Betekenende werkgelegenheid in de kinderopvang in Enschede: Kansen en uitdagingen voor pedagogische medewerkers
juli 16, 2025
Duurzaamheid is een thema dat in de kinderopvangsector steeds belangrijker wordt. Zowel kleine als grote kinderopvangorganisaties zijn zich aan het inzetten voor milieuvriendelijke keuzes, niet alleen op het gebied van energiegebruik en bouw, maar ook in het dagelijks werk met kinderen. Van groene pedagogiek tot duurzaam inkopen en gezonde voeding, er zijn diverse manieren waarop kinderopvangcentra hun activiteiten duurzamer kunnen maken. Deze artikel geeft een overzicht van de mogelijkheden, aanbevelingen en praktijkvoorbeelden, op basis van recente ontwikkelingen en expertisepagina’s.
Duurzame kinderopvang in de praktijk
In de kinderopvangsector wordt duurzaamheid steeds meer gezien als een verantwoordelijkheid. Niet alleen om het milieu te beschermen, maar ook om kinderen van een gezonde en duurzame leefomgeving te voorzien. Deze verantwoordelijkheid omvat zowel materiële aspecten, zoals energiegebruik en bouwmaterialen, als pedagogische keuzes, zoals het inzetten van natuurlijke leringen en gezonde voeding.
Groene pedagogiek en buitenruimte
Een van de kernaspecten van duurzame kinderopvang is het gebruik van de buitenruimte als onderdeel van het pedagogische concept. Wetenschappelijk is aangetoond dat een natuurlijke omgeving bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen. Zo kan het lopen in de natuur helpen bij de motorische ontwikkeling, terwijl het contact met planten en dieren de nieuwsgierigheid stimuleert en een bewustzijn van het milieu ontwikkelt.
Organisaties die dit thema willen implementeren, moeten echter niet alleen denken aan ruimte en materialen, maar ook aan de pedagogische aanpak. Tijdens een seminar van Childcare International werd aandacht besteed aan hoe de buitenruimte op een pedagogisch verantwoorde manier kan worden ingezet. De uitdaging ligt vaak in het verwerken van deze ideeën in het alledaagse werk van kinderopvangmedewerkers.
Duurzame inkoop: Goed voor mens én milieu
Duurzaamheid gaat niet alleen over energie en ruimte, maar ook over het soort producten dat in de kinderopvang gebruikt wordt. Organisaties zoals Partou Kinderopvang zijn bewust bezig met het verantwoord inkopen van producten. Dit betekent dat zij bijvoorbeeld producten kiezen die milieuvriendelijk zijn, maar ook ethisch verantwoord worden geproduceerd.
Een voorbeeld is het gebruik van luieralternatieven voor baby’s en peuters. Een methode die Elianne Leeffers ontwikkeld heeft, maakt kinderen al vanaf 1½ jaar zindelijk. Dit heeft als voordeel dat het niet alleen de gezondheid van kinderen ondersteunt, maar ook tot een kostenbesparing van 50 procent op luier- en afvalkosten leidt. De methode is op maat ontwikkeld en draagt bij aan een duurzame aanpak in de kinderopvang. De sleutel tot het succes van deze aanpak is samenwerking met ouders.
Voeding als onderdeel van duurzaamheid
Gezonde en duurzame voeding is een essentieel onderdeel van duurzame kinderopvang. Kinderen in de basisschoolleeftijd zijn in groei en ontwikkeling, en hebben daarom voldoende energie en voedingsstoffen nodig. Het aanbieden van gezonde maaltijden in de kinderopvang helpt bij het voorkomen van ziektes zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten en kanker. Bovendien draagt gezonde voeding bij aan het aanleren van goede eetgewoonten bij kinderen, wat later in het leven blijvend is.
Daarnaast gaan gezonde keuzes vaak hand in hand met duurzame keuzes. Het kiezen voor lokaal geproduceerde of biologische producten is niet alleen beter voor de gezondheid van kinderen, maar ook voor het milieu. De kinderopvangorganisatie kan bijvoorbeeld kiezen voor producten die verplichting voldoen aan milieukwaliteitsnormen en die geen schadelijke stoffen bevatten.
