Diclofenac Zetpillen bij Kinderen: Dosering en Toepassing

Pijnstilling bij kinderen is een veelvoorkomend onderwerp van zorg voor ouders en verzorgers. Verschillende medicijnen staan ter beschikking, waaronder diclofenac, een niet-steroïde anti-inflammatoir geneesmiddel (NSAID). Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van het gebruik van diclofenac zetpillen bij kinderen, gebaseerd op beschikbare informatie, met inbegrip van dosering, werking en overwegingen.

Wat is Diclofenac?

Diclofenac is een prostaglandinesynthetaseremmer, een arylazijnzuurderivaat met analgetische (pijnstillende), antiflogistische (ontstekingsremmende) en antipyretische (koortsverlagende) werking. Het remt de trombocytenaggregatie. Diclofenac is effectief bij de behandeling van verschillende soorten pijn, waaronder postoperatieve pijn en pijn door ontstekingen. Het middel is beschikbaar in verschillende toedieningsvormen, waaronder tabletten, zetpillen en intraveneuze injecties.

Farmacokinetiek van Diclofenac bij Kinderen

De biologische beschikbaarheid van diclofenac is afhankelijk van de toedieningsvorm. Rectale toediening, zoals via een zetpil, resulteert in een hogere biologische beschikbaarheid dan orale toediening, doordat minder first-pass metabolisme plaatsvindt in de lever. Dit betekent dat een groter percentage van de actieve stof daadwerkelijk in de bloedbaan terechtkomt. Na rectale toediening wordt een snelle opname waargenomen (20 tot 30 minuten) met een maximale concentratie na ongeveer 50 minuten.

Studies hebben de farmacokinetische parameters van diclofenac bij kinderen onderzocht. Bij kinderen van 4 tot 15 jaar werden de volgende waarden gevonden: een maximale concentratie (Cmax) na orale toediening van 0.5-4.5 µg/ml, een tijd tot maximale concentratie (Tmax) van 1.5-3 uur, een halfwaardetijd (t1/2) van ± 0.5-2 uur, een klaring (Cl/F) van 5.6-18.4 ml/min/kg en een verdelingsvolume (Vd/F) van 443-1089 ml/kg.

Dosering van Diclofenac Zetpillen bij Kinderen

De dosering van diclofenac zetpillen is afhankelijk van het lichaamsgewicht van het kind. De volgende doseringen worden aanbevolen:

• 8 - 12 kg: 2 x per dag 12,5 mg zetpil
• 12,5 - 16 kg: 3 x per dag 12,5 mg zetpil
• 16 - 25 kg: 2 x per dag 25 mg zetpil of tablet
• 25 - 50 kg: 3 x per dag 25 mg zetpil of tablet
• > 50 kg: 3 x per dag 50 mg zetpil of tablet

Voor kinderen met een gewicht tussen de 3 en 4 kg wordt 3 x per dag een 60 mg zetpil of 2,5 ml drank aanbevolen. Voor kinderen tussen de 4 en 5 kg is de dosering 4 x per dag 60 mg zetpil of 2,5 ml drank. Bij kinderen van 5 tot 6 kg is de aanbevolen dosering 3 x per dag 120 mg zetpil of 5 ml drank, en bij kinderen van 6 tot 8 kg 4 x per dag 120 mg zetpil of 5 ml drank. Voor kinderen van 8 tot 12 kg is de dosering 3 x per dag 240 mg zetpil of 10 ml drank. Bij kinderen van 12 tot 16 kg wordt 4 x per dag 240 mg zetpil aanbevolen. Voor kinderen van 16 tot 25 kg is de dosering 3 x per dag 500 mg zetpil of tablet, en voor kinderen van 25 tot 33 kg 4 x per dag 500 mg zetpil of tablet. Kinderen van 33 tot 44 kg krijgen 3 x per dag 1000 mg zetpil of tablet.

Het is belangrijk op te merken dat deze doseringen algemene richtlijnen zijn en dat de daadwerkelijke dosering kan variëren afhankelijk van de individuele behoeften van het kind en de ernst van de pijn.

Effectiviteit van Diclofenac

Diclofenac is een effectief analgeticum voor kinderen, met name bij postoperatieve pijn. Studies hebben aangetoond dat diclofenac een significante reductie geeft in het gebruik van rescue analgesie. Diclofenac lijkt tweemaal zo effectief als paracetamol bij perioperatieve pijn in vergelijkbare dosis. Een studie vergeleek diclofenac met tenoxicam en fentanyl bij kinderen die een (adeno)tonsillectomie ondergingen. De groep die diclofenac en fentanyl kreeg, had significant lagere pijnscores dan de andere groepen.

Bijwerkingen en Voorzorgsmaatregelen

Hoewel diclofenac over het algemeen goed wordt verdragen, kunnen er bijwerkingen optreden. Mogelijke bijwerkingen zijn onder andere:

• Maag-darmklachten
• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Huiduitslag
• Verhoogde bloeddruk
• Nierproblemen

Voorzichtigheid is geboden bij kinderen met leverfunctiestoornissen, een verhoogd risico op nierfalen, of bij gelijktijdig gebruik van nefrotoxische middelen. Diclofenac kan de werking van bepaalde bloeddrukverlagende medicijnen verminderen. Bij kinderen met astma is voorzichtigheid geboden, hoewel studies geen toename van longfunctieproblemen hebben aangetoond.

Het is belangrijk om bijwerkingen te melden bij Lareb, het Nederlands Bijwerkingen Centrum voor Geneesmiddelen.

Diclofenac en Astma

Onderzoek heeft geen toename van het risico op opname voor acute bronchospasme aangetoond bij gebruik van ibuprofen bij kinderen onder de twee jaar. Bij kinderen met astma werd geen reductie van de longfunctie gevonden tot 30 minuten na orale inname van diclofenac. Echter, in studies werden kinderen met astma vaak uitgesloten, waardoor er onzekerheid bestaat over het effect van diclofenac bij deze groep.

Diclofenac en Stollingsstoornissen

Diclofenac is gecontra-indiceerd bij kinderen met stollingsstoornissen, omdat het de trombocytenaggregatie remt en het risico op bloedingen kan verhogen.

Alternatieven voor Diclofenac

Paracetamol is een veelgebruikt alternatief voor diclofenac bij de behandeling van pijn en koorts bij kinderen. Ibuprofen is een andere optie, maar moet met de huisarts worden besproken.

Conclusie

Diclofenac zetpillen kunnen een effectieve optie zijn voor pijnstilling bij kinderen, met name bij postoperatieve pijn. De dosering is afhankelijk van het lichaamsgewicht van het kind. Het is belangrijk om rekening te houden met mogelijke bijwerkingen en voorzorgsmaatregelen, en om bij twijfel altijd een arts te raadplegen. Rectale toediening biedt een hogere biologische beschikbaarheid dan orale toediening. Hoewel diclofenac effectief kan zijn, is het belangrijk om de risico's en voordelen zorgvuldig af te wegen en de behandeling te individualiseren.

Bronnen

1. Richtlijnendatabase.nl
2. Erasmus MC Sophia
3. Kinderformularium.nl
4. Thuisarts.nl
5. Huidziekten.nl