Kinderopvang: Financiering en Vergoedingen voor Ouders
september 7, 2025
Het hekwerk in kinderbedden en grondboxen is een essentieel onderdeel van de veiligheid in kinderopvang. Het dient niet alleen om te voorkomen dat jonge kinderen uit het bed vallen, maar ook om te voldoen aan wettelijke en normatieve eisen die bedoeld zijn om risico’s te beperken. In dit artikel worden de eisen voor hekwerk in kinderopvang gedetailleerd beschreven, met aandacht voor technische voorwaarden, veiligheidsrichtlijnen en praktische uitvoering. De informatie is gebaseerd op wettelijke normen en richtlijnen die in Nederland gelden voor kinderopvang.
Definities en onderscheid tussen sluiten en vergrendelen
Het hekwerk in kinderopvang wordt vaak aangeduid als een "hekje". In het eisenpakket wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen het sluiten en het vergrendelen van het hek. Sluiten betekent dat het hek voor de opening wordt geplaatst, terwijl vergrendelen inhoudt dat het hek daarna op slot wordt gedaan. Dit onderscheid is belangrijk voor zowel de gebruikers als de leidsters van kinderopvanginstellingen.
Een leidster moet in staat zijn om het hekwerk met één hand te sluiten. In deze stand moet het hekwerk het kind veilig in zijn bed houden. Bijvoorbeeld, wanneer een kind tegen het hek aan rolt, moet het hek in de gesloten toestand dit kind tegenhouden. Dit is een passieve situatie; het kind probeert niet actief om het hek open te maken. De beveiliging in dergelijke gevallen wordt gerealiseerd door de vergrendeling.
Na het sluiten moet de leidster het hekwerk bewust vergrendelen. Aan deze vergrendeling zijn specifieke eisen gesteld. Zo mag het vergrendelen wel met twee handen plaatsvinden, maar het moet wel duidelijk zichtbaar zijn of het hekwerk vergrendeld is of niet. Deze zichtbaarheid is van groot belang om eventuele fouten of vergeten vergrendelingen te voorkomen.
Uitvalbeveiliging en veiligheid bij lage kinderbedden
Lage kinderbedden, ook wel stretchers genoemd, hebben een lagere risicoprofiel op het gebied van valletsel. Daarom zijn deze bedden niet wettelijk verplicht uitvalbescherming te hebben. Echter, wanneer een kinderbed wel uitvalbescherming heeft, moeten aan extra veiligheidsvoorschriften worden voldaan. Zo mag het hekwerk bij lage kinderbedden niet in beweging komen wanneer een kind eronder ligt of speelt. Dit is een belangrijke voorwaarde om onbedoelde bewegingen en daarmee potentiële gevaren te voorkomen.
Een opstaande rand om het matras op zijn plaats te houden is volgens de normen geen uitvalbeveiliging. Uitvalbeveiliging verwijst hier specifiek naar een hek dat een kind tegen valletsel kan beschermen. In praktijk betekent dit dat het hekwerk niet alleen moet zijn geplaatst, maar ook functioneel moet werken in situaties waarin een kind zich aan het hek kan vasthouden of over wil klimmen.
Technische eisen voor hekwerk
Het hekwerk moet voldoen aan een aantal technische eisen die gericht zijn op het voorkomen van letsel. Een van de belangrijkste eisen is dat het hekwerk niet eenvoudig opengeklapeld kan worden door een kind. Dit betekent dat het hekwerk een beveiliging moet bevatten die voldoende kracht en complexiteit biedt om te voorkomen dat jonge kinderen het openen. Bijvoorbeeld, het hekwerk mag niet eenvoudig loskoppelen of openklappen bij een onbedoelde aanraking.
Daarnaast zijn er eisen met betrekking tot de hoogte van het hekwerk. Kinderen tot vier jaar blijken niet in staat te zijn om over een hekwerk met een hoogte van 1400 mm te klimmen. Dit maakt dit type hekwerk geschikt voor gebruik in kinderopvang. Het hekwerk kan op verschillende manieren worden geïnstalleerd, zoals het aanbrengen van een dakje op het product, het gebruik van het plafond als grens of het aanbrengen van een uitvalbeveiliging van 1400 mm. Deze varianten moeten allemaal voldoen aan dezelfde veiligheidsnormen.
Verankering en sterkte
Omdat producten in kindercentra vaak worden verplaatst naar andere ruimtes, is het belangrijk dat de verbindingen voldoende sterk zijn. Dit betekent dat er voorzieningen moeten zijn om ervoor te zorgen dat de verbindingen na meerdere demonteringen nog steeds voldoende sterk zijn. In dit verband zijn zelftappende schroeven niet toegestaan, omdat deze niet voldoende sterkheid bieden bij herhaalde installaties en demonteringen.
Een ander aspect van de verankering is de afstand tussen het bed en eventuele randen of barrières. Als deze afstand groter is, mag geen enkel kind tot vier jaar overheen kunnen klimmen. Dit betekent dat het hekwerk of andere vormen van beveiliging in dergelijke situaties extra aandacht verdienen. De afstand en de hoogte van het hekwerk moeten daarom altijd worden getest op hun geschiktheid voor de doelgroep.
