Kinderopvang in Nederland: Uitdagingen, kosten en toekomstplannen
juli 20, 2025
Voor medewerkers in de kinderopvangsector is het vakantiebeleid van groot belang, aangezien het werken met kinderen vaak gepaard gaat met onverwachte situaties. Ook als het om verlof gaat, zoals ziekte of zorgverlof, zijn er duidelijke afspraken geregeld in de Cao Kinderopvang. Deze collectieve arbeidsovereenkomst bevat richtlijnen voor het opbouwen en opnemen van vakantieuren, evenals regels voor het geval een medewerker ziek wordt tijdens een vakantieperiode. In deze artikel wordt ingegaan op hoe vakantieuren worden afgerekend bij ziekte, hoe verlof en vakantie elkaar beïnvloeden, en welke regels van toepassing zijn bij het einde van een arbeidsovereenkomst.
Volgens artikel 7.1 van de Cao Kinderopvang heeft een medewerker met een voltijdbaan recht op 144 uur vakantie per kalenderjaar, wat overeenkomt met het wettelijk vakantieverlof. Tijdens deze vakantie ontvangt de medewerker volledig salaris. De vakantie-uren moeten in het kalenderjaar opgenomen worden, tenzij er andere afspraken gemaakt worden tussen medewerker en werkgever. Vanaf 1 juli van het jaar na het kalenderjaar waarin de vakantie is opgebouwd, vervallen ongenomen vakantie-uren, tenzij anders is afgesproken.
De werkgever bepaalt, in overleg met de medewerker, wanneer de vakantie begint en eindigt. Bovendien is er een verplichte aaneengesloten vakantieperiode van minstens twee weken per kalenderjaar. De medewerker kan ook verzoek doen om drie weken aaneengesloten vakantie; in dat geval moet de werkgever daar zijn best op doen. Als dat niet mogelijk is, moet er binnen een aantal jaren voor alle medewerkers die dit verzoek doen, een dergelijke vakantieperiode gegarandeerd worden.
In artikel 7.5 van de Cao Kinderopvang worden de regels uitgelegd voor vakantie als een medewerker volledig of gedeeltelijk arbeidsongeschikt is. Hierbij geldt het volgende:
Deze regel is van belang, aangezien het voorkomt dat medewerkers hun vakantieuren verliezen als zij op het moment van de vakantieperiode ziek worden. Het hangt echter af of de vakantieperiode al vastlag en of er bewijs is van deze afspraak. Het is daarom belangrijk dat medewerkers en werkgevers duidelijk afspraken maken over de planning van vakantieperiodes.
Naast ziekte als werknemer, kan een medewerker ook verlof opnemen om voor een familielid te zorgen. Dit kan zowel kortdurend als langdurend zorgverlof zijn, en beide vormen hebben invloed op het vakantiebeleid.
Een medewerker heeft jaarlijks maximaal 2 keer het aantal uren per week aan kortdurend zorgverlof recht. Dit betekent dat iemand die 24 uur per week werkt, maximaal 48 uur of zes dagen zorgverlof mag opnemen per jaar. Tijdens dit verlof wordt 70% van het salaris doorbetaald, en vakantiedagen worden wel opgebouwd. De werkgever mag niet afdragen van het vakantieverlof door het kortdurend zorgverlof.
Langdurend zorgverlof mag worden opgenomen voor een maximale periode van zes maanden en is bedoeld om voor een familielid te zorgen dat ziek of hulpbehoevend is. Dit verlof is in de regel niet betaald, maar volgens de Cao Kinderopvang is er sprake van een gedeeltelijke doorbetaling van 25% van het salaris, maximaal voor de helft van de gemiddelde werktijden per week. Ook hierbij geldt dat vakantiedagen opgebouwd worden, en het verlof mag niet afdragen op het vakantieverlof.
Als de arbeidsovereenkomst van een medewerker eindigt en er nog vakantie-uren over zijn, dan kan de medewerker deze in overleg met de werkgever opnemen, zolang de bedrijfsomstandigheden dit toelaten. Als dat niet mogelijk is, worden de overige vakantie-uren uitbetaald. Bij het opnemen van vakantie-uren moet er rekening worden gehouden met eventuele afdragende uren, zoals bij ziekte of zorgverlof.
Als een medewerker arbeidsongeschikt raakt, dan heeft dit gevolgen voor het opbouwen en afnemen van vakantie. In artikel 7.5 van de Cao Kinderopvang wordt aangegeven dat een medewerker tijdens arbeidsongeschiktheid wel vakantiedagen opbouwt, zowel wettelijk als bovenwettelijk. Dit geldt voor het volledige aantal uren dat volgens de arbeidsovereenkomst zou moeten worden gewerkt.
Als een medewerker vakantie opneemt terwijl zij arbeidsongeschikt is, dan trekt de werkgever dit van het vakantieverlof af. Ook hierbij geldt dat de afdraging op basis van het volledige aantal uren gebeurt. Echter, als de vakantie al vastgesteld was en de arbeidsongeschiktheid ontstaat daarin, dan mag de werkgever de uren niet afhalen van het vakantieverlof, mits er bewijs voor is.
Het vakantiebeleid in de kinderopvangsector is duidelijk geregeld in de Cao Kinderopvang. Medewerkers met een voltijdbaan hebben recht op 144 uur vakantie per jaar, die binnen het kalenderjaar moeten worden opgenomen. Bij ziekte of arbeidsongeschiktheid kan het opbouwen en opnemen van vakantie-uren worden beïnvloed. Echter, de Cao bevat regels die zorgen dat medewerkers hun vakantie-uren behouden, mits er bewijs is van een vastgestelde vakantieperiode. Zorgverlof, zowel kortdurend als langdurend, heeft ook een invloed op het vakantiebeleid, maar vakantiedagen worden in beide gevallen opgebouwd. Bij het einde van een arbeidsovereenkomst worden eventuele overige vakantie-uren uitbetaald.
Het is belangrijk dat medewerkers en werkgevers duidelijke afspraken maken over vakantieplanning en verlof, om mogelijke onduidelijkheden te voorkomen. De Cao Kinderopvang biedt een goed kader voor het beheersen van vakantie- en ziektegerelateerde situaties, waardoor zowel medewerkers als werkgevers duidelijke verwachtingen kunnen hebben.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet