Schijnzelfstandigheid in de kinderopvang: Onderzoek, gevolgen en toekomstige richting
juli 16, 2025
De onderhandelingen voor de nieuwe Cao Kinderopvang 2025-2026 zijn sinds het begin van het jaar in volle gang. Vakbonden zoals CNV en FNV, samen met werkgeversorganisaties, hebben meerdere ronden gesproken om tot een bindend akkoord te komen. Deze cao beïnvloedt direct de werk- en loonvoorwaarden van medewerkers in de kinderopvangsector en is een belangrijk kader voor de toekomstige ontwikkeling van deze branche. In deze artikel wordt ingegaan op de voortgang van de onderhandelingen, de huidige stand van zaken, en wat de toekomstplannen zijn.
Voortgang van de cao-onderhandelingen
De cao-onderhandelingen zijn begonnen in de maand juli 2024, waarbij de eerste ronde al duidelijk maakte dat de partijen ver uit elkaar lagen. FNV en CNV hebben sindsdien meerdere acties ondernomen om hun eisen te benadrukken. Zo zijn er acties geweest waarbij medewerkers hun wensen op de stoep krieten of symbolisch hun werkdruk demonstreren. In november 2024 vond de derde onderhandelingsronde plaats. Tijdens deze vergadering was het thema regeldruk opnieuw centraal, maar er is nog geen overeenstemming bereikt. Veel regels komen immers vanuit de wet en zijn daarom niet onderhandelbaar via de cao.
Een actie tijdens deze ronde, waarbij kaderleden van FNV hun wensen op een creatieve manier lieten zien, leidde tot spanningen. Toch bleef de vergadering verdergaan en werden ook onderwerpen als functiedifferentiatie en opleidingsbudget besproken. Geen concrete afspraken zijn echter gemaakt, en de meeste onderwerpen zijn doorgeschoven naar de laatste onderhandelingsronde, die op 12 december 2024 plaatsvond. Tijdens deze ronde is ook het loonbod opnieuw besproken, maar de einduitkomst van deze ronde is niet volledig duidelijk uit de bronnen.
Afspraken en akkoorden
In de maand april 2025 is het cao-akkoord eindelijk gemaakt tussen CNV en de werkgeversorganisaties. Deze cao geldt voor de hele kinderopvangsector en is op 1 april 2025 officieel aangemeld bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). De nieuwe cao wordt algemeen verbindend verklaard (avv), wat betekent dat de cao niet alleen geldt voor leden van CNV, maar voor alle werkgevers en werknemers in de kinderopvangsector. Dit proces duurt ongeveer acht weken. Op 26 juni 2025 is de cao uiteindelijk algemeen verbindend verklaard, waardoor de nieuwe cao vanaf dat moment voor alle werkgevers geldt.
Een belangrijk winstpunt van de nieuwe cao is dat alle drie werkgeversorganisaties (BK, BMK en BVOK) nu dezelfde cao gebruiken. Dit zorgt voor meer duidelijkheid en eenduidigheid in de sector. De cao is inmiddels gepubliceerd op de website van Kinderopvang werkt! en is beschikbaar voor leden van de betrokken organisaties.
Invloed van FNV op de onderhandelingen
FNV Zorg & Welzijn is een belangrijke speler in de cao-onderhandelingen, maar heeft uiteindelijk het eindbod van de werkgevers afgewezen. Dit heeft geen invloed gehad op de definitieve cao, omdat CNV wel het akkoord heeft ondertekend. Toch is FNV actief geweest in de onderhandelingen en heeft meerdere acties ondernomen om de druk op te voeren. Deze acties zijn voornamelijk van een ludieke aard, zoals het krieten van eisen op de stoep van werkgeversorganisaties.
FNV ziet regeldruk en maatwerk als belangrijke thema’s. Tijdens de derde onderhandelingsronde is hierover geen overeenstemming bereikt. FNV benadrukt het belang van zeggenschap voor medewerkers en wil dat deze ruimtes in de cao verwerkt worden. De vakbond is ook actief in het benadrukken van de noodzaak van een betere koopkracht, zoals symbolisch uitgedrukt in de actie waarbij een mini-boodschappentasje werd overhandigd.
Toekomstplannen en piloten
De nieuwe cao bevat niet alleen afspraken over loon en werkvoorwaarden, maar ook plannen voor onderzoeken en pilotprojecten. Tijdens de looptijd van de cao (2025-2026) zullen de cao-partijen aan de slag gaan met een aantal afgesproken onderzoeken. Daarnaast is er een pilot gepland rond professionele zeggenschap in de kinderopvang. Voor deze pilot zoekt CNV tien organisaties die mee willen doen. Interesse voor deelname kan worden gemaild naar [email protected]. Vanaf 1 mei worden binnengekomen berichten beantwoord.
De pilot rond zeggenschap is een belangrijk stuk voor de verdere professionalisering van de kinderopvangsector. Het doel is om te onderzoeken hoe medewerkers meer zeggenschap kunnen krijgen in hun dagelijkse werkzaamheden. Dit kan bijdragen aan een betere werkomgeving en hogere tevredenheid onder medewerkers.
Invloed van de coronapandemie
De cao-onderhandelingen vinden plaats op de achtergrond van de coronapandemie en de gevolgen daarvan voor de kinderopvangsector. CNV heeft zich uitgesproken tegen een regeling voor kinderopvang- en onderwijspersoneel met post-COVID. De vakbond maakt zich zorgen over de gevolgen van langdurige corona-symptomen voor werknemers en wil dat deze zorg ook in de cao verwerkt wordt. Dit onderwerp is echter niet verwerkt in de nieuwe cao, volgens de beschikbare informatie.
Werkcultuur in de kinderopvangsector
Een ander onderwerp dat in de onderhandelingen aan de orde was, is de werkcultuur in de kinderopvangsector. CNV heeft onderzocht hoe medewerkers de werkcultuur ervaren en ziet er behoefte aan om hier verandering in te brengen. De kinderopvangsector is een emotioneel zware branche, waarin medewerkers vaak met hoge werkdruk en beperkte zeggenschap werken. De nieuwe cao biedt de mogelijkheid om hier verandering in te brengen, bijvoorbeeld door het inbouwen van maatwerk en betere ondersteuning voor medewerkers.
Conclusie
De cao-onderhandelingen voor de kinderopvangsector zijn sinds het begin van het jaar in volle gang en hebben geleid tot een nieuwe cao die op 1 januari 2025 van kracht is. Deze cao is op 26 juni 2025 algemeen verbindend verklaard en geldt nu voor alle werkgevers in de sector. De onderhandelingen zijn niet zonder uitdagingen verlopen, aangezien FNV het eindbod van de werkgevers heeft afgewezen. Toch is het gelukt om tot een akkoord te komen dat voor alle partijen aanvaardbaar is.
De nieuwe cao biedt de mogelijkheid om de werkomstandigheden in de kinderopvangsector te verbeteren. Met pilotprojecten en onderzoeken wordt aandacht besteed aan onderwerpen zoals zeggenschap en werkcultuur. Dit is een stap in de richting van een professionalisering van de sector en een verbetering van de werkvoorwaarden voor medewerkers.
Hoewel er nog vragen zijn over onderwerpen zoals regeldruk en post-COVID, is de nieuwe cao een belangrijke mijlpaal voor de toekomst van de kinderopvangsector. Het is nu aan de werkgevers en vakbonden om de afspraken uit te voeren en de werkomstandigheden in de sector verder te verbeteren.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
