WERKDruk in de kinderopvang: een kwestie van balans, zorg en voorbeeld
juli 16, 2025
In de kinderopvangsector zijn er duidelijke regels opgesteld over het aantal werkuren, roostering en overleg tussen werkgevers en medewerkers. Deze richtlijnen zijn vastgelegd in de CAO Kinderopvang en andere relevante regelgeving. Voor pedagogisch medewerkers is het belangrijk om te weten hoeveel uren ze maximaal mogen werken, hoe roosteringen worden bepaald en welke bepalingen gelden bij afwijkende situaties. In deze artikel worden de regels over werkuren in de kinderopvang besproken, op basis van de huidige CAO en aanvullende regelgeving.
De CAO Kinderopvang 2025-2026 bevat een aantal bepalingen over de normale werktijden en de manier waarop deze worden geregeld. Daarnaast zijn er regels voor bijzondere situaties zoals overgangsregels voor voormalige peuterspeelzaalmedewerkers, aanpassingen bij langdurige afwezigheid en bepalingen rondom de inzet van medewerkers die niet volledig gekwalificeerd zijn. Deze regels zijn van toepassing op zowel voltijd als deeltijd werkende medewerkers.
Het artikel legt uit hoe het maximaal aantal werkuren per week wordt bepaald, wat er gebeurt bij overwerk en hoe roosteringen worden gemaakt. Ook worden de bepalingen voor vakantie, bijscholing en overgangsregels voor medewerkers die niet volledig gekwalificeerd zijn, besproken.
Werkuren en werkdagen in de kinderopvang
De CAO Kinderopvang 2025-2026 legt uit hoe het aantal werkuren per week en per maand wordt bepaald. In artikel 4.3 van de CAO worden de normale werktijden vastgelegd. Deze lopen van maandag tot en met vrijdag tussen 07.00 en 19.00 uur. De werkgever heeft de bevoegdheid om de werktijden te bepalen, maar de werkdagen van de medewerker moeten passen binnen het basisrooster dat is vastgelegd in artikel 4.2 lid 1 van de CAO.
Aan het begin van het dienstverband wordt in overleg tussen werkgever en medewerker bepaald op welke dagen de medewerker werkt. Hierbij wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de levensbeschouwelijke opvattingen van de medewerker. Als de arbeidsduur verandert, worden er opnieuw afspraken gemaakt over de werkdagen. Deze afspraken zijn voor de medewerker duidelijk, zodat ze weet op welke dagen ze werkt en op welke dagen ze in principe niet werkt.
Bij wijzigingen in de afgesproken werkdagen is overleg tussen werkgever en medewerker vereist. Een verandering in het rooster treedt pas in na een periode van drie maanden, tenzij de werkgever en medewerker een kortere termijn afspreken. Als de medewerker volgens een rooster werkt, moet de werkgever minimaal 21 kalenderdagen van tevoren laten weten op welke dagen en tijden de medewerker moet werken. In deze 21 dagen mag de werkgever alleen in bepaalde situaties van het rooster afwijken. Dit is bijvoorbeeld het geval als de medewerker een zieke collega moet vervangen.
Maximaal aantal werkuren per week
Er zijn duidelijke bepalingen over het maximaal aantal werkuren per week in de kinderopvang. In het kader van de CAO is sprake van een jaarurensystematiek, waarbij het aantal uur per maand wordt bepaald. De medewerker mag niet méér werken dan het afgesproken gemiddeld aantal uur per maand. Uren die boven dit aantal liggen, worden gerekend als overwerkuren. Deze overwerkuren kunnen worden opgenomen of tegen betaling worden afgelost.
Bij medewerkers die werken op basis van een rooster, is het aantal werkuren per week meestal vastgelegd. De CAO bepaalt dat de medewerker minimaal 2 dagen per week moet werken, wat overeenkomt met minstens 12 uur per week. Deze regel geldt met name voor vaste medewerkers in kinderdagverblijven. Voor deze medewerkers is het mogelijk om een EVC-traject (Examen Verantwoordelijkheid en Competentie) te volgen, wat betekent dat ze op termijn meer verantwoordelijkheden kunnen krijgen.
Wanneer een medewerker structureel meer dan 12 uur per week werkt, wordt er een EVC-traject ingezet. Dit traject bevat onder andere bijscholing en praktijkgerichte trainingen om de medewerker voor te bereiden op een functie als pedagogisch professional.
Overwerkuren en roosterafwijkingen
Overwerkuren in de kinderopvangsector worden ook bepaald in de CAO. Het gaat om uren die de medewerker méér heeft gewerkt dan het afgesproken gemiddeld aantal uur per maand. Deze overwerkuren kunnen worden afgewikkeld op twee manieren: door ze in te nemen of door ze tegen betaling te laten afgelopen. In het ideale geval wordt overleg aangegaan tussen werkgever en medewerker over de afwikkeling van overwerkuren. Dit overleg is belangrijk om ervoor te zorgen dat de medewerker niet te veel druk ondervindt en dat het rooster flexibel genoeg is.
Bij roosterafwijkingen zijn er ook bepalingen. De werkgever mag alleen in bepaalde gevallen van het rooster afwijken. Dit is bijvoorbeeld het geval als een medewerker een zieke collega moet vervangen of als er bijzondere omstandigheden zijn die het rooster tijdelijk moeten aanpassen. In de meeste gevallen moet de werkgever minstens 21 dagen van tevoren laten weten op welke dagen en tijden de medewerker moet werken. Dit zorgt ervoor dat medewerkers genoeg tijd hebben om hun privéplannen aan te passen.
