Kasten in kinderopvang: functie, voorzieningen en inrichtingsrichtlijnen

Kasten spelen een essentiële rol in de inrichting van kinderopvangcentra, zoals kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang. Ze dienen niet alleen als opslagruimte, maar ook als onderdeel van een veilige en functionele leefomgeving voor kinderen. In dit artikel worden de verschillende soorten kasten, hun functie en het belang van een passende inrichting binnen kinderopvang geïllustreerd aan de hand van praktische voorbeelden en richtlijnen.

Functie en toepassing van kasten in kinderopvang

In kinderopvanginstellingen worden kasten voornamelijk gebruikt voor opslag van speelgoed, materialen, persoonlijke voorwerpen van kinderen en administratieve kleding. Ze kunnen ook dienen als scheidingskasten of hoekafscheidingen om de inrichting van een ruimte te structureren.

Een typische voorbeeldset is de zogenaamde kastenset met lades en opbergboxen, die bestaat uit meerdere kasten en geschikt is voor intensief professioneel gebruik. Deze set bevat bijvoorbeeld 6, 12 of zelfs 24 lades, afhankelijk van de behoefte. De lades zijn meestal gemaakt van hoogwaardige materialen zoals gelamineerde spaanplaat, die duurzaam zijn en langdurig gebruik kunnen verdragen. Zo’n kast is ideaal voor het opslaan van speelgoed of kleding, waarbij kinderen zichzelf kunnen bedienen en zelfstandig kunnen kiezen.

Een andere vorm van kast is de lage kastenset of hoekafscheiding, die niet alleen wordt gebruikt voor opslag, maar ook als scheidingswand. Deze kasten zijn vaak uitgerust met legplanken en opbergdozen en kunnen worden samengesteld uit meerdere onderdelen. Deze soort inrichting helpt bij het creëren van afgebakende zones binnen een ruimte, wat belangrijk is in een kinderopvangomgeving waar groepsactiviteiten en individuele tijd gecombineerd worden.

Kasten als onderdeel van een pedagogische inrichting

De inrichting van een kinderopvangruimte is niet alleen gericht op functionele aspecten, maar ook op pedagogische doelen. In het kader van een pedagogisch beleidsplan moet de inrichting van een ruimte passend zijn voor de leeftijd en het aantal kinderen dat opgevangen wordt. Dit houdt in dat kasten en andere meubels veilig zijn, geschikt voor meerdere activiteiten zijn en een positieve leefomgeving bevorderen.

In de praktijk betekent dit dat kasten zodanig moeten zijn ingericht dat kinderen er zelfstandig gebruik van kunnen maken. Bijvoorbeeld bij de Maneblussertjes, een kinderdagverblijf, zijn speelgoed en materialen zoveel mogelijk toegankelijk voor kinderen in open kasten en mandjes. Hierdoor wordt de eigenwaarde van kinderen gestimuleerd en ontwikkelen ze zich op eigen tempo. Open kasten met speelgoed nodigen kinderen uit tot spel en bevorderen daarmee de motorische ontwikkeling en zelfstandigheid.

Daarnaast is het belangrijk dat kasten en andere meubels op een manier zijn geplaatst dat de bewegingsruimte voor kinderen niet beperkt wordt. Het is bijvoorbeeld essentieel om risico’s te beperken, zoals botsen op voorwerpen of onveilige constructies. In dit opzicht is een risico-inventarisatie een essentieel onderdeel van de inrichting van een kinderopvangruimte. Deze inventarisatie helpt om veiligheidsrisico’s te identificeren en passende maatregelen te nemen, zoals het verplaatsen van kasten naar een veiligere locatie of het afdekken van scherpe hoeken.

Soorten kasten en hun toepassing

1. Kasten met lades

Kasten met lades zijn ideaal voor het opslaan van kleinere voorwerpen en zijn meestal geschikt voor intensief gebruik. Ze komen vaak voor in groepen van 6, 12 of zelfs 24 lades. De lades zijn meestal van hout of gelamineerde spaanplaat, afhankelijk van de duurzaamheid die nodig is. Een voorbeeld van zo’n kast is de kast met 12 lades, die een hoogwaardige inrichting biedt voor een kinderopvangruimte.

2. Kasten met opbergdozen

Een andere variant is de kast met opbergdozen, waarin kinderen grotere voorwerpen of speelgoed kunnen opslaan. Deze kasten zijn vaak uitgerust met opbergboxen van hout of plastic en zijn geschikt voor zowel individueel als groepsgebruik.

3. Lage kastenset of hoekafscheiding

Deze kasten worden vaak gebruikt als scheidingswand in een ruimte. Ze zijn lager dan standaard kasten en kunnen uit meerdere onderdelen bestaan, zoals gebogen delen met legplanken en rechte delen met opbergdozen. Deze inrichting helpt bij het scheiden van ruimtes en het creëren van een overzichtelijke leefomgeving.

Kasten en veiligheid

De veiligheid van kasten is van groot belang, zowel voor de kinderen als voor het personeel. Kasten moeten zodanig worden geplaatst dat ze niet omvallen en dat kinderen er veilig omheen kunnen bewegen. In een peuterspeelzaal of kinderdagverblijf moet de inrichting van de kasten passend zijn voor de leeftijd van de kinderen. Bij jongere kinderen is het bijvoorbeeld belangrijk dat kasten niet te hoog zijn en dat kinderen er zelfstandig bij kunnen.

Daarnaast is het belangrijk om regelmatig te controleren of kasten en andere meubels in goede staat zijn. Een jaarlijks veiligheids- en gezondheidsbeleid moet worden uitgevoerd, waarbij alle risico’s worden geïdentificeerd en passende maatregelen worden genomen. Dit is een vereiste volgens de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen.

Kasten en duurzaamheid

Bij de aankoop van kasten voor een kinderopvanginstelling is duurzaamheid een belangrijk aspect. Kasten moeten geschikt zijn voor intensief gebruik en langdurig gebruik kunnen verdragen. Een kast die gemaakt is van hoogwaardige materialen, zoals gelamineerde spaanplaat of hout, is vaak een betere keuze dan goedkope alternatieven die snel slijten. Ook is het belangrijk om kasten te kiezen die makkelijk schoon te maken zijn en die voldoen aan de hygiëne-eisen in een kinderopvangomgeving.

Kasten en pedagogische doelen

Kasten kunnen ook dienen als ondersteuning voor pedagogische doelen. In een kinderopvanginstelling worden kasten vaak gebruikt om kinderen te stimuleren tot zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Door speelgoed en materialen in open kasten te plaatsen, kunnen kinderen zelf kiezen wat ze willen doen en hoe ze met materialen omgaan. Dit bevordert niet alleen de motorische ontwikkeling, maar ook het sociaal- emotionele ontwikkeling.

In het kader van een pedagogisch beleidsplan is het belangrijk om te zorgen dat de inrichting van de kasten aansluit bij de doelen van de instelling. Bijvoorbeeld, als een kinderopvanginstelling gericht is op open-ended speelgoed, dan kunnen kasten worden gebruikt om dit speelgoed te organiseren en toegankelijk te maken. Hierdoor kan het spel van kinderen worden gestimuleerd en kunnen ze op eigen tempo leren en ontdekken.

Kasten en administratie

Naast hun functie in de kinderopvangruimte zelf, worden kasten ook vaak gebruikt voor administratieve doeleinden. In een peuterspeelzaal of kinderdagverblijf is het essentieel om kleding, documenten en andere voorwerpen op een overzichtelijke manier op te slaan. Kasten met lades of opbergdozen kunnen hierin van pas komen. Een voorbeeld hiervan is de kast met 6 lades, die geschikt is voor het opslaan van kleding of persoonlijke voorwerpen van kinderen.

Kasten en duurzaam gebruik

Het gebruik van kasten binnen kinderopvanginstellingen kan ook aansluiten bij duurzaamheidsdoelen. In sommige gevallen worden gebruikte kasten aangeboden aan andere instellingen of verenigingen. Bijvoorbeeld, de Stichting Kinderopvang Regio Schagen heeft in het verleden gebruikte kasten, bureaus en stoelen aangeboden aan andere organisaties. Dit helpt bij het verminderen van afval en het bevorderen van hergebruik van meubels.

Conclusie

Kasten zijn een essentieel onderdeel van de inrichting van kinderopvanginstellingen. Ze dienen zowel functionele als pedagogische doelen en zijn belangrijk voor de veiligheid, zelfstandigheid en ontwikkeling van kinderen. De keuze van de juiste kasten is afhankelijk van de behoeften van de instelling, de leeftijd van de kinderen en de pedagogische doelen. Door kasten zorgvuldig te kiezen en te inrichten, kan een kinderopvangruimte worden gecreëerd die niet alleen functioneel is, maar ook een positieve leefomgeving biedt voor kinderen.

Bronnen

1. Boxenland - Kinderopvang kasten
2. Schager Uitdaging - Kasten, bureaus en kinderstoel
3. Maneblussertjes - Kinderdagverblijf
4. Lokale regelgeving - Wet kinderopvang