Buitengewoon verlof volgens de Cao Kinderopvang 2025–2026: Rechten en voorwaarden voor werknemers

In de sector kinderopvang is het arbeidsverhoudingenkader (Cao) een belangrijk document dat bepaalt hoe werknemers en werkgevers met elkaar omgaan. Een van de aspecten die hierin worden geregeld, is buitengewoon verlof. Dit soort verlof kan nodig zijn in situaties waarin werknemers niet aan hun werk kunnen deelnemen vanwege bijzondere gebeurtenissen of om te voldoen aan verplichtingen buiten hun werk. De Cao Kinderopvang 2025–2026 bevat duidelijke regels over buitengewoon verlof, inclusief voorwaarden, rechten en beperkingen. In dit artikel wordt ingegaan op de relevante informatie uit de Cao, met name artikel 7.8 Buitengewoon verlof en aanverwante onderwerpen.

Wat is buitengewoon verlof?

Buitengewoon verlof is verlof dat een werknemer kan opnemen buiten de normale vakantie- en ziekteverlofregelingen. Dit verlof wordt toegestaan in verband met bijzondere gebeurtenissen, zoals huwelijken, begrafenissen of activiteiten van een vakbond. Het verlof is meestal betaald, maar dat hangt af van de situatie en de keuze van de werkgever. De Cao Kinderopvang bevat een lijst met gebeurtenissen waarvoor het verlof kan worden opgenomen, evenals de voorwaarden voor het gebruik van dit verlof.

Voorwaarden voor het opnemen van buitengewoon verlof

Volgens artikel 7.8 van de Cao Kinderopvang zijn er een aantal voorwaarden die moeten worden voldaan om buitengewoon verlof te kunnen opnemen:

1. De werknemer is zelf aanwezig bij de gebeurtenis. Dit betekent dat het verlof alleen kan worden opgenomen als de werknemer persoonlijk deelneemt aan de bijzondere gebeurtenis.
2. De gebeurtenis valt op een werkdag. Als de gebeurtenis op een dag valt waarop de werknemer normaal gesproken werkt, is verlof mogelijk.
3. Er moet schriftelijk bewijs worden aangeboden. De werknemer dient minstens één dag van tevoren een schriftelijk bewijs te geven aan de werkgever. Dit kan bijvoorbeeld een uitnodiging zijn voor een huwelijk of een certificaat van een vakbond.
4. Het verlof moet aaneengesloten worden opgenomen. Het verlof dient op de dag van de bijzondere gebeurtenis genomen te worden, en niet verdeeld over meerdere dagen.

Buiten deze voorwaarden kan de werkgever ook verlof toekennen bij andere bijzondere gebeurtenissen, zoals calamiteiten of zorg in de directe omgeving van de werknemer. In dergelijke gevallen is het aan de werkgever om te bepalen of verlof wordt verleend en of dit betaald is.

Buitengewoon verlof voor vakbondsleden

Een specifieke vorm van buitengewoon verlof is beschikbaar voor medewerkers die lid zijn van een vakbond. Deze werknemers hebben het recht om verlof te nemen voor vergaderingen en cursussen van de vakbond. De werkgever moet proberen de werknemer uit het rooster te halen voor deze activiteiten. Als dat niet mogelijk is, kan de werknemer verlof opnemen buiten haar normale werktijden.

Het maximum aan betaald verlof dat een medewerker in het kader van vakbondswerk kan opnemen, is 36 uur per kalenderjaar. Voor kaderleden van een vakbond is het maximum 129,6 uur per jaar. Dit betekent dat vakbonden een belangrijke rol spelen in het arbeidsleven van kinderopvangmedewerkers, en dat het Cao-kader dit ondersteunt door specifieke rechten te creëren.

Buitengewoon verlof bij familiegebeurtenissen

Bijzondere gebeurtenissen in de familie, zoals een huwelijk of begrafenis, kunnen ook tot het opnemen van buitengewoon verlof leiden. In dergelijke gevallen kan de werknemer verlof opnemen als de gebeurtenis op een werkdag valt. De Cao benoemt expliciet een aantal situaties waarin buitengewoon verlof mogelijk is, maar het is ook mogelijk dat de werkgever verlof verleent in andere gevallen, afhankelijk van de omstandigheden.

Het is belangrijk om te weten dat het verlof meestal betaald is, maar dit is niet altijd het geval. De werkgever bepaalt of het salaris wordt doorbetaald. Daarom is het aanbevolen om zowel de Cao als eventuele interne regels van de werkgever te raadplegen.

Buitengewoon verlof en calamiteiten

Naast verlof bij familiegebeurtenissen of vakbondactiviteiten, bestaat er ook calamiteitenverlof. Dit soort verlof kan worden opgenomen bij onverwachte noodsituaties in de directe omgeving van de werknemer, zoals een brand of een overlastgebeurtenis. Calamiteitenverlof is kortdurend en hoeft niet schriftelijk aan te worden gemeld, maar het kan wel betaald zijn.

Een gerelateerde vorm is kortdurend zorgverlof. Dit verlof kan worden genomen als de werknemer tijdelijk zorg moet verlenen aan een dierbare. Net zoals calamiteitenverlof is dit verlof tijdelijk en hoeft het niet schriftelijk aan te worden gemeld.

Buitengewoon verlof buiten de Cao

De Cao Kinderopvang is een uitbreiding of afwijking van de Wet arbeid en zorg (WAZO). Daarnaast zijn er ook andere vormen van verlof die in de WAZO worden genoemd, zoals ouderschapsverlof, adoptieverlof en bevallingsverlof. Deze vormen van verlof zijn apart van buitengewoon verlof en vallen onder andere regels.

De Cao verwijst naar hoofdstukken in de WAZO en bevat verwijzingen naar artikelen die betrekking hebben op verlof. Bijvoorbeeld, ouderschapsverlof moet minstens twee maanden van tevoren worden aangevraagd, terwijl andere vormen van verlof minder strikte eisen stellen.

Verlof en mantelzorg

Een aparte aandachtspunt is mantelzorg. Werknemers die tijdelijk of permanent zorg moeten verlenen aan een dierbare kunnen in sommige gevallen verlof opnemen. Dit kan zowel kortdurend als langdurend verlof zijn, afhankelijk van de situatie. De Cao vermeldt deze vormen van verlof en verwijst naar relevante artikelen in de WAZO.

Beperkingen en uitzonderingen

Hoewel buitengewoon verlof een waardevolle rechtenregeling is, zijn er beperkingen. De werkgever kan bijvoorbeeld verlof weigeren als er geen schriftelijk bewijs wordt aangeboden of als het verlof niet aaneengesloten kan worden genomen. Buiten de Cao zijn er ook beperkingen op het gebruik van verlof, zoals wettelijke bepalingen in hogere regelgeving. In dergelijke gevallen prevaleren wettelijke bepalingen boven de regels in de Cao.

Conclusie

Buitengewoon verlof volgens de Cao Kinderopvang 2025–2026 is een rechtenregeling die werknemers ondersteunt bij bijzondere gebeurtenissen of verplichtingen buiten hun werk. Het verlof kan worden opgenomen bij familiegebeurtenissen, activiteiten van een vakbond of in noodsituaties. De voorwaarden voor het gebruik van buitengewoon verlof zijn duidelijk geregeld, evenals het maximum aantal uren verlof per jaar. Werkgevers en werknemers moeten zich bewust zijn van deze regels om eventuele onbegrip te voorkomen. De Cao is een belangrijk instrument om zowel rechten als verantwoordelijkheden in het arbeidsleven in de kinderopvangsector te regelen.

Bronnen

1. Cao Kinderopvang 2025–2026: Verlof voor vakbondsleden
2. Wanneer krijgt een medewerker vrij bij een bijzondere gebeurtenis?
3. Cao Kinderopvang 2025–2026: Vakantie, verlof, arbeid en zorg
4. Cao Kinderopvang 2025–2026: Overige vormen van verlof
5. Cao Kinderopvang 2025–2026
6. Cao Kinderopvang 2025–2026: Buitengewoon verlof
7. Lokale regelgeving gemeente Leiden