In Nederland is kinderopvang onderdeel van een bredere strategie om jonge kinderen en hun ouders te ondersteunen in hun dagelijks leven. Een essentieel kader voor deze opvang is het Besluit Registers Kinderopvang, een juridisch kader dat regelt hoe kinderopvangvoorzieningen worden ingeschreven, gecontroleerd en beoordeeld. Dit besluit is van groot belang voor zowel kinderopvanginstellingen als voor ouders die gebruikmaken van deze voorzieningen. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van het Besluit Registers Kinderopvang belicht, inclusief de vereisten voor registratie, het proces van kwaliteitsbeoordeling, en de verplichtingen rondom wijzigingen in bestaande voorzieningen. De informatie is gebaseerd op de officiële documenten en besluiten die vanaf 2011 en 2019 geldend zijn.
Het Juridisch Kader: Besluit Registers Kinderopvang
Het Besluit Registers Kinderopvang, in werking getreden in 2011, legt de basis voor de registratie en regulering van kinderopvangvoorzieningen in Nederland. Dit besluit is opgesteld door de toenmalige Koningin Beatrix en op voordracht van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het kader is samengesteld in overleg met andere betrokken ministeries, zoals Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, en de Staatssecretaris van Financiën. Het besluit is juridisch gegrond in de Wet kinderopvang, die eisen stelt aan kwaliteit, veiligheid en toezicht binnen kinderopvang.
Een belangrijk doel van het Besluit Registers Kinderopvang is om zowel kinderen als ouders te beschermen door ervoor te zorgen dat kinderopvangvoorzieningen aan bepaalde kwaliteitsnormen voldoen. Daarnaast is het kader een instrument om transparantie te waarborgen, zodat ouders een verantwoord kiezen kunnen maken voor de opvang van hun kinderen.
Registratieproces voor Nieuwe Kinderopvangvoorzieningen
Voor een nieuwe kinderopvangvoorziening, zoals een kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang of gastouderbureau, is registratie in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) verplicht. Dit proces wordt geregeld via de gemeente waar de opvang zich bevindt. De gemeente ontvangt de aanvraag en verwerkt deze naar de GGD, die vervolgens een kwaliteitsbeoordeling uitvoert.
De registratieprocedure heeft een maximaal doorlooptijd van 10 weken. Hierbij zijn verschillende stappen belangrijk:
- Aanvraag indienen: De aanvrager dient het benodigde formulier in bij de gemeente. Dit formulier bevat onder andere gegevens over de locatie, de capaciteit en de organisatie van de opvangvoorziening.
- Controle op omgevingsplan en bouwvoorschriften: Voordat een opvangvoorziening start, dient te worden gecontroleerd of de voorziening voldoet aan de eisen uit het omgevingsplan, het bouwbesluit en aan de brandveiligheidseisen.
- Kwaliteitsbeoordeling door de GGD: De GGD voert een kwaliteitsbeoordeling uit en levert een advies. Op basis van dit advies wordt besloten of de voorziening in het LRK wordt opgenomen.
- Besluit en registratie: Als de beoordeling positief uitvalt, wordt de voorziening geregistreerd in het LRK. De voorziening mag dan officieel starten met opvang.
Het is belangrijk te weten dat het niet is toegestaan om kinderen op te vangen voordat toestemming is verleend. Dit om ervoor te zorgen dat alle veiligheids- en kwaliteitsaspecten zijn afgehandeld.
Wijziging van Bestaande Kinderopvangvoorzieningen
Wanneer er wijzigingen zijn in een bestaande kinderopvangvoorziening, zoals veranderingen in het aantal kinderen, de werkdagen of de locatie, is het verplicht deze wijzigingen aan de gemeente door te geven. Een wijzigingsformulier is beschikbaar via de gemeente of via het Rijksoverheid-website. Het traject voor wijziging heeft een maximaal doorlooptijd van 8 weken.
Na het indienen van het wijzigingsformulier wordt de wijziging beoordeeld, en kan de voorziening blijven functioneren in het LRK. Het is belangrijk dat de voorziening tijdig meldt of eventuele wijzigingen zijn aangebracht, zodat de regelgeving en kwaliteitsnormen blijven gelden.
