Gelijkstellingsverzoek in kinderopvang: Mogelijkheid voor professionals zonder kwalificerend diploma

Een gelijkstellingsverzoek biedt een unieke mogelijkheid voor professionals die werken in de kinderopvang, maar niet over het vereiste kwalificerend diploma beschikken. Deze procedure, die wordt ingediend bij de gelijkstellingscommissie van het Overleg Arbeidsvoorwaarden Kinderopvang (OAK), stelt het in beeld of een persoon, op basis van relevante werkervaring of bij- en nascholingen, toch aan de kwalificatie-eisen kan voldoen. In dit artikel wordt ingegaan op de voorwaarden, procedures en toepassingsmogelijkheden van het gelijkstellingsverzoek binnen de kinderopvangsector, op basis van de beschikbare informatie.

Wat is een gelijkstellingsverzoek?

Een gelijkstellingsverzoek is een schriftelijke aanvraag die een werkgever indient bij de gelijkstellingscommissie van het Overleg Arbeidsvoorwaarden Kinderopvang (OAK). Het doel van dit verzoek is om te bepalen of een medewerker, die niet over het benodigde diploma beschikt, toch aan de kwalificatie-eisen voldoet op basis van relevante werkervaring, bij- en nascholingen of andere betrouwbare bewijzen.

De commissie beoordeelt of de kandidaat gelijkgesteld kan worden aan iemand met het kwalificerend diploma. Als het verzoek wordt goedgekeurd, ontvangt de werkgever een schriftelijk bewijs van gelijkstelling, en de medewerker mag de functie uitoefenen. De gelijkstelling is bindend binnen de organisatie en geldt zolang de houder de kinderopvangorganisatie exploiteert.

Voor welke functies is een gelijkstellingsverzoek mogelijk?

Het gelijkstellingsverzoek is toegankelijk voor een aantal specifieke functies binnen de kinderopvangsector. Hieronder een overzicht van de functies waarvoor een verzoek kan worden ingediend:

• Pedagogisch medewerker
• Pedagogisch medewerker BSO/NSO (buitenschoolse opvang en naschoolse opvang)
• Pedagogisch beleidsmedewerker/coach
• Gastouder in loondienst of bemiddelingsmedewerker gastouderbureau

Deze functies vereisen normaal gesproken een kwalificerend diploma, maar via een gelijkstellingsverzoek kan iemand met een andere, maar relevante opleiding of werkervaring ook in aanmerking komen.

Procedure voor het indienen van een gelijkstellingsverzoek

De procedure voor het indienen van een gelijkstellingsverzoek is gestructureerd en vereist meerdere stappen. Het proces begint met een adviesaanvraag, waarin de werkgever of kandidaat de gelijkstellingscommissie informeert over de situatie en eventueel relevante documentatie meelevert. Uit dit advies blijkt of het indienen van een gelijkstellingsverzoek realistisch is.

Als het advies positief is, kan de werkgever het gelijkstellingsverzoek formeel indienen. Hierbij dient een gedetailleerde brief te worden ingezonden, waarin duidelijk wordt gesteld over welke functie het gaat. Daarnaast moeten documenten worden bijgevoegd, zoals:

• Kopieën van diploma’s of getuigschriften
• Bewijzen van gevolgde bij- en nascholingen
• EVC-certificaten of IDW-waarderingen
• Eventuele eerder verleende gelijkstellingen
• Een kopie van een eventuele arbeidsovereenkomst

De gelijkstellingscommissie beoordeelt vervolgens het verzoek en komt tot een unanieme voorgenomen uitspraak, die kan zijn:

• Individuele gelijkstelling: De kandidaat voldoet aan de kwalificatie-eisen en mag de functie uitoefenen.
• Afwijzing van het verzoek: De kandidaat voldoet niet aan de kwalificatie-eisen.

Als het verzoek positief is beslist, ontvangt de werkgever een schriftelijk bewijs van gelijkstelling. De kandidaat mag dan de functie uitoefenen, en het bewijs kan ook dienen als ondersteuning bij het wisselen van werkgever. De gelijkstelling blijft echter geldig binnen de oorspronkelijke organisatie. Als de kandidaat verhuist naar een andere kinderopvangorganisatie, moet er opnieuw een gelijkstellingsverzoek worden ingediend.

Kwalificatie-eisen en vereisten voor gelijkstelling

Om in aanmerking te komen voor een gelijkstellingsverzoek, moet een kandidaat aan bepaalde kwalificatie-eisen voldoen. Deze eisen zijn afhankelijk van de functie waarvoor gelijkstelling wordt aangevraagd. Voor een pedagogisch professional, bijvoorbeeld, zijn de eisen als volgt:

• Kennis op HBO/academisch niveau, conform de kwalificatie-eisen.
• Inzicht in pedagogisch beleid en relevante ontwikkelingen binnen de kinderopvangsector.
• Kennis van interventie- en coachingmethoden.
• Kennis van de ontwikkelingsfases en ontwikkelingsgebieden van jonge kinderen.

Daarnaast worden bepaalde functiekenmerken beoordeeld, zoals analytisch vermogen, coachende vaardigheden, communicatieve vaardigheden en sociale vaardigheden. De gelijkstellingscommissie beoordeelt of de kandidaat deze kenmerken bezit, op basis van relevante werkervaring, certificaten of andere bewijzen.

