Verlofdagen in de Cao Kinderopvang 2025-2026: Uitleg en regels voor werknemers in de kinderopvang

In de sector kinderopvang is de Cao Kinderopvang 2025-2026 van grote betekenis. Deze collectieve arbeidsovereenkomst stelt duidelijke regels op voor verlof, waaronder vakantie, verlofbudget, buitengewoon verlof, rouwverlof en andere vormen van verlof. Voor werknemers in de kinderopvang is het belangrijk om deze regels goed te begrijpen, zodat ze hun rechten en mogelijkheden optimaal kunnen inzetten. In deze bijdrage geven we een overzicht van de verlofregels zoals deze in de Cao Kinderopvang 2025-2026 zijn vastgelegd, met nadruk op de praktische toepassing in het dagelijks werk.

Vakantie en wettelijke verlof

Volgens artikel 7.1 van de Cao Kinderopvang heeft een medewerker met een voltijdbaan recht op 144 uur vakantie per kalenderjaar. Dit is het wettelijk vakantieverlof, wat betekent dat de werkgever het salaris tijdens deze vakantie doorgaat te betalen. Werknemers met een gedeeltelijk dienstverband krijgen het aantal vakantie-uren in verhouding met het voltijdbaan. Dit wil zeggen dat de verhouding tussen het aantal gewerkte uren en het voltijdbaan bepaalt hoeveel vakantie uren er in totaal zijn.

Werknemers worden aangemoedigd om de vakantie-uren in het kalenderjaar op te nemen. Uren die niet zijn opgenomen, vervallen op 1 juli van het jaar na het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd. Uitzondering op deze regel geldt als de werkgever en werknemer hierover andere afspraken maken in het kader van overleg.

Bovendien is het verplicht dat een medewerker minstens één keer per kalenderjaar minstens 2 weken aaneengesloten vakantie neemt. De werkgever kan ook toezicht houden op het opnemen van 3 weken aaneengesloten vakantie, indien de werknemer dit vraagt. Als het voor alle medewerkers niet mogelijk is, moet de werkgever zorgen dat in meerdere jaren iedereen die het vraagt dit toch een keer kan doen.

Bovenwettelijk vakantieverlof

Naast het wettelijke vakantieverlof van 144 uur, heeft de medewerker recht op 66 extra uren vakantieverlof, ook wel bovenwettelijk vakantieverlof genoemd. Dit betekent dat het totaal aantal vakantie-uren 210 per kalenderjaar bedraagt. Deze 66 uren kunnen vrijelijk worden ingezet, bijvoorbeeld om vrije tijd door te brengen. De werkgever betaalt het salaris van de medewerker tijdens deze uren door, zolang dit in overeenstemming is met de fiscale en wettelijke regels.

De medewerker kan zelf kiezen wat er met deze 66 uren wordt gedaan. De keuze moet wel in overleg met de werkgever worden gemaakt, en het gebruik moet binnen de toegestane regels van de cao en fiscaal kader vallen.

Verlofbudget

Het verlofbudget is een aparte component binnen de Cao Kinderopvang. Dit budget bestaat uit de 66 uren bovenwettelijk vakantieverlof. In bepaalde gevallen kan een werkgever beslissen om 26 uur van dit verlofbudget in december uit te betalen. Dit is een optionele maatregel, die de werkgever uiterlijk op 1 januari van het kalenderjaar moet aangekondigen. De uitbetaling gebeurt op basis van het geldende uursalaris.

Medewerkers kunnen kiezen om deze 26 uren niet uit te betalen, maar elders in het jaar in te zetten. Ze hebben dus de keuze of ze deze uren opnemen, uitbetalen of in een ander formaat gebruiken, zolang dit binnen de mogelijkheden van de Cao valt.

Buitengewoon verlof

Buitengewoon verlof is toegestaan bij belangrijke gebeurtenissen in het leven van een werknemer of binnen haar directe omgeving. Dit kan bijvoorbeeld een huwelijk, begrafenis, calamiteit of kortdurende zorgsituatie zijn. Bij dergelijke gebeurtenissen kan de medewerker buitengewoon verlof aanvragen. Dit verlof kan zowel met als zonder salaris worden verleend, afhankelijk van de omstandigheden.

De aanvraag voor buitengewoon verlof moet minstens één dag van tevoren schriftelijk worden ingediend, met een bewijsstuk dat de gebeurtenis onderbouwt. In geval van onvoorziene situaties, zoals calamiteiten, kan het verlof ook zonder voorafgaande schriftelijke melding worden verleend.