Overgangsregels en bijzondere situaties
Er zijn ook regels voor bijzondere situaties, zoals overgangsregels voor voormalige peuterspeelzaalmedewerkers. Deze medewerkers kunnen onder bepaalde voorwaarden opnieuw in de kinderopvang terechtkomen, maar er zijn beperkingen. Zo mogen voormalige peuterspeelzaalmedewerkers die voor 2025 al werkzaam waren bij een werkgever, hun dienstverband uitdienen. Ze kunnen daarna niet opnieuw bij een andere werkgever in de kinderopvang terechtkomen als pedagogisch medewerker.
Daarnaast zijn er overgangsregels voor medewerkers die langdurig afwezig zijn geweest. Als een medewerker in de maanden juli tot en met december 2024 langer dan acht weken afwezig was, bijvoorbeeld door ziekte, vakantie of verlof, krijgt ze zes maanden extra tijd om aan de vereiste babyscholing te voldoen. Deze periode loopt tot 1 januari 2025. Als de medewerker op 1 januari 2025 nog niet aan het werk is, gaat de extra tijd in op het moment waarop ze weer als beroepskracht wordt ingezet op de stamgroep.
Er zijn ook bepalingen voor medewerkers die niet volledig gekwalificeerd zijn. Pedagogisch professionals die nog bezig zijn met hun babyscholing, mogen onder bepaalde voorwaarden formatief worden ingezet op een groep met 0-jarigen. Een voorwaarde is dat er op de groep ten minste één volledig gekwalificeerde beroepskracht aanwezig is. Ook is er een bepaling dat als er per dag 10 uur of meer aaneengesloten dagopvang wordt aangeboden, er voor maximaal drie uur per dag per groep kan worden afgeweken van de extra scholingseis voor het werken met 0-jarigen.
Bijscholing en permanente educatie
In de CAO Kinderopvang is ook aandacht voor bijscholing en permanente educatie. Bij het inzetten van een pedagogisch medewerker die niet aan de voorwaarden van de CAO voldoet, moet dit altijd in combinatie met een pedagogisch medewerker conform de CAO gebeuren. De afwijking mag binnen de BSO (Basisstandaard Opvang) maximaal een half uur zijn op schooldagen en drie uur op vrije dagen. Bij inval op een kinderdagverblijf mag de afwijking maximaal drie uur zijn.
Bij medewerkers die binnen drie maanden na indiensttreding worden ingezet, moet een bijscholingstraject worden opgesteld. In dit traject wordt onder andere aandacht besteed aan pedagogisch beleid, veiligheid en gezondheid. De realisatie van dit traject moet binnen maximaal 1,5 jaar na indiensttreding plaatsvinden. Tijdens deze periode moet de kwaliteit van de kinderopvang worden waarborgd.
Daarnaast moet het kindercentrum actief communiceren met ouders over eventuele afwijkingen van de landelijke norm. Er moet ook inzicht worden gegeven in hoe permanente educatie van medewerkers wordt ingevuld. Dit is belangrijk om ervoor te zorgen dat medewerkers blijven groeien en de kwaliteit van de kinderopvang behouden wordt.
Vakantie en overleg
Voor medewerkers met een voltijdbaan gelden bepalingen over vakantie. Deze medewerkers hebben recht op 144 uur vakantie per kalenderjaar. Dit is het wettelijk vakantieverlof. De werkgever betaalt het salaris van de medewerker tijdens de vakantie. Het is de bedoeling dat de vakantie-uren in het kalenderjaar worden opgenomen. Niet opgenomen vakantie-uren vervallen op 1 juli na het jaar waarin ze zijn opgebouwd, tenzij er andere afspraken zijn gemaakt.
De werkgever bepaalt in overleg met de medewerker wanneer de vakantie begint en eindigt. De medewerker neemt minstens één keer per kalenderjaar minstens 2 weken aaneengesloten vakantie. De medewerker kan ook vragen om 3 weken aaneengesloten vakantie. De werkgever moet zijn best doen om dit mogelijk te maken. Als het niet mogelijk is voor alle medewerkers die dit vragen, zorgt de werkgever ervoor dat over meerdere jaren alle medewerkers die dit vragen aan de beurt komen.
Als de arbeidsovereenkomst van de medewerker eindigt en ze nog vakantie-uren heeft, kan ze deze in overleg met de werkgever opnemen. Dit kan echter alleen zolang de bedrijfsomstandigheden dit toelaten.
Conclusie
Het maximaal aantal werkuren in de kinderopvangsector is goed geregeld in de CAO Kinderopvang 2025-2026. De regels rondom werkdagen, werktijden, roosteringen en overwerkuren zijn duidelijk vastgelegd. Er zijn ook bepalingen voor bijzondere situaties, zoals overgangsregels voor voormalige peuterspeelzaalmedewerkers en medewerkers die langdurig afwezig zijn geweest. Daarnaast zijn er regels voor bijscholing, permanente educatie en vakantie.
Het is belangrijk dat zowel werkgevers als medewerkers deze regels goed kennen en naleven. Dit zorgt ervoor dat de kwaliteit van de kinderopvang behouden blijft en dat medewerkers niet te veel druk ondervinden. Door overleg en flexibiliteit in roosteringen kan een goede balans worden gevonden tussen werkdruk en privéleven. In het kader van deze regels is het ook belangrijk om te zorgen voor continue professionalisering en kwaliteitsborging in de kinderopvangsector.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
