Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
De sector kinderopvang in Nederland staat op het punt een nieuwe cao (collectieve arbeidsovereenkomst) te implementeren, die vanaf 1 januari 2025 geldt en tot en met 31 december 2026 blijft van kracht. Deze cao betreft onder andere loonverhogingen, veranderingen in de eindejaarsuitkering, regels rond roosters en werktijden, en andere maatregelen gericht op een gezondere werkcultuur. In deze bijdrage worden de belangrijkste punten van de nieuwe cao Kinderopvang besproken, met een focus op loonverhogingen en andere aanpassingen die vanaf 2025 in werking treden.
Loonverhoging van 11,86 procent
Een van de meest opvallende maatregelen in de nieuwe cao is de loonverhoging. De lonen van professionals in de kinderopvang stijgen gemiddeld met 11,86 procent verdeeld over 18 maanden. Deze verhoging is het resultaat van onderhandelingen tussen vakbonden FNV en CNV en branchepartijen BK en BMK. De eerste loonsverhoging van 2,5 procent treedt in op 1 juli 2025, gevolgd door een stijging van 1,5 procent per 1 september 2026. Deze verhogingen zijn bedoeld om medewerkers in de kinderopvang te ondersteunen in hun financiële positie, en om het personeelsniveau in de sector stabiel te houden.
Eindejaarsuitkering stijgt
Niet alleen het maandloon, ook de eindejaarsuitkering ziet een aanzienlijke verhoging. Deze uitkering stijgt van 4 procent naar 5,5 procent per 1 januari 2025, en vervolgens naar 8 procent per 1 januari 2026. Deze maatregel betekent dat medewerkers in de kinderopvang structureel meer ontvangen aan eindjaarsuitkering, wat een positieve invloed heeft op hun jaarlijkse inkomensstabiliteit.
Minimumloon stijgt naar €16,- per uur
Het minimumloon in de kinderopvang stijgt naar €16,- per uur. Deze verhoging is van belang, met name voor medewerkers die werken op basis van BBL (bijzondere arbeidsvoorwaarden). Hiermee wordt er een duidelijke stap gezet om het inkomen van deze werknemers te verbeteren, wat ook een positief signaal is voor de aantrekkingskracht van de sector.
Verkorte arbeidsduur en professionele zeggenschap
De nieuwe cao bevat ook een experiment met een verkorte arbeidsduur. Hiermee wordt voor het eerst in de kinderopvang serieus gekeken naar de voordelen van een structurele verkorting van de werkdagen. Dit experiment kan ertoe leiden dat medewerkers meer tijd krijgen voor hun privéleven, wat op lange termijn ook kan leiden tot een lagere werkdruk en betere mentale gezondheid.
Daarnaast is er sprake van een pilot over professionele zeggenschap. Deze pilot is bedoeld om medewerkers meer invloed te geven op beslissingen binnen hun werkplek, wat kan leiden tot een betere werkomgeving en groter betrokkenheid van het personeel.
Roosterregels en min-uren
Een ander belangrijk punt in de nieuwe cao betreft de roosterregels. Roosters moeten minimaal 21 dagen van tevoren bekend zijn. Last-minute wijzigingen zijn alleen toegestaan bij uitzonderingen zoals ziekte of andere onverwachte omstandigheden. Dit biedt werknemers meer zekerheid over hun werkrooster en helpt hen om hun persoonlijke plannen beter te kunnen maken.
Daarnaast zijn min-uren, bijvoorbeeld door sluiting of andere oorzaken buiten de eigen schuld, niet meer te verwerken. Deze uren vervallen voor de werknemer, wat betekent dat zij deze uren niet hoeven in te halen. Dit is een duidelijke voorziening om te voorkomen dat werknemers extra belast worden door omstandigheden die buiten hun controle liggen.
