Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
De eigen bijdrage kinderopvang is een belangrijk aspect van de kosten die ouders in Nederland jaarlijks voor de opvang van hun kinderen moeten betalen. Het is het deel van de opvangkosten dat niet wordt vergoed via de kinderopvangtoeslag. Het bedrag van de eigen bijdrage hangt af van verschillende factoren, zoals het inkomen van de ouders, het aantal kinderen en de soort opvang die is afgesloten. In dit artikel wordt uitgelegd hoe de eigen bijdrage kinderopvang berekend wordt, welke voorwaarden gelden en hoe ouders deze uitrekening kunnen begrijpen.
De eigen bijdrage kinderopvang is het deel van de opvangkosten dat de ouders zelf moeten betalen. De kinderopvangtoeslag vergoedt slechts een deel van de totale kosten, namelijk een percentage van de maximaal toegestane uurtarieven. De resterende kosten vormen de eigen bijdrage. Hoeveel de ouders moeten betalen, hangt af van hun inkomenssituatie, het aantal kinderen en de uren opvang die worden afgenomen.
Volgens de beleidsregels van de Belastingdienst (bron 1 en 2) geldt dat de kinderopvangtoeslag niet gelijk is aan de werkelijke kosten van de opvang. Er is altijd een resterende bijdrage die de ouders zelf moeten betalen. Dit geldt ook als de opvanginstelling een hoger tarief vraagt dan het maximumtarief dat door de overheid wordt erkend.
De berekening van de eigen bijdrage kinderopvang gebeurt op basis van het inkomen van de ouders, het aantal kinderen en de uren opvang die worden afgenomen. De Belastingdienst stelt jaarlijks vast hoeveel toeslag ouders kunnen ontvangen, afhankelijk van hun situatie.
De kinderopvangtoeslag is gebaseerd op een maximumtarief per uur, dat jaarlijks vastgesteld wordt. Voor 2025 gelden de volgende maximumuurtarieven (bron 4):
Ouders kunnen maximaal 230 uur per maand en per kind kinderopvangtoeslag ontvangen. Dit aantal uren is gebaseerd op het aantal uren dat nodig is voor werk, studie, inburgering of een re-integratie traject. Als ouders meer uren opvang afnemen dan het wettelijke maximum, moeten zij deze extra uren volledig zelf betalen (bron 1).
De hoeveelheid toeslag die ouders ontvangen, wordt ook bepaald door hun inkomenssituatie. Hoe lager het inkomen, hoe hoger de toeslag en dus hoe lager de eigen bijdrage. De Belastingdienst voert een berekening uit op basis van het inkomen van beide ouders. Deze berekening bepaalt hoeveel percentage van de maximaal toegestane uurtarieven wordt vergoed. Het overige percentage vormt de eigen bijdrage.
Ouders kunnen op de website van de Belastingdienst zelf een proefberekening doen om te zien hoeveel toeslag ze kunnen krijgen en hoeveel zij zelf moeten betalen (bron 2).
De kinderopvangtoeslag wordt meestal op de eerste van de maand uitgekeerd, voorafgaand aan de maand waarin de toeslag is aangevraagd. Ouders kunnen de toeslag binnen drie maanden met terugwerkende kracht aanvragen. Dit betekent dat ouders maximaal drie maanden aan toeslag kunnen ontvangen voor de tijd dat hun kind al op de opvang was. Als ouders later dan drie maanden aanvragen, verliezen ze een deel van de toeslag en dus verhoogt de eigen bijdrage voor die periode (bron 1 en 4).
Om in aanmerking te komen voor kinderopvangtoeslag, moeten ouders aan bepaalde voorwaarden voldoen. Deze voorwaarden bepalen ook hoe de eigen bijdrage wordt berekend.
Een van de voorwaarden is dat ouders werken, studeren of een inburgeringscursus volgen. De uren die nodig zijn voor deze activiteiten bepalen hoeveel toeslag ouders kunnen ontvangen. De Belastingdienst rekent het aantal benodigde uren om in het aantal opvanguren dat wordt vergoed. Voor kinderdagverblijven wordt dit aantal vermenigvuldigd met 140%, met een maximum van 230 uur per maand per kind. Voor buitenschoolse opvang is het 70% van de gewerkte uren (bron 4).
Ouders moeten een contract hebben afgesloten met een erkende kinderopvanginstelling. Dit kan een kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang of gastouderopvang zijn. Alleen uren die worden afgenomen bij een erkende instelling zijn in aanmerking te nemen voor toeslag. Als ouders uren afnemen bij een instelling die niet erkend is, worden deze uren niet vergoed en moet de ouders de kosten zelf dragen (bron 2).
De eigen bijdrage wordt ook beïnvloed door het inkomen van de ouders. Hoe hoger het inkomen, hoe lager de toeslag en dus hoe hoger de eigen bijdrage. Daarnaast moeten ouders of minstens één ouder een Nederlandse nationaliteit hebben of een geldige verblijfsvergunning (bron 4).
Ouders kunnen kinderopvangtoeslag aanvragen via de website van de Belastingdienst (toeslagen.nl). De aanvraag moet binnen drie maanden worden gedaan na de eerste opvangdag van het kind. Anders wordt de toeslag niet volledig vergoed voor de eerste drie maanden en verhoogt de eigen bijdrage.
Na aanvraag ontvangt de Belastingdienst de informatie over het inkomen en de uren opvang. Op basis van deze informatie wordt een berekening gemaakt van de toeslag en de eigen bijdrage. Ouders kunnen deze berekening opvragen via de website of via de opvanginstelling.
Als er veranderingen zijn in de situatie van ouders, zoals verandering van werkuren, inkomensverandering of verandering in de opvangsituatie, moeten zij deze aangeven bij de Belastingdienst. Anders kan het gebeuren dat ouders te veel of te weinig toeslag ontvangen, wat ertoe kan leiden dat de eigen bijdrage te hoog of te laag wordt berekend (bron 4).
De kinderopvangtoeslag wordt uitgevoerd door de Belastingdienst. De overheid stelt jaarlijks een budget vast voor de uitvoering van de toeslag. In 2025 is het budget voor de kinderopvangtoeslag onderdeel van het algemene budget van de overheid. Daarnaast zijn er ook budgetten voor de ondersteuning van gemeenten bij de financiering van kinderopvang (bron 3).
De eigen bijdrage kinderopvang is het deel van de opvangkosten dat ouders zelf moeten betalen. Het wordt berekend op basis van het inkomen, het aantal kinderen en de uren opvang die nodig zijn voor werk, studie of inburgering. De Belastingdienst stelt jaarlijks vast hoeveel toeslag ouders kunnen ontvangen en hoeveel zij zelf moeten betalen. Ouders kunnen deze berekening opvragen en eventueel aanpassen als er veranderingen zijn in hun situatie.
Het is belangrijk dat ouders goed begrijpen hoe de eigen bijdrage kinderopvang wordt berekend. Dit helpt hen om beter in te schatten wat hun maandelijkse kosten zullen zijn en hoe ze deze kunnen plannen. Door vroegtijdig een aanvraag te doen en eventuele veranderingen door te geven, kunnen ouders ervoor zorgen dat ze de juiste hoeveelheid toeslag ontvangen en dat hun eigen bijdrage correct wordt berekend.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet