Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
De kinderopvangsector staat momenteel voor een belangrijke transformatie, waarbij vakbond FNV Kinderopvang een actieve rol speelt in de onderhandelingen over de nieuwe cao. Sinds het begin van 2024 zijn meerdere gesprekken geweest tussen vakbonden en werkgeversorganisaties. Deze onderhandelingen richten zich op thema’s als regeldruk, maatwerk, zeggenschap, opleidingen en loon. In dit artikel wordt ingegaan op de huidige stand van zaken van de onderhandelingen, de acties van FNV, en de mogelijke toekomstige richting van de cao Kinderopvang.
Sinds begin 2024 zijn vakbonden zoals FNV en CNV actief betrokken bij onderhandelingen over de nieuwe cao Kinderopvang, die vanaf 1 januari 2025 geldt. De huidige cao loopt tot 1 juli 2024. In mei 2024 stemden de leden van de werkgevers- en vakbondpartijen in op het eindbod van de werkgevers. CNV ondertekende het akkoord en daarmee is de nieuwe cao in werking getreden. FNV heeft het bod echter afgewezen en dus heeft deze vakbond de cao niet ondertekend. Dit heeft echter geen invloed op de geldigheid van de cao, omdat CNV als vakbond heeft meegewerkt aan het akkoord.
De onderhandelingen zijn een gevoelig onderwerp, ook omdat FNV meerdere acties heeft gevoerd om aandacht te vragen voor de hoge werkdruk in de sector. Zo zijn er kleinere acties geweest zoals het opkrijten van eisen op de stoep voor werkgeversorganisaties. In november 2024 gebeurde een actie tijdens een onderhandelingsronde, waarbij kaderleden van FNV Kinderopvang dozen met wensen van collega’s stapelde en een gedicht voorlas. Deze actie vond plaats tijdens een onderhandelingsgesprek en leidde tot enige spanningen.
Op 18 november 2024 vond de derde onderhandelingsronde plaats tussen FNV, CNV en de werkgevers. Tijdens deze vergadering werden thema’s besproken zoals regeldruk, maatwerk en zeggenschap. Echter, er zijn nog geen concrete afspraken gemaakt over deze onderwerpen. Veel van de regels komen immers uit de wet en kunnen niet gewijzigd worden via de cao. Ook over maatwerk en zeggenschap kon geen overeenstemming bereikt worden. De onderwerpen zijn doorgeschoven naar de laatste onderhandelingsronde, die op 12 december 2024 zal plaatsvinden.
Daarnaast werden tijdens de vergadering ook gesproken over functiedifferentiatie en opleidingsbudgetten. Ook hier zijn geen concrete afspraken gemaakt. Wel is duidelijk dat FNV erop aandruift dat medewerkers meer invloed krijgen op hun werkprocessen. Dit zou kunnen bijdragen aan een betere werkomgeving en minder stress.
Een van de kernpunten van FNV’s agenda is het verbeteren van de werkdruk en het salaris van medewerkers in de kinderopvangsector. De vakbond benadrukt dat medewerkers met passie en toewijding werken, maar dat de werkdruk te hoog is. Er zijn te weinig collega’s beschikbaar, en medewerkers krijgen steeds meer extra taken. FNV wil dat de werkgevers dit in overweging nemen en concrete verbeteringen doorvoeren.
Om dit te bewerkstelligen, zijn er diverse acties geweest. Zo organiseerde FNV een zogenaamde "KO tour", waarbij medewerkers in de regio bijeenkwamen om te bespreken hoe de werkgevers kunnen worden overgehaald om verbeteringen door te voeren. Ook zijn er stakingen aangezegd in verschillende kinderopvanglocaties, waarbij medewerkers demonstreren voor betere werkomstandigheden. In juli 2024 zijn er meerdere locaties waarbij medewerkers de staking aangezegd hebben, zoals in reactie op de stakingsdag van 1 juli.
De acties van FNV zijn bedoeld om aandacht te vragen voor de hoge werkdruk en het lage salaris in de sector. De vakbond benadrukt dat medewerkers genoeg aandacht en tijd moeten kunnen besteden aan de kinderen in de opvang. Dit kan alleen wanneer de werkdruk wordt verminderd en medewerkers goed worden betaald.