Rouwverlof en handreiking rouw

Bij een rouwgebeurtenis heeft een medewerker het recht op rouwverlof, zoals uitgelegd in artikel 7.9 van de Cao Kinderopvang. Buiten het verlof zelf biedt de werkgever ook een handreiking rouw aan. Dit kan bijvoorbeeld de vorm aannemen van emotionele ondersteuning, praktische hulp of flexibiliteit in de werkdag.

Langdurig zorgverlof

Wanneer een medewerker tijdelijk of permanent verantwoordelijkheid heeft voor zorgverlening aan een familielid, kan langdurig zorgverlof worden aangevraagd. Dit verlof kan zowel betaald als onbetaald zijn, afhankelijk van de overeenkomst met de werkgever. De medewerker moet het verlof schriftelijk aanvragen, en de werkgever kan samen met de werknemer afspraken maken over het aantal uren, de duur en eventuele aanvullende regelingen.

Mantelzorg en verlof

Mantelzorg is een vorm van verlof die specifiek is bedoeld voor medewerkers die zorg geven aan een familielid. In de Cao Kinderopvang is sprake van afspraken over mantelzorgverlof, waarbij de werkgever en medewerker kunnen overleggen over het mogelijk maken van tijdelijke vermindering van het aantal gewerkte uren. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van plus-uren of extra gewerkte uren worden geregeld. De afspraken worden altijd schriftelijk vastgelegd.

Andere vormen van verlof

Naast de bovengenoemde verloven zijn er ook andere vormen van verlof die een medewerker kan aanvragen. Deze vormen worden onder meer geregeld in de Wet arbeid en zorg (WAZO). De belangrijkste vormen zijn:

• Zwangerschapsverlof en bevallingsverlof
• Ouderschapsverlof
• Adoptieverlof
• Geboorteverlof
• Calamiteitenverlof
• Kortdurend zorgverlof

De aanvraagprocedure verschilt per verlofsoort. Voor de meeste vormen van verlof moet de medewerker schriftelijk aanvragen, en de werkgever kan hierover afspraken maken. Ouderschapsverlof moet bijvoorbeeld minstens 2 maanden van tevoren worden aangevraagd.

Verlof bij arbeidsongeschiktheid

In het geval van arbeidsongeschiktheid, kan een medewerker ook vakantieuren inzetten. Dit is beschreven in artikel 7.5 van de Cao Kinderopvang. Het verlof kan hierbij worden gebruikt, mits het niet in tegenspraak is met de regels voor ziekteverzuim of arbeidsongeschiktheid. De werkgever en medewerker kunnen afspraken maken over het gebruik van vakantie-uren in dergelijke gevallen.

Seniorenverlof

Medewerkers die in het kader van een afbouwregeling werken, kunnen rekenen op seniorenverlof. Dit is een vorm van verlof die bedoeld is om de overgang in pensioen te faciliteren. De precieze regels voor seniorenverlof zijn afhankelijk van de afspraken die zijn gemaakt in de cao en de overeenkomst tussen werkgever en werknemer.

Conclusie

De Cao Kinderopvang 2025-2026 biedt een uitgebreid kader voor het beheren van verlof in de kinderopvangsector. Werknemers hebben recht op zowel wettelijk als bovenwettelijk vakantieverlof, en kunnen in het kader van de cao ook gebruik maken van verlofbudget, buitengewoon verlof, rouwverlof, zorgverlof en andere vormen van verlof. Het is belangrijk dat zowel werkgever als medewerker deze regels goed kennen en in overleg met elkaar werken, zodat het verlof op een duidelijke en eerlijke manier kan worden ingezet.

De regels zijn duidelijk vastgelegd in de Cao en kunnen worden ingezien via de officiële website. Voor verdere uitleg over het verlof in de kinderopvang is het verstandig om contact op te nemen met de werkgever of de vakorganisatie. De cao zorgt voor duidelijkheid en transparantie, en helpt daarmee bij het creëren van een werkomgeving waarin zowel werkgever als werknemer hun rechten en plichten goed begrijpen.

Bronnen

1. Vakantie, verlof, arbeid en zorg
2. Verlofbudget
3. Hoeveel verlof heeft een medewerker volgens de cao?
4. Wanneer krijgt een medewerker vrij bij een bijzondere gebeurtenis?
5. Vakantie
6. Cao Kinderopvang 2025-2026
7. Overige vormen van verlof