Gebroken Sleutelbeen bij Kinderen: Behandeling en Herstel

Een gebroken sleutelbeen (claviculafractuur) komt frequent voor bij kinderen, en herstelt in de meeste gevallen zonder blijvende klachten. Deze breuk ontstaat vaak door een val op de schouder of een uitgestrekte arm. Deze informatie beschrijft de behandeling, de te verwachten herstelperiode en praktische adviezen voor ouders en verzorgers.

Wat is een Gebroken Sleutelbeen?

Het sleutelbeen is het bot dat de verbinding vormt tussen het borstbeen en het schouderblad. Bij kinderen is een sleutelbeenbreuk vaak een ‘twijgbreuk’, wat betekent dat het bot gebroken is, maar het omringende vlies (het beenvlies) intact is. Dit bevordert een goede genezing. Een breuk kan gepaard gaan met pijn en zwelling rondom het sleutelbeen. Soms is een duidelijke misvorming zichtbaar, waarbij een uiteinde van het gebroken bot tegen de huid drukt. Scherpe pijn bij het bewegen van de arm is eveneens een veelvoorkomend symptoom.

Diagnose en Behandeling

De diagnose wordt gesteld op basis van de klachten, een lichamelijk onderzoek en een röntgenfoto. In de meeste gevallen is een operatie niet noodzakelijk. De behandeling bestaat voornamelijk uit het dragen van een sling (mitella) om de arm in een comfortabele positie te houden en rust te bevorderen. De sling wordt doorgaans gedragen gedurende een periode van 0 tot 4 weken, afhankelijk van de pijn. Het is belangrijk om de sling te verwijderen zodra de pijn dit toelaat, ook ’s nachts is het niet noodzakelijk om de sling te dragen. Het gebruik van de sling dient echter niet langer dan vier weken te duren. Bij jonge kinderen is het soms moeilijk om een sling te laten dragen, maar dit is over het algemeen geen probleem, aangezien een sleutelbeenbreuk bij kinderen meestal volledig herstelt.

Bewegen en Oefeningen

Om stijfheid van de schouder te voorkomen, is het essentieel dat het kind zo snel mogelijk begint met het bewegen van de schouder en arm, zodra de pijn dit toelaat. Normaal bewegen van de arm is voldoende; speciale oefeningen zijn niet nodig. Na ongeveer zes weken kan het kind langzaam beginnen met sporten en gymmen, afhankelijk van de pijn. Het is raadzaam om hierbij de pijn als leidraad te nemen en eventueel langer te wachten.

Pijnbestrijding

Bij pijn kan paracetamol worden toegediend. Het is belangrijk om de pijnstillers verspreid over de dag te geven en niet te wachten tot het kind te veel pijn heeft.

Specifieke Aandachtspunten voor Baby’s

Bij baby’s met een gebroken sleutelbeen of bovenarm zijn er specifieke aandachtspunten bij de verzorging. Het is belangrijk om het aangedane armpje rust te geven. Dit kan door het mouwtje met een pleister of veiligheidsspeld vast te maken aan de kleding, bij voorkeur met het handje bij de mond. Om een voorkeurshouding te voorkomen, waarbij de baby het hoofdje van de breukzijde afwendt, is het belangrijk om de arm en hand aan de breukzijde extra aan te raken en te strelen. Zorg er ook voor dat beide handjes bij de mond of bij elkaar kunnen komen, bijvoorbeeld met een doek eromheen. Het hoofdje van de baby dient regelmatig naar de breukzijde te worden gedraaid, totdat het kind dit uit zichzelf doet.

Voeden en Dragen van de Baby

Bij borstvoeding wordt aangeraden om de baby op een kussen te leggen, zodat het hoofdje niet te ver hoeft te draaien. Bij flesvoeding is het belangrijk dat beide armpjes en handjes op de buik of om het flesje zitten. Bij het dragen van de baby is het raadzaam om het aangedane armpje tegen het lichaam te houden en te ondersteunen. Vermijd het optillen van de baby onder de oksels en til het armpje niet te ver op.

Slaaphouding en Aankleden

Laat de baby de eerste twee weken bij voorkeur op de rug liggen. Als de baby wakker is, kan het eventueel kort op de gezonde zij liggen, onder toezicht en als dit geen pijn veroorzaakt. Na twee weken kan de baby vaker op de buik liggen om het oprichten van het hoofdje te stimuleren. Bij het aankleden is het handig om aan het voeteneind van het kind te staan en bij voorkeur kleding te gebruiken met een ruime hals of overslagsysteem. Doe eerst het aangedane armpje in de mouw en daarna het gezonde armpje.

Baden

Bij het baden is het belangrijk om de baby vast te houden met de gezonde zijde naar u toe en het hoofdje op uw pols te laten rusten. Ondersteun de bovenarm van de aangedane arm met uw vingers en zorg ervoor dat de arm niet te ver naar beneden zakt.

Herstel en Controle

De botten groeien meestal binnen een week weer aan elkaar. Soms kan er een bobbel ontstaan ter hoogte van de breuk, maar dit heeft geen invloed op de functie van het sleutelbeen. Een controle op de polikliniek is in principe niet nodig, aangezien de breuk meestal binnen enkele weken volledig geneest.

Virtual Fracture Care App

Sommige ziekenhuizen bieden een Virtual Fracture Care app aan, met informatie over de breuk, oefeningen en instructievideo’s voor het aanbrengen van de sling.

Wanneer Contact Opnemen?

Neem contact op met de Breuklijn of de polikliniek als de pijn toeneemt of niet vermindert, of als er andere problemen optreden. Fysiotherapie is meestal niet nodig, maar kan worden overwogen als de schouderfunctie na zes weken niet voldoende is verbeterd.

Bobbel na Herstel

Na het herstel kan er soms een bobbel te voelen zijn bij het sleutelbeen. Dit heeft geen invloed op de werking van het sleutelbeen.

Belangrijke Punten om te Onthouden

• De meeste sleutelbeenbreuken bij kinderen genezen zonder problemen.
• Het dragen van een sling is de belangrijkste behandeling.
• Beweging is belangrijk om stijfheid te voorkomen.
• Pijn kan worden bestreden met paracetamol.
• Specifieke aandachtspunten zijn belangrijk bij de verzorging van baby’s.
• Neem contact op met een arts bij toenemende pijn of andere problemen.

Conclusie

Een gebroken sleutelbeen bij kinderen is een veelvoorkomende blessure die in de meeste gevallen goed geneest met conservatieve behandeling, bestaande uit het dragen van een sling en het bevorderen van beweging zodra de pijn dit toelaat. Specifieke aandachtspunten bij de verzorging van baby’s zijn belangrijk om complicaties te voorkomen. Het is belangrijk om de instructies van de arts op te volgen en contact op te nemen bij vragen of problemen.

Bronnen

1. Tergooi
2. Catharina Ziekenhuis
3. Ziekenhuis Amstelland
4. Antonius Ziekenhuis
5. Martini Ziekenhuis
6. Ziekenhuis Rivierenland