Veiligheid tegen beknelling en impact
Bij de ontwikkeling van veiligheidsvoorschriften voor hekwerk is ook aandacht besteed aan het voorkomen van beknelling, guillotine-effecten en impact. Deze gevaren kunnen ontstaan wanneer bewegende delen van het hekwerk een kind kunnen raken of indrukken. In de praktijk is het belangrijk dat het hekwerk niet in de verblijfsruimte van een slapend of spelend kind beweegt. Dit is geen onbedoelde beweging en kan dagelijks risicovolle situaties met zich meebrengen.
Om deze gevaren te beperken, zijn verschillende situaties beschreven waarin het risico op beknelling, guillotine en impact wordt verminderd. Bijvoorbeeld, als een gebruiker het hekwerk uit de handen laat vallen, moet de kans op een ernstige verwonding voor het kind gering zijn. Er zijn verschillende oplossingen om dit te garanderen, zoals het voorkomen van vrije val van het hekwerk, het wegnemen van gaten in het deel waar het hekwerk zich langs beweegt, of het beperken van de energie van een vallend hekwerk.
Hygiëne en chemische veiligheid
Niet alleen de fysieke veiligheid van het hekwerk is belangrijk, ook de hygiëne en chemische veiligheid moeten aan eisen voldoen. Het hekwerk moet makkelijk schoon te maken zijn, zodat er geen risico op besmetting, infectie of ziekte ontstaat. Bovendien moet het hekwerk worden gecontroleerd op chemische stoffen, zoals weekmakers, die gezondheidsschade kunnen veroorzaken. Ook allergenen moeten worden gecontroleerd, omdat deze een allergische reactie kunnen veroorzaken of een allergie kunnen opbouwen.
Daarnaast moet het hekwerk worden gecontroleerd op eventuele onderdelen die los kunnen raken, zoals magneetjes of kleine delen. Deze kunnen inslikken of stikken veroorzaken. Bovendien moeten de sluitingen van het hekwerk kindveilig zijn, zodat kinderen het hekwerk niet zelf kunnen openen. Dit betekent dat de sluiting niet eenvoudig te openen is, maar wel voor de leidsters makkelijk te bedienen is.
Verlichting en ruimtelijke voorwaarden
Hoewel verlichting en ruimtelijke voorwaarden niet direct gerelateerd zijn aan hekwerk, zijn ze wel onderdeel van de bredere veiligheid en gezondheidseisen in kinderopvang. In alle verblijfsruimten moet de lichtsterkte minimaal 200 lux zijn, wat een combinatie is van daglicht en kunstlicht. Daglicht is de beste vorm van verlichting, omdat het positief werkt op de gezondheid van kinderen.
Bij de opbouw van een speelruimte moet rekening worden gehouden met de netto-speeloppervlakte. Per kind moet minimaal 3 m² aanwezig zijn. Deze ruimte mag niet worden ingeperkt door meubilair, zoals keukenblokken of opbergkasten. De berekening van de netto-speeloppervlakte moet naar beneden worden afgerond, wat betekent dat ruimte niet mag worden overgeschat.
Samenwerking tussen instellingen en gemeenten
De eisen voor hekwerk in kinderopvang zijn niet alleen gericht op de technische kant, maar ook op de samenwerking tussen verschillende partijen. Zo zijn er richtlijnen opgesteld door gemeenten die zijn gebaseerd op het Tijdelijk Besluit Kwaliteitsregels Kinderopvang. Deze richtlijnen kunnen per gemeente variëren, maar zijn in essentie gebaseerd op landelijke normen en protocollen. Het is aanbevelenswaardig dat gemeenten aparte checklisten maken voor verschillende vormen van kinderopvang, zoals peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang. Dit zorgt voor duidelijkheid en consistente toepassing van de eisen.
Bij het toezicht op veiligheid in kinderopvang spelen ook andere partijen een rol, zoals Bouw en Woning Toezicht. Deze partij kan bepalen of er voldoende vrij zicht is vanuit het raam in een kinderopvangruimte. In sommige stedelijke situaties kan dit een probleem zijn, maar het is aan te raden om in dergelijke gevallen extra aandacht te besteden aan veiligheid en luchtruiters.
Conclusie
Veiligheid is een kernaspect van kinderopvang, en hekwerk speelt een cruciale rol in het voorkomen van letsel. De eisen voor hekwerk zijn gericht op technische uitvoering, veiligheid, hygiëne en chemische veiligheid. Het onderscheid tussen sluiten en vergrendelen is van groot belang, evenals de hoogte en sterkte van het hekwerk. Bovendien is het belangrijk dat het hekwerk makkelijk schoon te maken is en dat het voldoet aan eisen die gericht zijn op het voorkomen van beknelling, guillotine-effecten en impact.
De samenwerking tussen verschillende partijen, zoals gemeenten, kinderopvanginstellingen en toezichtorganen, is essentieel voor het garanderen van een veilige omgeving voor kinderen. Door aan alle eisen te voldoen en door regelmatig controles uit te voeren, kan het risico op letsel worden verlaagd. Dit is van groot belang voor de gezondheid en veiligheid van kinderen in kinderopvang.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