Gelijkstellingsverzoek voor pedagogisch coach

Een specifieke toepassing van het gelijkstellingsverzoek is voor de functie van pedagogisch coach. Vanaf 1 januari 2019 is het verplicht dat kinderopvangorganisaties werken met een pedagogisch coach of beleidsmedewerker. Voor mensen die niet over het vereiste diploma beschikken, biedt het gelijkstellingsverzoek een uitkomst. De commissie beoordeelt of de kandidaat, op basis van ervaring of opleidingen, toch aan de kwalificatie-eisen voldoet.

Het verzoek voor gelijkstelling voor een pedagogisch coach moet uitvoerig zijn, en moet onder andere duidelijk maken of de kandidaat werkt in de dagopvang, de peuteropvang, de buitenschoolse opvang of de voorschoolse educatie. De documentatie die wordt ingediend, moet aantonen dat de kandidaat over de nodige kennis en vaardigheden beschikt.

Kosten en tijdsduur van het gelijkstellingsverzoek

Het indienen van een gelijkstellingsverzoek heeft een administratieve kost en vereist tijd. De werkgever moet een factuur betalen voordat het verzoek wordt verwerkt. Nadat het verzoek is ingediend, ontvangt de werkgever een e-mail van het secretariaat van de gelijkstellingscommissie, waarin de voorgenomen uitspraak wordt medegedeeld. De uitspraak is dan definitief als de commissie unaniem beslist.

Het proces kan enkele weken tot maanden duren, afhankelijk van de complexiteit van het verzoek en de hoeveelheid documentatie die moet worden beoordeeld. Het is daarom verstandig om voldoende tijd in te plannen bij het indienen van een gelijkstellingsverzoek, vooral als het gaat om een functie die essentieel is voor de organisatie.

Gelijkstellingsverzoek en wisselen van werkgever

Een gelijkstellingsverzoek is bindend binnen de oorspronkelijke organisatie. Als een medewerker met een gelijkstellingsverzoek naar een andere kinderopvangorganisatie verhuist, moet het verzoek opnieuw worden ingediend. Dit is wettelijk vastgelegd in artikel 8.6 van de Cao Kinderopvang. De gelijkstellingscommissie beoordeelt dan opnieuw of de kandidaat aan de kwalificatie-eisen voldoet binnen de context van de nieuwe organisatie.

Dit betekent dat een gelijkstellingsverzoek niet automatisch geldt voor andere werkgevers. Het is belangrijk dat medewerkers deze beperking kennen, en dat werkgevers zich bewust zijn van de juridische kaders die gelden bij wisseling van organisatie.

Ontheffingsverzoek en het gelijkstellingsverzoek

Hoewel het gelijkstellingsverzoek een belangrijke rol speelt binnen de Cao Kinderopvang, zijn er ook andere juridische instrumenten die kunnen worden ingezet, zoals het ontheffingsverzoek. Dit verzoek kan worden ingediend door Cao-partijen die willen dat bepaalde bepalingen van de Cao niet van toepassing zijn op hun organisatie of op een gedeelte van de medewerkers.

Het ontheffingsverzoek moet aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals het aantonen dat de arbeidsvoorwaarden voor medewerkers voldoende zijn en dat de veranderingen niet leiden tot mindere aanspraken. Het verzoek kan worden ingediend bij een bepaalde instantie, zoals vermeld in bijlage 10 van de Cao.

Het ontheffingsverzoek is een aparte procedure en moet niet verward worden met het gelijkstellingsverzoek. Het gelijkstellingsverzoek richt zich op de kwalificatie van individuele medewerkers, terwijl het ontheffingsverzoek betrekking heeft op juridische bepalingen van de cao in het algemeen.

Conclusie

Het gelijkstellingsverzoek is een belangrijk instrument binnen de kinderopvangsector. Het biedt professionals die niet over het vereiste diploma beschikken, de kans om toch een functie in de kinderopvang te vervullen, mits ze aan de kwalificatie-eisen voldoen op basis van werkervaring of bij- en nascholingen. Het proces is juridisch gestructureerd en vereist zorgvuldige voorbereiding, inclusief het indienen van een adviesaanvraag, het verzamelen van relevante documenten en het betalen van kosten.

Het gelijkstellingsverzoek geldt alleen binnen de oorspronkelijke organisatie en moet opnieuw worden ingediend bij wisselen van werkgever. Daarnaast is het belangrijk om de juridische kaders van de Cao Kinderopvang goed te begrijpen, omdat deze bepalen hoe verzoeken voor gelijkstelling en ontheffing worden verwerkt.

Voor werkgevers en medewerkers is het gelijkstellingsverzoek een waardevolle optie om te blijven werken in de kinderopvangsector, ondanks eventuele tekortkomingen in de formele kwalificaties. Het ondersteunt flexibiliteit, diversiteit en toegang tot de arbeidsmarkt, en draagt bij aan een duurzame en toegankelijke kinderopvangsector.

Bronnen

1. Wat is een gelijkstellingsverzoek?
2. Gelijkstellingsverzoek kinderopvang
3. Reminder gelijkstellingsverzoek voor pedagogisch coach
4. Officiële bekendmaking over gelijkstellingsverzoek