Aanvragen en Identificatie
Bij de aanvraag voor een kinderopvangvoorziening of bij wijziging van een bestaande voorziening, zijn er specifieke eisen op het gebied van identificatie en documentatie. Deze eisen zijn vastgelegd in het Besluit landelijk register kinderopvang, register buitenlandse kinderopvang en personenregister kinderopvang, dat geldt sinds 1 januari 2019.
Een ouder of aangifteverplichte moet onder andere het volgende aanreiken:
- Naam- en adresgegevens, land van vestiging en telefoonnummer van de ouder;
- Een kopie van een document op zijn of haar naam, zoals een identiteitsbewijs of paspoort;
- Een kopie van een identiteitsdocument van het kind;
- Naam- en adresgegevens van de kinderopvangvoorziening.
Deze documentatie is essentieel om de identiteit van de betrokken personen vast te stellen en om eventuele frauduleuze activiteiten te voorkomen. De eisen zijn in lijn met de Wet op de identificatieplicht, die regelt hoe persoonsgegevens worden verwerkt binnen de Nederlandse administratie.
Kwaliteitsnormen en Internationaal Onderzoek
Het Besluit Registers Kinderopvang is niet alleen gericht op Nederlandse kinderopvangvoorzieningen, maar ook op buitenlandse opvang, zoals in België of Zwitserland. In 2022 heeft Bureau Bartels een onderzoek uitgevoerd naar de kwaliteit van kinderopvangvoorzieningen in 34 landen, waaronder EU-landen, EER-landen, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. Dit onderzoek is gebruikt als basis voor aanpassingen in de regelingen.
Op basis van het onderzoek zijn nieuwe landen toegevoegd aan de lijst met landen waarvan de kinderopvangvoorzieningen gelijkgesteld kunnen worden aan Nederlandse standaarden. Dit betekent dat ouders die gebruikmaken van buitenlandse opvang kunnen profiteren van subsidies of andere financiële ondersteuning, mits de opvang aan bepaalde kwaliteitsnormen voldoet.
Belang van het Besluit Registers Kinderopvang
Het Besluit Registers Kinderopvang speelt een cruciale rol in de kwaliteitsborging van kinderopvang in Nederland. Het besluit zorgt voor:
- Transparantie: Ouders kunnen via het LRK informatie vinden over de kwaliteit van kinderopvangvoorzieningen.
- Kwaliteit: Door kwaliteitsbeoordelingen en controles te stellen, wordt er gegarandeerd dat kinderen veilig en goed verzorgd worden.
- Verantwoordelijkheid: Instellingen zijn verantwoordelijk voor het naleven van regels, waardoor er een hoge mate van betrouwbaarheid ontstaat.
- Internationale samenwerking: Door buitenlandse kinderopvangvoorzieningen in te schatten, wordt het mogelijk voor Nederlandse ouders om gebruik te maken van opvang in het buitenland.
Conclusie
Het Besluit Registers Kinderopvang vormt een essentieel kader voor de registratie, controle en kwaliteitsborging van kinderopvangvoorzieningen in Nederland. Het besluit zorgt ervoor dat ouders verantwoord kunnen kiezen voor een kinderopvangvoorziening die aan hoge kwaliteitsnormen voldoet. Door het kader zijn er duidelijke regels voor registratie, wijziging en kwaliteitsbeoordeling van zowel Nederlandse als buitenlandse opvang. Dit besluit is een onderdeel van een bredere strategie om jonge kinderen en hun ouders te ondersteunen in hun dagelijks leven. Met het oog op de toekomst blijft het kader zich ontwikkelen, zoals duidelijk is uit recente onderzoeken en aanpassingen van regelgeving.
Bronnen
- Besluit van 8 december 2011, houdende vaststelling Besluit registers kinderopvang en peuterspeelzaalwerk
- Besluit landelijk register kinderopvang, register buitenlandse kinderopvang en personenregister kinderopvang
- Besluit landelijk register kinderopvang, register buitenlandse kinderopvang en personenregister kinderopvang – Artikel 10a De aanvraag
- Kinderopvangvoorziening starten of gegevens wijzigen – Arnhem
- Wijzigingen in Regeling Wet kinderopvang – Stcrt 2023-3854