John van Neer Kinderdagverblijf: Inrichting en Uitgangspunten
september 5, 2025
De formatieve inzet van BBL-leraren in de kinderopvang speelt een belangrijke rol in de opleiding tot pedagogisch medewerker. Het betreft een leer- en werktraject waarin de student niet alleen theorie leert, maar ook deze direct toepast in de praktijk. Hierdoor ontwikkelt de student zich op een gecontroleerde en gestructureerde manier tot een volwaardige pedagogisch professional. In dit artikel wordt ingegaan op de aard van de formatieve inzet, de voorwaarden waaraan moet worden voldaan, de verantwoordelijkheden van zowel de student als de werkgever, en de voordelen die deze aanpak biedt.
Wat is formatieve inzet in de context van BBL-opleidingen?
Formatieve inzet betekent dat de student, in het kader van de BBL-opleiding, daadwerkelijk werkzaamheden uitvoert in de kinderopvang. Deze inzet is een essentieel onderdeel van het opleidingspad en maakt het mogelijk om de theorie direct in de praktijk te toepassen.
In de beginfase van het BBL-traject is de student vaak nog boventallig inzetbaar. Dit wil zeggen dat de student extra taken uitvoert op een groep, maar nog niet volledig verantwoordelijk is voor een deel van het contract. Na ongeveer twee maanden kan de student in sommige gevallen formatief ingezet worden voor een deel van het contract. Dit houdt in dat de student op een bepaalde groep een grotere rol krijgt, bijvoorbeeld door samen met een ervaren collega verantwoordelijk te zijn voor een deel van de kinderen in de groep.
Wanneer de student formatief is ingezet, is hij of zij onder begeleiding verantwoordelijk voor de dagelijkse verzorging, begeleiding en ontwikkeling van kinderen. De inzet kan bijvoorbeeld gelden voor een deel van de werkweek of voor een specifieke opvangvorm, zoals een babygroep of een BSO-groep. De student leert zo de verschillende ontwikkelingsfasen van kinderen kennen en hoe hij of zij als pedagogisch medewerker hierop kan inspelen.
Voorwaarden voor formatieve inzet
De formatieve inzet is niet automatisch toegestaan bij elke BBL-opleiding. Er zijn een aantal voorwaarden die moeten worden nageleefd. Deze voorwaarden zijn onder meer vastgelegd in de CAO Kinderopvang. Zo moet de student-stagiair bijvoorbeeld in het kader van een BBL-opleiding of een andere leer-arbeidsovereenkomst zitten. Daarnaast mag een student niet alleen op de groep staan, behalve tijdens pauzes. Er moet altijd een ervaren collega aanwezig zijn die als back-up kan dienen.
Een andere belangrijke voorwaarde is dat de student niet in het eerste leerjaar zit. Pas vanaf het tweede leerjaar is formatieve inzet toegestaan. Daarnaast moet de student ingezet worden op dezelfde locatie waar hij of zij ook stage loopt. Hiermee wordt voorkomen dat de student te veel tijd moet besteden aan reizen en de koppeling tussen theorie en praktijk wordt versterkt.
Rol van de werkgever en de begeleider
De werkgever speelt een centrale rol bij de formatieve inzet van BBL-studenten. De werkgever moet een leer-arbeidsovereenkomst afsluiten met de student en zorgt voor een goed begeleidend kader. De student krijgt een vaste begeleider die als aanspreekpunt dient en die het werk van de student volgt en beoordeelt. Deze begeleider helpt de student bij het uitvoeren van taken, geeft feedback en zorgt ervoor dat de student zich veilig en gesteund voelt.
De werkgever is ook verantwoordelijk voor de schaal van de leer-arbeidsovereenkomst. In de meeste gevallen is dit schaal 5. Daarnaast is er een minimumaantal uren waarin de student ingezet wordt, namelijk 20 uur per week. Als de student goed functioneert en de inzet van 100% van de 20 uur bereikt, kan de werkgever overwegen om de uren uit te breiden. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de student zich goed ontwikkelt en zijn of haar taken goed uitvoert.
Voordelen van formatieve inzet
De formatieve inzet biedt zowel de student als de werkgever en de kinderopvanginstelling verschillende voordelen. Voor de student is het een unieke kans om direct in de praktijk te leren. De theorie die op school wordt behandeld, wordt op deze manier direct ingezet in de werkelijke situatie. Hierdoor ontwikkelt de student niet alleen kennis, maar ook vaardigheden zoals communicatie, planning en probleemoplossend denken.
Voor de werkgever is formatieve inzet een manier om jonge talenten vroegtijdig in te zetten en te begeleiden. De student brengt energie en frisse ideeën met zich mee, wat gunstig kan zijn voor de sfeer op de groep. Bovendien helpt de student bij het opzetten van activiteiten en het verzorgen van kinderen, wat een extra hulp is voor het team.
