binnen het onderwijs en de kinderopvang. Na afronding ben je gecertifieerd coach en kun je collega’s ondersteunen bij complexe vragen over het verbeteren van hun beroepspraktijk.
De opleiding bestaat uit 8 bijeenkomsten en is gepland om te starten in september 2025. De kosten bedragen €3.175. Tijdens deze opleiding leer je hoe je collega’s kunt coachen om realistische keuzes te maken die vertaalbaar zijn naar concreet handelen. Je werkt op basis van een onderbouwde visie op coaching en zorg je ervoor dat de coachee eigenaar blijft van zijn of haar eigen leerproces.
Kwalificatie-eisen en aanvullende scholing
De kwalificatie-eisen voor de functie Pedagogisch Beleidsmedewerker/Coach zijn vastgelegd in bijlage 13.2 van de Cao Kinderopvang. Voor deze functie is het noodzakelijk om bewijs te leveren van aanvullende scholing in het kader van coaching en pedagogiek, gericht op kinderen van 0 tot 13 jaar. Deze aanvullende scholing is nodig voor personen die een diploma hebben op minimaal mbo 4-niveau of een docentenopleiding op hbo-niveau hebben gevolgd.
De aanvullende scholing moet gericht zijn op het ondersteunen van pedagogisch medewerkers in hun werk en groei. Het HBO-programma Pedagogisch Coach voldoet aan deze eisen en is daarom een geschikte keuze voor professionals die deze functie willen uitoefenen.
De rol van pedagogisch beleidsmedewerker/coach
De functie van pedagogisch beleidsmedewerker/coach is verplicht binnen elke kinderopvangorganisatie. Deze functie kan op verschillende manieren worden ingevuld, namelijk als:
- Gecombineerde functie pedagogisch beleidsmedewerker/coach;
- Pedagogisch coach;
- Pedagogisch beleidsmedewerker/stafmedewerker B.
De verantwoordelijkheid van deze functie omvat zowel het coachen van medewerkers als het opstellen en begeleiden van pedagogisch beleid. Het is van belang dat deze functie wordt uitgevoerd door iemand die de benodigde kwalificatie heeft en ervaring heeft op het gebied van coaching en pedagogiek.
Conclusie
De HBO opleiding tot Pedagogisch Coach speelt een essentiële rol in de versterking van de kwaliteit van de kinderopvangsector. Het programma biedt professionals de kans om hun kennis en vaardigheden op het gebied van pedagogiek en coaching te verdiepen en te verfijnen. Na afronding van het programma ben je kwalificeren voor de verplichte functie van pedagogisch coach binnen een kinderopvangorganisatie. Dit draagt bij aan de ondersteuning van pedagogisch medewerkers en daarmee aan de kwaliteit van de zorg voor kinderen.
Daarnaast zijn er ook post-HBO-opleidingen beschikbaar voor personen die al een HBO-diploma hebben en verder willen groeien als coach. Deze opleidingen richten zich op het ontwikkelen van coachingsvaardigheden binnen het onderwijs en de kinderopvang.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