Duurzame bouw: Groene groengevels en houtbouw
Niet alleen het gedrag en het inkopenbeleid van een kinderopvangorganisatie zijn duurzaam, ook het fysieke gebouw speelt een rol. Kinderopvang ‘De Toversteen’ in Diemen is een goed voorbeeld van een duurzaam ontworpen kinderopvanggebouw. Het gebouw is voorzien van begroeide groengevels, grasdaken en houtbouw. Deze keuzes dragen bij aan een warme, leefbare sfeer en een lage energiebehoefte.
De toepassing van houtbouw, sedumdaken en lage temperatuur verwarming heeft geleid tot een energiezuinig en milieuvriendelijk gebouw. Dit soort duurzame bouwmaatregelen kan ook aansluiten bij de wensen van ouders en kinderen, die steeds meer belangstelling tonen voor groene en duurzame omgevingen.
Duurzaamheid in de regelgeving
De Wet Kinderopvang en Kwaliteitseisen Peuterspeelzaalwerk regelt niet alleen de kwaliteit en de kostenverdeling van kinderopvang, maar ook de ruimtelijke eisen. In deze wet zijn eisen opgenomen die betrekking hebben op duurzaamheid, zoals de toegankelijkheid van buitenruimte en de bouwmethoden. De ruimtelijke beleidsregels van de rijksoverheid geven hier verdere richtlijnen voor.
Deze wettelijke kaders geven kinderopvangorganisaties een duidelijke richting om duurzaamheid te implementeren. Zowel het ontwerp van het gebouw als het gebruik van de ruimte binnen het kinderopvangcentrum moet aansluiten bij deze eisen. Dit betekent dat duurzaamheid niet alleen een kwestie van goede bedoelingen is, maar ook een juridische verplichting.
De rol van grotere organisaties
Grote kinderopvangorganisaties hebben een verplichting om duurzaamheid in te zetten. Dit is niet alleen vanwege hun grootere impact op het milieu, maar ook vanwege de rol die zij spelen in het ontwikkelen van best practices en het inspireren van kleinere organisaties. Deze grotere organisaties kunnen bijvoorbeeld duurzame inkoopstrategieën ontwikkelen en deze implementeren in hun keten.
Een voorbeeld hiervan is de inzet van Partou Kinderopvang, die niet alleen op zoek is naar milieuvriendelijke producten, maar ook bewust kiest voor producten die ethisch verantwoord zijn. Dit betekent dat zij bijvoorbeeld geen producten kopen die gemaakt worden in ongunstige arbeidsomstandigheden of die schadelijke stoffen bevatten.
Duurzaamheid en de toekomst van kinderopvang
De toekomst van kinderopvang in Nederland is sterk beïnvloed door de toegenomen aandacht voor duurzaamheid. Niet alleen vanwege wettelijke verplichtingen, maar ook vanwege de wensen van ouders en kinderen. Duurzame kinderopvang draagt bij aan een gezonde en leefbare omgeving voor kinderen, en dit is iets dat steeds belangrijker wordt in de maatschappij.
Daarnaast is duurzaamheid ook een manier om kosten te besparen. Door energie te besparen, afval te verminderen en duurzame producten te gebruiken, kunnen kinderopvangorganisaties hun kosten drastisch verlagen. Dit maakt duurzaamheid niet alleen een ethisch keuze, maar ook een financieel verstandige keuze.
Conclusie
Duurzame kinderopvang is een multidimensionaal thema dat zowel pedagogisch als praktisch van belang is. Het omvat aspecten zoals groene pedagogiek, duurzaam inkopen, gezonde voeding en duurzame bouw. Deze keuzes dragen bij aan een gezonde en leefbare omgeving voor kinderen, maar ook aan een verantwoordelijke rol voor kinderopvangorganisaties in de maatschappij.
Door praktische toepassingen zoals het inzetten van buitenruimte, het aanbieden van gezonde maaltijden en het kiezen voor milieuvriendelijke producten, kunnen kinderopvangorganisaties hun activiteiten duurzamer maken. Deze keuzes zijn niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de gezondheid van kinderen en de financiële haalbaarheid van kinderopvangorganisaties.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