Voor de kinderopvanginstelling is formatieve inzet een manier om ervaring op te doen met het inzetten van jonge professionals en om te kijken of deze professionals een goede pass bij de instelling zijn. In veel gevallen blijven de BBL-studenten na afronding van hun opleiding werken bij dezelfde instelling, wat gunstig is voor de stabiliteit van het team.
Proces van formatieve inzet
Het proces van formatieve inzet verloopt in verschillende stappen. In de eerste plaats is het belangrijk dat de student interesse heeft in het BBL-traject. De instap begint meestal met een kennismakingsgesprek met een recruiter of opleidingspartner. Tijdens dit gesprek wordt besproken wat de opleiding inhoudt, hoe het traject eruitziet, en of de student zich goed voelt in het opleidingspad.
Daarna volgt een instaptoets. Deze toets is bedoeld om te bepalen of de student geschikt is voor de BBL-opleiding. De toets is meestal in de vorm van een multiple-choice-vragenlijst en deel van het opleidingsproces is. Na een positieve uitslag van de instaptoets wordt de student ingeschreven voor het traject en wordt er een kennismaking georganiseerd op de locatie waar hij of zij zal werken.
Vanaf het begin van het traject werkt de student op de kinderopvanggroep en volgt hij of zij les op school. De eerste periode is de student vaak nog boventallig ingezet, wat betekent dat hij of zij extra hulp biedt aan het team, maar nog niet volledig verantwoordelijk is voor een deel van de kinderen. Na ongeveer twee maanden kan de student formatief worden ingezet voor een deel van de contracturen. Dit houdt in dat hij of zij op een groep een grotere rol krijgt en onder begeleiding verantwoordelijk is voor de verzorging en begeleiding van kinderen.
De rol van de student in de formatieve inzet
De student heeft tijdens de formatieve inzet een actieve rol in de kinderopvang. Hij of zij helpt bij de dagelijkse verzorging van kinderen, zoals het voorzien van maaltijden, het uitvoeren van hygiënebehandelingen en het begeleiden van kinderen tijdens de activiteiten. Daarnaast bedenkt en organiseert de student activiteiten die gericht zijn op de ontwikkeling van de kinderen. Deze activiteiten kunnen bijvoorbeeld gericht zijn op motoriek, taalontwikkeling, sociaal-emootionele ontwikkeling of cognitieve ontwikkeling.
De student werkt ook nauw samen met ouders en verzorgers. Hij of zij luistert naar de wensen en zorgen van de ouders en biedt feedback over de ontwikkeling van de kinderen. Daarnaast ontvangt de student leeropdrachten en projecten die hem of haar helpen om zich verder te ontwikkelen. Deze opdrachten zijn bedoeld om de kennis en vaardigheden van de student te versterken en te toepassen in de praktijk.
Mogelijkheden voor uitbreiding van de uren
Als de student zich goed ontwikkelt en goed functioneert in de kinderopvang, kan de werkgever overwegen om de uren van de leer-arbeidsovereenkomst uit te breiden. Dit betekent dat de student meer uren per week ingezet wordt en een grotere rol krijgt op de groep. De uitbreiding van de uren is afhankelijk van de prestaties van de student en de behoeften van de kinderopvanginstelling.
De uitbreiding van de uren kan bijvoorbeeld gunstig zijn voor de student, omdat hij of zij meer ervaring opdoet en zich verder kan ontwikkelen. Voor de werkgever is het ook een voordeel, omdat de student een waardevolle medewerker kan worden en eventueel blijft werken na afronding van de opleiding.
Conclusie
Formatieve inzet van BBL-leraren in de kinderopvang is een belangrijk onderdeel van de opleiding tot pedagogisch medewerker. Het maakt het mogelijk om de theorie direct in de praktijk toe te passen en zo te leren vanuit de werkelijkheid. De formatieve inzet biedt zowel de student als de werkgever en de kinderopvanginstelling verschillende voordelen. Voor de student is het een kans om zich te ontwikkelen tot een volwaardige pedagogisch professional. Voor de werkgever is het een manier om jonge talenten vroegtijdig in te zetten en te begeleiden. Voor de kinderopvanginstelling is het een kans om ervaring op te doen met het inzetten van jonge professionals en om te kijken of deze professionals een goede pass zijn.
De formatieve inzet verloopt in verschillende stappen, vanaf het begin van het traject tot het moment dat de student formatief ingezet wordt. De werkgever speelt een centrale rol in dit proces en zorgt voor een goed begeleidend kader. De student heeft een actieve rol in de kinderopvang en werkt onder begeleiding aan zijn of haar ontwikkeling. De formatieve inzet is een waardevolle aanpak die bijdraagt aan de kwaliteit van de kinderopvang en de opleiding van pedagogisch professionals.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