Gezonde werkcultuur en menstruatiebeleid
De nieuwe cao bevat ook maatregelen gericht op een gezondere werkcultuur. Onderdeel hiervan is een menstruatiebeleid, waarin wordt aangestuurd op maatwerk bij menstruatie- of overgangsklachten. Werkgevers worden geadviseerd om gratis menstruatieproducten aan te bieden, wat een duidelijke stap is in de richting van een inclusieve en gezonde werkomgeving. Deze maatregel is bedoeld om werknemers met fysieke klachten te ondersteunen en te zorgen voor een gelijke toegang tot werken op een veilige en respectvolle manier.
Implementatie en juridische status
De nieuwe cao is al vastgesteld en geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2025. Dit betekent dat alle medewerkers die werken bij organisaties die zijn aangesloten bij BMK, BK of BVOK automatisch onder de nieuwe cao vallen, ongeacht of zij lid zijn van een vakbond. Zodra de cao algemeen verbindend is verklaard, geldt deze voor de hele kinderopvangsector.
De tekst van de cao is al opgesteld en wordt in de laatste week van april 2024 op de website van Kinderopvang werkt! gepubliceerd. Daarna volgt de indiening bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), waarna het proces van algemene verbindendheid in gang wordt gezet. Dit proces duurt ongeveer acht weken.
Kritisch kijk op de loonverhoging
Hoewel de loonverhoging van 11,86 procent een belangrijke stap is, is deze maatregel niet volledig voldoende volgens sommige cao-onderhandelaars. Chantal van Dijk, cao-onderhandelaar bij CNV, benadrukt dat de loonparagraaf nog niet volledig voldoet aan de verwachtingen van vakbonden. Ook op beleidsgebied zijn er wensen die nog niet volledig zijn behaald.
De kinderopvangsector is namelijk een cruciale sector waarin het personeelsniveau op lange termijn kan dalen. Om te voorkomen dat er een personeelstekort ontstaat, is het noodzakelijk dat er goede arbeidsvoorwaarden worden gecreëerd. De loonverhoging is daar een onderdeel van, maar er zijn ook andere maatregelen nodig om het personeel in de sector te behouden.
Invloed op de sector
De loonverhoging en andere maatregelen uit de nieuwe cao zullen een directe invloed hebben op de werkomgeving en het salaris van medewerkers in de kinderopvang. Op de lange termijn kan dit leiden tot een betere aantrekkingskracht van de sector, wat essentieel is gezien de huidige trends in de kinderopvangsector.
Daarnaast is er sprake van een stijging van de uurtarieven in 2026. Deze stijging wordt geschat op 6 tot 7 procent, afhankelijk van de stijging van de personeelskosten. Deze maatregel is bedoeld om de financiële balans van instellingen te behouden en om de kwaliteit van de zorg voor kinderen te behouden.
Conclusie
De nieuwe cao Kinderopvang 2025-2026 brengt een aantal belangrijke veranderingen met zich mee, met name op het gebied van loonverhogingen en werkomstandigheden. De loonverhoging van 11,86 procent verdeeld over 18 maanden is een duidelijke stap in de richting van betere financiële voorwaarden voor medewerkers in de kinderopvang. Daarnaast zijn er maatregelen gericht op een gezondere werkcultuur, zoals een menstruatiebeleid en een experiment met verkorte arbeidsduur.
Hoewel deze maatregelen een positieve invloed hebben, is er ook kritiek op de loonverhoging. De cao-onderhandelaars benadrukken dat er ruimte is voor verbetering, met name in het opbouwen van een duurzame sector met goede arbeidsvoorwaarden. De implementatie van de nieuwe cao is nu in volle gang, en de teksten worden binnenkort gepubliceerd.
Deze cao is van groot belang voor de kinderopvangsector, aangezien het de basis legt voor een betere werkomgeving en een duurzame toekomst. Zowel werkgevers als werknemers zullen profiteren van deze nieuwe afspraken, die gericht zijn op stabiliteit, gezondheid en groei.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
