Klei Entertainment Forums: Overzicht van Updates en Ondersteuning
juni 17, 2025
De fontanellen, de zachte plekken op het hoofd van een baby, zijn een veelbesproken onderwerp onder ouders en verzorgers. Deze openingen in de schedel zijn essentieel voor de ontwikkeling van de baby, maar roepen vaak vragen op over hun grootte, sluitingstijd en mogelijke complicaties. Dit artikel biedt een overzicht van de fontanellen, gebaseerd op beschikbare informatie, en geeft inzicht in wat normaal is en wanneer het raadzaam is om medisch advies in te winnen.
Wat zijn Fontanellen?
De schedel van een baby bestaat uit verschillende botstukken die bij de geboorte nog niet volledig aan elkaar zijn gegroeid. Op de plaatsen waar deze botstukken samenkomen, bevinden zich de fontanellen. Er zijn twee hoofdfontanellen: de grote fontanel, die zich aan de bovenkant van het hoofd bevindt en ruitvormig is, en de kleine fontanel, die zich aan de achterkant bevindt en driehoekig is. De grootte van de fontanellen varieert, waarbij de grote fontanel doorgaans tussen de 1 en 4 centimeter breed is bij een baby van 1 tot 2,5 cm. De kleine fontanel is aanzienlijk kleiner en vaak moeilijker te voelen.
De fontanellen zijn niet zomaar zwakke plekken; ze zijn essentieel voor de groei en ontwikkeling van de hersenen. Ze geven de hersenen de ruimte om te groeien en maken het mogelijk dat de schedel zich aanpast tijdens de geboorte. Tijdens de bevalling kunnen de botstukken van de schedel enigszins over elkaar schuiven, waardoor het hoofdje gemakkelijker door het geboortekanaal kan passen.
De Ontwikkeling van Fontanellen
De ontwikkeling van de fontanellen volgt een bepaald patroon. De kleine fontanel sluit zich doorgaans tussen de 2 en 3 maanden na de geboorte. De grote fontanel sluit zich later, meestal tussen de 6 maanden en 1,5 jaar. Er is echter aanzienlijke individuele variatie. Bij 90% van de kinderen sluit de grote fontanel tussen de 7 en 19 maanden, maar in 2,7% van de gevallen kan dit pas op de leeftijd van 67 maanden gebeuren.
Het is belangrijk te onthouden dat de sluiting van de fontanellen niet altijd een lineair proces is. De fontanellen kunnen in grootte variëren en tijdelijk groter of kleiner lijken, afhankelijk van de activiteit van de baby. Zo kan de fontanel opbollen wanneer de baby huilt, eet of perst, en weer terugveren wanneer de druk afneemt.
Wanneer is er Reden tot Zorg?
Hoewel de meeste variaties in de sluiting van de fontanellen normaal zijn, zijn er situaties waarin het raadzaam is om medisch advies in te winnen.
Te vroeg gesloten fontanellen
Als de fontanellen te vroeg sluiten, kan dit de groei van de hersenen belemmeren. Dit kan leiden tot een verhoogde druk op de hersenen en mogelijk ontwikkelingsachterstanden veroorzaken. Een te vroeg gesloten fontanel kan ook gepaard gaan met een afwijkende vorm van het hoofd. In sommige gevallen is een operatie nodig om de groei van de schedel te corrigeren. Het is belangrijk om te benadrukken dat dit relatief zeldzaam is.
Te lang open blijvende fontanellen
Als de grote fontanel na de leeftijd van 1,5 jaar nog niet gesloten is, is het verstandig om dit te bespreken met de jeugdarts. Hoewel er veel individuele variatie is, kan een langdurig openblijvende fontanel in zeldzame gevallen wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen.
Afwijkende Fontanellen
Er zijn een aantal signalen die kunnen wijzen op een probleem met de fontanellen:
- Een fontanel die niet inzakt: Een fontanel die bol blijft staan en niet meer inzakt, kan duiden op een infectie of vochtophoping.
- Een ingevallen fontanel: Een fontanel die ingezakt is en niet meer omhoog veert, kan een teken zijn van uitdroging.
- Een fontanel die groter wordt: Als de fontanel groter wordt, kan dit wijzen op een verhoogde druk in de hersenen.
Omgaan met Fontanellen
Ouders maken zich vaak zorgen over het aanraken van de fontanellen, uit angst om de hersenen van hun baby te beschadigen. Echter, de fontanellen zijn beschermd door een dik vlies en een stevig hersenvlies. Het is dus veilig om het hoofdje van de baby te wassen en te verzorgen, zonder extra voorzichtigheid te hoeven betrachten.
Het is wel belangrijk om te vermijden dat de fontanel hard wordt ingedrukt of gestoten. Hoewel de fontanellen flexibel zijn, is het beter om ze niet onnodig te belasten.
Craniosynostose
Een aandoening die soms in verband wordt gebracht met fontanellen is craniosynostose. Dit is een aandoening waarbij een of meer schedelnaden te vroeg sluiten, waardoor de normale groei van de schedel wordt verstoord. Craniosynostose kan leiden tot een afwijkende vorm van het hoofd en, in sommige gevallen, tot een verhoogde druk op de hersenen. De aandoening komt relatief weinig voor, bij ongeveer 1 op de 1600 baby’s.
Fontanellen en de Controle door het Consultatiebureau
Het consultatiebureau speelt een belangrijke rol bij het monitoren van de ontwikkeling van de fontanellen. Bij elk bezoek wordt het hoofdje van de baby nagekeken en de omtrek van het hoofd gemeten. De jeugdarts controleert of de fontanellen nog open zijn en hoe het hoofdje van de baby zich ontwikkelt. Als er afwijkingen worden geconstateerd, kan de baby worden doorverwezen naar een kinderarts voor verder onderzoek.
Conclusie
De fontanellen zijn een normaal en essentieel onderdeel van de ontwikkeling van een baby. Hoewel het belangrijk is om op de hoogte te zijn van de normale ontwikkeling en mogelijke afwijkingen, is het ook belangrijk om te onthouden dat er veel individuele variatie is. De meeste fontanellen sluiten zich binnen de normale tijdsspanne, en eventuele afwijkingen kunnen vaak eenvoudig worden behandeld. Regelmatige controle door het consultatiebureau is essentieel om de gezondheid en ontwikkeling van de baby te waarborgen. Bij twijfel of zorgen is het altijd raadzaam om medisch advies in te winnen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