De laatste onderhandelingsronde is gepland voor 12 december 2024. Hierbij zullen de openstaande onderwerpen zoals regeldruk, maatwerk, zeggenschap en het loonbod besproken worden. De loonverhoging is een van de belangrijkste punten voor FNV, omdat de vakbond benadrukt dat het huidige salaris te laag is om het leven van medewerkers te ondersteunen. Het loonbod is daarom een onderwerp dat in de laatste ronde opnieuw besproken wordt.
Nadat de nieuwe cao is gesloten, wordt deze gepubliceerd op de website Kinderopvang werkt!. De officiële publicatie is gepland voor de laatste week van april 2025. Vervolgens wordt de cao aangemeld bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Als het ministerie de aanmelding heeft goedgekeurd, wordt er een verzoek gedaan om de cao algemeen verbindend te verklaren (avv). Dit proces duurt ongeveer acht weken.
De algemene verbindendheid van de cao betekent dat de afspraken verbindend zijn voor alle werkgevers en werknemers in de sector. Dit is belangrijk om ervoor te zorgen dat alle kinderopvangorganisaties zich aan dezelfde regels houden en dat medewerkers in de hele sector profiteren van verbeteringen.
CNV Zorg & Welzijn heeft een belangrijke rol gespeeld in de onderhandelingen en heeft het akkoord gesloten met de werkgeversorganisaties. De vakbond benadrukt dat het belangrijk is dat de cao voor alle partijen gelijk is en dat er een eerlijke afweging is tussen de belangen van werkgevers en werknemers. In mei 2024 stemden de leden van CNV in op het eindbod van de werkgevers. Hiermee is de nieuwe cao in werking getreden.
CNV heeft ook aandacht besteed aan andere thema’s zoals post-COVID regelingen voor onderwijspersoneel. De vakbond benadrukt dat medewerkers die post-COVID symptomen ondervinden, behulpzaam ondersteuning moeten krijgen. Dit is een ander belangrijk thema in de kinderopvangsector, waarbij zowel fysieke als mentale gezondheid van medewerkers een rol speelt.
De onderhandelingen over de nieuwe cao Kinderopvang tonen aan dat er behoefte is aan verandering in de sector. De hoge werkdruk, het lage salaris en het gebrek aan zeggenschap zijn problemen die niet alleen door FNV zijn aangestipt, maar ook door collega’s in de sector. Het is duidelijk dat er verbeteringen nodig zijn om ervoor te zorgen dat medewerkers goed kunnen functioneren en kinderen de beste zorg kunnen krijgen.
De laatste onderhandelingsronde op 12 december 2024 zal bepalend zijn voor de toekomst van de cao. Hierbij zullen de openstaande onderwerpen besproken worden en worden er hopelijk concrete afspraken gemaakt. Als de cao algemeen verbindend wordt, dan is dit een stap in de goede richting voor de sector. Het betekent dat alle kinderopvangorganisaties zich aan dezelfde regels houden en dat medewerkers over de hele sector profiteren van verbeteringen.
De onderhandelingen over de nieuwe cao Kinderopvang zijn een belangrijk proces voor de sector. Vakbonden zoals FNV en CNV spelen een actieve rol in het zoeken naar verbeteringen voor medewerkers. De huidige cao loopt tot 1 juli 2024 en er is al een akkoord gesloten door CNV. FNV heeft het akkoord echter afgewezen en doet acties om aandacht te vragen voor hoge werkdruk en het lage salaris. De laatste onderhandelingsronde op 12 december 2024 zal bepalend zijn voor de toekomst van de cao.
De nieuwe cao wordt gepubliceerd op Kinderopvang werkt! in de laatste week van april 2025. Vervolgens wordt de cao aangemeld bij het ministerie en kan deze algemeen verbindend worden. Dit is een belangrijke stap om ervoor te zorgen dat alle kinderopvangorganisaties zich aan dezelfde regels houden en dat medewerkers in de hele sector profiteren van verbeteringen. Het is duidelijk dat er behoefte is aan verandering in de sector, en de onderhandelingen zijn een eerste stap in die richting.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet