Zij-instromer in de kinderopvang: kansen, opleidingen en werken met kinderen

De kinderopvangsector staat momenteel voor een groot uitdaging: het personeelstekort is aanzienlijk toegenomen in de afgelopen jaren. Tegelijkertijd zijn er ook kansen voor werkzoekenden die overstappen willen maken naar dit beroep of die zelf al ervaring hebben in de zorg- of welzijnssector. Voor hen is de optie van zij-instroom in de kinderopvang een concrete mogelijkheid om te werken met kinderen, zonder direct in te voldoen aan de volledige kwalificatie-eisen. Deze artikelen geeft een overzicht van wat zij-instromers zijn, welke opleidingen beschikbaar zijn, hoe je hieraan begint en welke voorwaarden van toepassing zijn.

Wat is een zij-instromer in de kinderopvang?

Een zij-instromer is iemand die zonder het volledige diploma dat normaal gesproken nodig is voor het werken in de kinderopvang, toch een baan kan krijgen in de sector. In de praktijk betekent dit dat mensen met een diploma in een gerelateerde sector – zoals de zorg, activiteitenbegeleiding of gehandicaptenzorg – of met ervaring in een ander beroep, de kans krijgen om in de kinderopvang aan de slag te gaan. Deze mensen volgen daarna een specifieke opleiding om zich te kwalificeren voor de functie van pedagogisch medewerker in de kinderopvang.

Deze vorm van instroom is bedoeld om het personeelstekort in de sector aan te pakken, maar ook om mensen met andere opleidingen of werkvormen een kans te geven in de kinderopvang. De opleidingen die zij-instromers volgen zijn doorgaans korter en gericht op het verkrijgen van de nodige kennis en vaardigheden die direct toepasbaar zijn in de praktijk.

Aanvullende opleidingen voor zij-instromers

Verschillende organisaties in de kinderopvangsector bieden specifieke opleidingstrajecten aan voor zij-instromers. Deze opleidingen worden vaak in samenwerking met opleidingsorganisaties zoals KansKwadraat of Kans2 georganiseerd. Een bekende opleiding is de Pedagogiek 0-13 jaar, die bedoeld is voor mensen die in de kinderdagopvang of buitenschoolse opvang willen werken. Deze opleiding duurt meestal drie maanden en bevat 50 uur studiebelasting. De opleiding is online gegeven en gericht op ervarend leren, waarbij de theorie direct in de praktijk wordt toegepast.

Tijdens deze opleiding werken zij-instromers al op een locatie in de kinderopvang, waarbij zij onder begeleiding staan van een praktijkopleider. Na afronding van de opleiding ontvangt de deelnemer een certificaat dat als aanvullend bewijs geldt voor de functie van pedagogisch medewerker. Dit certificaat is erkend voor werken in zowel kinderdagopvang als buitenschoolse opvang (BSO).

Welke voorwaarden gelden voor zij-instroom?

De voorwaarden voor zij-instroom variëren per organisatie, maar er zijn enkele algemene eisen:

• Diploma: Vaak is een havo-, vwo- of mbo-3 diploma voldoende. In sommige gevallen is een lager diploma mogelijk via bijvoorbeeld het BBL-traject.
• Ervaring: Niet verplicht, maar mensen met ervaring in een gerelateerde sector (zoals de zorg of activiteitenbegeleiding) zijn vaak in aanmerking genomen.
• Opleidingstraject: Iedere zij-instromer volgt een aangevulde opleiding die binnen enkele maanden leidt tot een erkend certificaat.
• Werkplek tijdens opleiding: Tijdens het traject werkt de deelnemer al op een locatie in de kinderopvang, meestal 20 tot 24 uur per week.
• Financiële ondersteuning: In veel gevallen worden de opleidingskosten vergoed door de werkgever, zolang de deelnemer een leerarbeidsovereenkomst tekent.

De voordelen van werken als zij-instromer

Werkgevers in de kinderopvangsector benadrukken regelmatig de voordelen van werken als zij-instromer. Deze voordelen zijn niet alleen gunstig voor de werknemer, maar ook voor de organisatie en de kinderen die opgevangen worden:

• Betekenisvol werk: Veel zij-instromers benadrukken dat het werken met kinderen energie geeft en dat het een unieke kans is om iets te betekenen voor jonge kinderen en hun ontwikkeling.
• Groei- en doorgroeimogelijkheden: Zij-instromers krijgen aandacht voor hun eigen ontwikkeling via opleidingen en coaching. Vaak is het mogelijk om later te groeien naar functies als pedagogisch coördinator of leerkracht.
• Flexibiliteit: Veel opleidingen en werkvormen zijn parttime of fulltime mogelijk, afhankelijk van de behoefte van de werknemer.
• Lokale inschrijving: Er zijn vaak kinderopvanglocaties bij de eigen woonplaats, waardoor het makkelijker is om een passende locatie te vinden.
• Opleidingen tijdens het werken: De opleidingen worden vaak gecombineerd met een werkvorm, waardoor het mogelijk is om direct te starten met werken, terwijl je je ook kwalificeert.

