Voor- en vroegschoolse educatie en kinderopvang: samenwerking voor een gelijke start
juli 16, 2025
In de huidige kinderopvangsector is het steeds belangrijker om kwalitatief goed personeel aan te trekken en te ontwikkelen. Daarom bieden steeds meer kinderopvangorganisaties en opleidingsinstituten verkorte opleidingen aan tot pedagogisch medewerker. Deze opleidingen zijn bedoeld voor zowel nieuwkomers in de sector als zij-instromers met een verouderd diploma. Ze bieden de mogelijkheid om snel aan de slag te gaan in de kinderopvang, zonder dat dit ten koste gaat van kwaliteit of deelname aan praktijkgerichte leertrajecten. In dit artikel wordt ingegaan op de inhoud, structuren, toegangseisen en voordelen van deze verkorte opleidingen, gebaseerd op recente informatie uit diverse bronnen.
De kinderopvangsector worstelt met personeelstekorten, waardoor het steeds belangrijker is om personen met pedagogische kwalificaties aan te trekken. Daarom worden er steeds meer verkorte opleidingen aangeboden, zoals de opleiding tot pedagogisch medewerker of gespecialiseerd pedagogisch medewerker. Deze opleidingen zijn bedoeld om potentiële pedagogisch medewerkers sneller in de sector te krijgen, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de opleiding. Verder zijn er ook opties voor zij-instromers, zoals mensen met een verouderd diploma of een diploma uit een ander beroepsgebied, die via verkort opleidingstrajecten in de kinderopvang terechtkomen. In dit artikel worden de verschillende vormen van verkorte opleidingen besproken, evenals de voordelen, toegangseisen en de werking van deze trajecten.
Een verkorte opleiding tot pedagogisch medewerker is bedoeld voor mensen die snel aan de slag willen in de kinderopvang. Deze opleidingen duren meestal 1 jaar in plaats van de reguliere 3 jaar. Ze zijn vaak bedoeld voor mensen die al een verouderd diploma hebben, zoals een diploma van de oude mbo-richtingen of hbo-studies. De opleiding combineert theorie en praktijk, waarbij de deelnemers meestal 3 tot 4 dagen per week werken in een kinderopvanginstelling en 1 dag per week les volgen op school.
Een voorbeeld is de samenwerking tussen Yes! Kinderopvang, Kinderopvang SKR en SOL Ambacht met Variva Edu Academy. Deze opleidingen zijn sinds 2019 in gebruik en hebben al veel deelnemers tot pedagogisch medewerker laten groeien. De deelnemers leren het vak in een leerzame en leuke werkomgeving. Aanmelden is mogelijk tot een bepaalde datum via een specifiek e-mailadres, en meer informatie over de opleiding is beschikbaar via de websites van de betrokken organisaties.
Voor wie wil groeien tot gespecialiseerd pedagogisch medewerker is er ook een verkort BBL-leertraject beschikbaar. Deze opleiding duurt 1,5 jaar in plaats van de reguliere 3 jaar. Het is bedoeld voor mbo-studenten met een vakopleiding, havisten en vwo’ers. De intensieve begeleiding op de werkvloer is een voorwaarde voor het slagen van deze opleiding. De opleiding wordt meestal gefinancierd door de werkgever, waarbij de studenten 3 tot 4 dagen per week werken in de kinderopvang en 1 dag per week les volgen. Een voorbeeld van zo’n samenwerking is tussen mboRijnland en BLOS Kinderopvang. Hierbij is de intensieve praktijkbegeleiding een essentieel onderdeel van het leerproces. De studenten werken op dezelfde werkplek, waardoor de leerstof direct toepasbaar is in de praktijk.
Niet iedereen heeft een kwalificerend diploma voor de kinderopvang, maar wil toch graag werken in deze sector. Voor zij-instromers met een verouderd diploma is er ook een verkorte opleiding beschikbaar. Een voorbeeld hiervan is de 3 maanden opleiding die Impuls biedt via Kans Kwadraat. Deze opleiding is bedoeld voor mensen met een (verouderd) mbo- of hbo-diploma uit andere beroepsgebieden, zoals ouderenzorg, zorg voor mensen met een beperking, onderwijs of cultuur. De opleiding duurt 3 maanden en leert de deelnemers de essentiële pedagogische kennis voor kinderen van 0 tot 13 jaar. Na afloop is het mogelijk om direct aan de slag te gaan in een kinderopvanginstelling. De toegang tot deze opleiding hangt af van het type diploma dat de deelnemer heeft, wat kan worden gecontroleerd via een online diplomacheck.
