De Wet opslag kinderopvang: hoe werkt het en wat betekent het voor werkgevers en ouders?

De Wet opslag kinderopvang is een belangrijk onderdeel van het Nederlandse kinderopvangsysteem en speelt een rol in zowel de financiële voorwaarden voor ouders als in de verplichtingen van werkgevers. Deze wet is onderdeel van de bredere Wet kinderopvang, die erop gericht is om de kwaliteit van kinderopvang te waarborgen en de arbeidsparticipatie van ouders te vergemakkelijken. In deze bijdrage wordt uitgelegd wat de opslag precies inhoudt, hoe deze berekend wordt en welke verantwoordelijkheden werkgevers en ouders hebben.

Wat is de Wet opslag kinderopvang?

De opslag voor de Wet kinderopvang (WKO) is een bijdrage die wordt geheven op de AOW-premie. Deze bijdrage is onderdeel van de premieheffingen die werkgevers moeten betalen aan de Belastingdienst. De opslag dient om een deel van de kosten van de kinderopvangtoeslag te dekken, die ouders ontvangen als vergoeding voor de gedeeltelijke vergoeding van hun kinderopvangkosten. De Wet opslag kinderopvang is dus niet alleen van belang voor ouders die kinderopvangtoeslag ontvangen, maar ook voor werkgevers die deze bijdrage moeten betalen.

De opslag wordt berekend als een percentage van de totale loonsom van een werknemer, inclusief bonussen, toeslagen en eventuele extra's. In 2023 is het opslagpercentage vastgesteld op 0,5%. Dit percentage kan per jaar worden aangepast, afhankelijk van de maatschappelijke en economische omstandigheden.

De kinderopvangtoeslag

De kinderopvangtoeslag is een tegemoetkoming van het Rijk aan ouders die hun kinderen in geregistreerde kinderopvang brengen. Deze toeslag is bedoeld om de financiële last van kinderopvang te verlichten en zo de arbeidsparticipatie van ouders, met name jonge ouders, te stimuleren. De hoogte van de toeslag hangt af van het gezamenlijke inkomen van de ouders. Hoe lager het inkomen, hoe hoger de toeslag. De toeslag wordt uitgekeerd aan ouders die voldoen aan bepaalde voorwaarden, zoals het gebruik van geregistreerde kinderopvanginstellingen of gastouderopvang via een geregistreerd gastouderbureau.

De kinderopvangtoeslag maakt deel uit van de Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen (AOW-wet). Deze wet regelt een aantal sociale regelingen, waaronder ook de WAO- en AOV-premie. De opslag voor de Wet kinderopvang is daarmee een onderdeel van het bredere systeem van premies en toeslagen binnen de Nederlandse sociale zekerheid.

De rol van werkgevers

Werkgevers zijn verantwoordelijk voor het betalen van de opslag voor de Wet kinderopvang. Deze opslag maakt deel uit van de basispremie WAO en wordt berekend op de totale loonsom van de werknemers. Werkgevers moeten deze bijdrage niet van het loon van de werknemers afhalen, maar betalen deze uit eigen zak. Dit maakt de opslag tot een directe kostenpost voor werkgevers, die jaarlijks kan variëren afhankelijk van het aantal werknemers en hun salarissen.

Wanneer een werknemer aanspraak maakt op kinderopvangtoeslag, ontvangt deze ook een werkgeversbijdrage. Deze bijdrage is voor 1/6 deel bedoeld als vergoeding voor de werkgever. De Belastingdienst keert dit maandelijks uit aan de werknemer. Werkgevers kunnen hier dus een gedeelte van hun kosten voor de opslag terugkrijgen, mits de werknemer voldoet aan de voorwaarden voor de kinderopvangtoeslag.

Voorwaarden voor de kinderopvangtoeslag

Om aanspraak te maken op de kinderopvangtoeslag, moeten ouders aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet de kinderopvang georganiseerd zijn door een geregistreerd kindercentrum of een geregistreerd gastouderbureau. Dit betekent dat de kinderopvanginstelling of het gastouderbureau moet zijn opgenomen in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK), dat wordt beheerd door de gemeente. Daarnaast moet een schriftelijke overeenkomst zijn gesloten met het kindercentrum of gastouderbureau, waarin details zoals de uurprijs en het aantal opvanguren per jaar zijn vermeld.

Ouders moeten ook aantonen dat de kinderopvangtijd in overeenstemming is met hun werk- of studietijden. Dit is om te garanderen dat de kinderopvang daadwerkelijk wordt gebruikt om de arbeidsparticipatie te vergemakkelijken. De Belastingdienst controleert deze voorwaarden bij het beoordelen van een aanvraag voor kinderopvangtoeslag.

De Wet kinderopvang in bredere context

De Wet kinderopvang is sinds 2005 in werking. In 2018 is de Wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk in werking getreden, waardoor peuterspeelzalen zijn omgezet naar kinderdagverblijven. Deze wijziging betekent dat ook peuters (kinderen van 0 tot 4 jaar) nu onder dezelfde regels vallen als kinderen in de voorschoolse opvang. Daarnaast is de Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang (Wet IKK) ingevoerd, die extra aandacht besteedt aan de kwaliteit en toegankelijkheid van kinderopvang.

De Wet IKK is ontwikkeld in overleg met partijen uit de kinderopvangsector en is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de zorg en opvoeding die kinderen in de opvang ontvangen. Deze wet zorgt voor duidelijke kwaliteitsstandaarden en versterkt de rol van ouders in de opvangsector, bijvoorbeeld via oudercommissies en ouderparticipatieopvang.

Geregistreerde kinderopvanginstellingen

Een belangrijk aspect van de Wet kinderopvang is het verplichte registreren van kinderopvanginstellingen en gastouderbureaus in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK). Alleen instellingen die zijn opgenomen in dit register zijn officieel erkend en kunnen worden gebruikt voor de kinderopvangtoeslag. Dit register wordt beheerd door de gemeente en is beschikbaar voor ouders om te controleren of een instelling geregistreerd is.

Gastouderopvang is een vorm van kinderopvang die plaatsvindt in een gezinssituatie, waarbij een kind wordt opgevangen door een gastouder in hun eigen woning. Deze vorm van opvang is toegestaan voor maximaal vier kinderen tegelijk. Ook voor gastouderopvang geldt dat het moet worden aangeboden door een geregistreerd gastouderbureau, om te voldoen aan de eisen van de Wet kinderopvang.

De betekenis van de opslag voor de kinderopvangsector

De opslag voor de Wet kinderopvang speelt een belangrijke rol in de financiering van de kinderopvangsector. Aangezien ouders vaak gedeeltelijk vergoeding ontvangen voor hun kinderopvangkosten via de toeslag, is het nodig dat de overheid een deel van deze kosten dekt. De opslag zorgt voor een vaste bron van inkomsten om deze vergoedingen te financieren.

De opslag is bovendien een manier om de kwaliteit van de kinderopvang te waarborgen. Door middel van subsidies en toeslagen kan de overheid investeren in betere voorwaarden voor kinderopvang, zoals een geschikt personeel, duidelijke regels en een toegankelijke opvangstructuur. Dit is van groot belang voor de zorg en ontwikkeling van jonge kinderen.

Conclusie

De Wet opslag kinderopvang is een onderdeel van de bredere Wet kinderopvang en speelt een centrale rol in het financieringssysteem voor kinderopvang in Nederland. De opslag wordt geheven door werkgevers en dient om een deel van de kosten van de kinderopvangtoeslag te dekken. Deze toeslag is bedoeld om ouders te ondersteunen bij de kosten van kinderopvang en zo de arbeidsparticipatie te vergemakkelijken. De wet zorgt bovendien voor kwaliteitsborging en toegankelijkheid van kinderopvang, doordat instellingen en gastouderbureaus geregistreerd moeten zijn in het Landelijk Register Kinderopvang. Voor werkgevers is het belangrijk om te begrijpen hoe de opslag werkt en welke verantwoordelijkheden zij hebben. Voor ouders is het even belangrijk om te weten hoe de toeslag werkt en welke voorwaarden moeten worden voldaan om er aanspraak op te kunnen maken. Door deze wetten en regelingen te begrijpen, kunnen zowel ouders als werkgevers een actieve rol spelen in de kinderopvangsector.

Bronnen

1. De loonaangifteketen - De belastingopbrengst - Wet kinderopvang
2. Babyhelp - Wat is WKO kinderopvang?
3. Nederlandse Juridische Informatie - Kinderopvang - Wet kinderopvang
4. MKB Service Desk - Werkgeversbijdrage kinderopvang
5. Wetten - Wet kinderopvang (BWBR0017017)
6. Wetten - Wet kinderopvang (2024-09-01)
7. Staatsblad - Wet kinderopvang (2007-223)