De uitdagingen van zij-instroom

Hoewel zij-instroom een grote kans biedt, zijn er ook uitdagingen die niet onderschat mogen worden. Het personeelstekort in de kinderopvang heeft geleid tot een toegenomen werkdruk, hoger ziekteverzuim en een afname van werktevredenheid. Hierdoor is het voor werkgevers lastig om voldoende kwaliteitsvol personeel aan te nemen en is er druk op de huidige medewerkers.

Zij-instromers kunnen hierbij een oplossing bieden, maar moeten wel rekening houden met de huidige werkomstandigheden. Het is daarom belangrijk dat zij-instromers tijdens hun opleiding en werkvorm ondersteund worden, zowel qua coaching als qua tijd en middelen. Het is ook belangrijk dat zij-instromers zich bewust zijn van de eisen van het vak en de mogelijkheden voor verdere groei in de sector.

Voorbeelden van organisaties die zij-instromers ondersteunen

Meerdere kinderopvangorganisaties in Nederland bieden specifieke trajecten voor zij-instromers. Hieronder zijn enkele voorbeelden:

• Kinderopvang Werkt biedt een opleidingstraject aan voor zij-instromers, waarbij een combinatie van opleiding en praktijk wordt aangeboden. Ze benadrukken dat zij-instromers geen volledige switch hoeven te maken en dat het mogelijk is om de opleiding te combineren met een andere baan.
• Kibeo helpt zij-instromers via samenwerking met KansKwadraat opleidingen. Ze bieden een traject aan waarin de opleidingen binnen drie maanden kunnen worden voltooid, terwijl de deelnemers al aan de slag gaan op een locatie.
• Humankind biedt een in-house opleiding tot pedagogisch medewerker aan, waarbij een havo, vwo of mbo-3 diploma voldoende is. Ze benadrukken ook dat zij-instromers niet per se een sollicitatiebrief hoeven te sturen.
• Prokino biedt de opleiding ‘Pedagogiek 0-13 jaar’ aan in samenwerking met Kans2. De opleiding is online en bevat 50 uur studiebelasting. De deelnemers werken al tijdens de opleiding op een locatie in de regio Rotterdam of Dordrecht.

De rol van de overheid en UWV

Het personeelstekort in de kinderopvang heeft ook geleid tot initiatieven van de overheid en UWV. UWV ondersteunt bijvoorbeeld de overstap van werkzoekenden naar de kinderopvangsector via diverse programma’s. Deze programma’s zijn bedoeld om mensen met andere opleidingen of werkervaringen te helpen zich te kwalificeren voor een baan in de kinderopvang.

Daarnaast benadrukt de overheid dat kinderopvang een belangrijke randvoorwaarde is voor ouders die werken. Wanneer het personeelstekort toeneemt, heeft dat ook gevolgen voor de arbeidsmarkt, omdat ouders minder of geen opvang kunnen vinden. Daarom zijn er ook programma’s om de toegang tot kinderopvang te vergemakkelijken en om de sector te versterken.

Conclusie

Zij-instromers in de kinderopvang vormen een belangrijke bron voor het opvangen van het personeelstekort in de sector. Zij bieden kansen voor werkzoekenden die overstappen willen maken naar een betekenisvolle baan in de kinderopvang, zonder direct in te voldoen aan alle kwalificatie-eisen. Door middel van aangevulde opleidingen en praktijkbegeleiding kunnen zij zich kwalificeren voor de functie van pedagogisch medewerker in de kinderopvang. Deze vorm van instroom is daarom niet alleen gunstig voor de individueel betrokken persoon, maar ook voor de organisatie en de kinderen die opgevangen worden.

Zij-instromers moeten zich bewust zijn van de eisen van het vak en de huidige situatie in de sector. Tijdens hun opleiding en werkvorm is het belangrijk dat zij ondersteund worden, zowel qua opleiding als qua werkplek. De organisaties die zij-instromers ondersteunen benadrukken dat het werken met kinderen energie geeft en dat het een unieke kans is om iets te betekenen voor jonge kinderen en hun ontwikkeling.

Bronnen

1. Kinderopvang Werkt - Zij-instromer
2. Kinderopvang Morgen - Zij-instromer
3. Kibeo - Zij-instromer kinderopvang
4. Humankind - Zij-instromer
5. Prokino - Pedagogisch medewerker zij-instroom
6. Werk.nl - Zij-instroom als oplossing voor personeelstekort