Een belangrijk kenmerk van verkorte opleidingen is dat de deelnemers de mogelijkheid hebben om werken en leren te combineren. Dit is vooral aantrekkelijk voor mensen die snel aan de slag willen, maar ook willen studeren. Bijvoorbeeld, bij Junis is het mogelijk om tussen 8 en 36 uur per week te werken, afhankelijk van de wensen en voorkeuren van de medewerker. De opleidingen worden meestal aangeboden in de avonduren of op een vaste dag per week. Daarnaast is het ook mogelijk om de opleiding volledig op een duale manier te volgen, waarbij de theorie en de praktijk in hetzelfde tempo worden aangeboden. Deze combinatie helpt de deelnemers om direct kennis te maken met de praktijk van de kinderopvang en de theorie in een betekenisvolle context te leren.
Niet elke verkorte opleiding leidt automatisch tot een officieel erkend diploma. Het is daarom belangrijk om te checken of de verkorte opleiding voldoet aan de kwalificatie-eisen voor een pedagogisch professional. Bijvoorbeeld, bij een verkorte variant van de BBL-opleiding moet de opleiding leiden tot een door het ministerie van OCW erkend diploma. Pas dan voldoet de opleiding aan de wettelijke eisen voor het werken in de kinderopvang. Daarnaast zijn er ook hbo-opleidingen, zoals de associate degree, die specifiek op kinderopvang gericht zijn en mogelijk verkort kunnen worden voor mensen die al een relevante opleiding hebben.
Verkorte opleidingen bieden verschillende voordelen. Ten eerste is het mogelijk om sneller aan de slag te gaan in de kinderopvangsector. Voor mensen die al een verouderd diploma hebben of die willen omscholen naar een ander beroepsgebied is dit een aantrekkelijke optie. Ten tweede zijn de opleidingen vaak bedoeld voor werknemers die willen werken en leren combineren, wat gunstig is voor zowel de deelnemers als de werkgevers. Ten derde is er meestal een intensieve begeleiding op de werkvloer, waardoor de theorie direct toepasbaar is in de praktijk. Ten slotte zijn er vaak aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden, zoals een bruto maandsalaris volgens de cao, korting op ziektekostenverzekering en een fietsplan.
Zij-instromers, zoals Patricia uit de bronnen, kunnen ook profiteren van verkorte opleidingen. Patricia was jarenlang werkzaam in de reisbranche, maar besloot om zich te omscholen naar de kinderopvangsector. Ze volgde een verkort BBL-leertraject en werkte tegelijkertijd in een BLOS-kinderopvang. Ze benadrukt dat het combineren van werken en leren pittig is, maar ook zeer leerzaam. De theorie is direct toepasbaar in de praktijk, en omgekeerd kunnen praktijksituaties in de klas worden besproken. Dit maakt het leerproces efficiënter en betekenisvoller. Patricia benadrukt ook dat de keuze voor het verkorte leertraject een bewuste keuze was, en dat het een uitdaging is, maar ook een kans om zich verder te ontwikkelen in een nieuwe sector.
Verkorte opleidingen tot pedagogisch medewerker bieden een waardevolle kans voor zowel nieuwkomers in de kinderopvangsector als zij-instromers met een verouderd diploma. Deze opleidingen combineren theorie en praktijk en bieden de mogelijkheid om snel aan de slag te gaan in de kinderopvang, zonder dat dit ten koste gaat van kwaliteit of leerstof. De opleidingen zijn vaak bedoeld voor werknemers die werken en leren combineren, en ze bieden meestal een intensieve begeleiding op de werkvloer. Het is belangrijk om te checken of de verkorte opleiding leidt tot een officieel erkend diploma, want alleen dan voldoet het aan de kwalificatie-eisen voor pedagogisch professionals. Voor mensen die willen omscholen of sneller aan de slag willen in de kinderopvangsector zijn deze opleidingen een waardevolle optie.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet