Kinderopvangtoeslag 2025: nieuwe regels, hogere vergoedingen en hygiënerichtlijnen
juli 16, 2025
In Nederland is de kinderopvangsector een essentieel onderdeel van het kinderrechtenbeleid en het ondersteunen van ouders in hun beroepsleven. Een van de specifieke vormen van kinderopvang is de gastouderopvang, waarbij kinderen tijdelijk worden opgevangen bij een gastouder die in hun eigen woonomgeving de zorg voor kinderen biedt. Deze vorm van opvang is regelmatig ingevoegd in de bredere context van de Wet kinderopvang (Wko) en de daarbij behorende regelgeving. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de regelgeving rondom gastouderopvang, de kwaliteitseisen en het toezicht dat van toepassing is, met een nadruk op hoe deze regelgeving in de praktijk wordt uitgevoerd binnen de gemeente Wierden.
Gastouderopvang betekent dat kinderen tijdelijk worden opgevangen bij een gastouder die in hun eigen woning kinderopvang biedt. Deze opvang kan bijvoorbeeld plaatsvinden in de vorm van buitschoolse opvang (bso) of dagopvang (kinderdagverblijf). De gastouder is verantwoordelijk voor de zorg, veiligheid en welzijn van de kinderen die bij hen worden opgevangen.
De regelgeving stelt dat gastouderopvang geregistreerd moet zijn bij een gastouderbureau (GOB), een organisatie die gastouderopvang tot stand brengt en begeleidt. De GOB zorgt onder andere voor de administratie van de betalingen tussen ouders en gastouders, voor kwaliteitsbeleid en voor het toezicht op de veiligheid en gezondheid van de kinderen.
De kwaliteitseisen voor gastouderopvang zijn vastgelegd in de Wet kinderopvang en de onderliggende regelgeving, zoals de Regeling go (regeling kwaliteit gastouderbureaus, gastouders en voorzieningen voor gastouderopvang) en de Regeling EHBO (regeling aanwijzing geregistreerde certificaten voor kinderopvang inzake met goed afgesloten onderricht verlenen van eerste hulp aan kinderen). Deze regelgeving legt de verplichtingen en kwaliteitseisen voor gastouders, gastouderbureaus en houders van kinderopvangvoorzieningen vast.
Een belangrijk aspect van de regelgeving is de verklaring omtrent het gedrag (VOG), die iedere gastouder en houder moet hebben. De VOG dient als een strafregisteronderzoek en is een voorwaarde om werkzaamheden te mogen verrichten in de kinderopvangsector. Daarnaast moet de gastouder beschikken over een passende beroepskwalificatie en moet de groepsgrootte worden afgestemd op de leeftijd van de kinderen. Zo mag een gastouder bijvoorbeeld niet meer dan zes kinderen tegelijk opvangen.
Het toezicht op de naleving van de kwaliteitseisen en regelgeving voor gastouderopvang ligt bij de GGD Twente. De aangewezen toezichthouder, zoals bedoeld in artikel 1.61 van de Wko, is verantwoordelijk voor het uitvoeren van inspecties en het leggen van inspectierapporten vast. Deze toezichthouder kan medewerkers in dienst van de GGD Twente aanwijzen om in hun plaats op te treden.
In de gemeente Wierden is het beleid rondom toezicht en handhaving vastgelegd in beleidsregels. Deze beleidsregels zijn van toepassing op alle kinderopvangvoorzieningen binnen de gemeente, waaronder gastouderopvang. Het beleid streeft naar transparantie, rechtsgelijkheid en het stimuleren van kwalitatief goede kinderopvang. Daarnaast is sprake van risico-georiënteerd toezicht, waarbij de aandacht gericht is op het beoordelen van risico’s voor kinderen en het stellen van voorwaarden om deze risico’s te beheersen.
Een belangrijk aspect van de regelgeving is het beleid rondom veiligheid en gezondheid. De houder van een gastouderbureau of gastouderopvang is verplicht om jaarlijks een risico-inventarisatie uit te voeren. Deze inventarisatie moet schriftelijk vastgelegd worden en moet inhouden welke risico’s het opvangen van kinderen met zich meebrengt. Daarnaast is het van belang dat het gastouderbureau jaarlijks een bezoek aflegt aan elk opvangadres om de veiligheid en gezondheid te controleren.
Mogelijke overtredingen in het kader van veiligheid en gezondheid kunnen leiden tot boetes. Zo kan een boete van €3.000 worden opgelegd als de houder geen beleid heeft dat leidt tot een veilige en gezonde omgeving voor de kinderen. Ook kan er een boete van €300 worden opgelegd als een gastouder meer dan zes kinderen tegelijk opvangt.
Het gastouderbureau speelt een centrale rol in de uitvoering van gastouderopvang. Het is verantwoordelijk voor het begeleiden van gastouders, het beheer van administratie en betalingen, en het uitvoeren van kwaliteitscontroles. Daarnaast zorgt het gastouderbureau voor het opstellen van beleidsregels en het uitvoeren van risico-inventariseringen.
Het gastouderbureau moet ook zorgen voor een verantwoorde samenstelling van de groep opvangkinderen. Dit houdt in dat de leeftijd, het aantal en de samenstelling van de kinderen in overeenstemming moet zijn met de kwaliteitseisen. In geval van overtreding van deze eisen kan een boete van €3.000 worden opgelegd.
De gemeente Wierden heeft een actieve rol in de regulering en registratie van kinderopvangvoorzieningen, waaronder gastouderopvang. Het college van bestuur heeft bevoegdheden gekregen inzake toezicht en handhaving van de kinderopvangsector. Deze bevoegdheden zijn gemandateerd naar afdelingshoofden binnen de gemeente.
De gemeente is ook verantwoordelijk voor het behandelen van aanvragen, wijzigingen en het uitvoeren van handhaving. In dit kader wordt gebruikgemaakt van het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) en het Personenregister Kinderopvang (PRK). Deze registers bevatten informatie over houders, gastouders en kinderopvangvoorzieningen.
Hoewel de regelgeving en beleidsdocumenten belangrijk zijn, is het ook essentieel om te kijken naar de praktijk. In het kader van de bronnen is sprake van positieve ervaringen met kinderopvangcentra, zoals genoemd op de website van Dak Kindercentra. Volgens ouders zijn de begeleiders, medewerkers en opvangsituaties vaak uitstekend, met een warme en zorgzame sfeer. Dit benadrukt de belangrijkheid van kwaliteitsopvang en toezicht, waarbij de regelgeving en beleidsregels een fundamentele rol spelen.
Gastouderopvang is een belangrijke vorm van kinderopvang die regelmatig ingevoegd is in de bredere context van de Wet kinderopvang en de daarbij behorende regelgeving. De regelgeving legt kwaliteitseisen vast, zoals de verklaring omtrent het gedrag, de beroepskwalificatie van gastouders en de beperking van groepsgroottes. Het toezicht op deze regelgeving ligt bij de GGD Twente en wordt uitgevoerd volgens beleidsregels die vastgelegd zijn door de gemeente Wierden. Deze regelgeving en beleidsregels zijn van essentieel belang om de veiligheid, gezondheid en kwaliteit van de kinderopvang te waarborgen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet