Kinderopvang in Naarden: Veiligheid, Pedagogiek en Betrouwbaarheid voor Elke Leefomgeving
juli 16, 2025
Ouderschapsverlof is een belangrijk instrument voor werknemers om tijd te maken voor het opvoeden van hun kind. Het biedt de mogelijkheid om deel van de verplichte werkuren om te zetten in verlof, en in sommige gevallen ook om te zetten in geld dat kan worden gebruikt voor kinderopvang. Deze optie biedt ouders meer flexibiliteit, maar vereist ook een zorgvuldige afweging van de gevolgen voor inkomsten, pensioenopbouw en vakantie. In dit artikel wordt uitgelegd hoe ouderschapsverlof in de praktijk werkt, hoe het kan worden omgezet in geld, en welke regels en beperkingen er zijn.
Wat is ouderschapsverlof?
Ouderschapsverlof is een wettelijk voorgeschreven verlof dat werknemers toestaat om tijd vrij te nemen om zich op hun kind te richten. De regels en het aantal uren dat kan worden opgenomen, variëren per branche en afhankelijk van het collectieve arbeidsovereenkom (CAO) waarin een werknemer geregistreerd staat.
In Nederland heeft een werknemer in het algemeen recht op 26 keer het aantal werkuren per week in ouderschapsverlof per kind. Dit verlof kan zowel betaald als onbetaald zijn, afhankelijk van de keuze van de werknemer en de regelingen van de werkgever.
Betaald ouderschapsverlof
Betaald ouderschapsverlof is een deel van het ouderschapsverlof dat wordt vergoed door de werkgever of het UWV. In de meeste gevallen ontvangt de werknemer 70% van hun dagloon voor het betaalde deel. Dit verlof kan worden opgenomen binnen het eerste levensjaar van het kind, en kan in verschillende vormen worden ingeroosterd, zoals:
- Volledig ouderschap: alle uren ouderschapsverlof opnemen achter elkaar.
- Gedeeltelijk ouderschap: bijvoorbeeld 20 uur werken en 20 uur ouderschapsverlof opnemen per week.
- Verdeeld ouderschap: het ouderschapsverlof over meerdere perioden spreiden.
Het betaald ouderschapsverlof kan ook worden opgenomen door de partner, bijvoorbeeld na het zwangerschaps- en bevallingsverlof van de moeder. Dit biedt beide ouders de kans om tijd te maken voor hun kind.
Ouderschapsverlof omzetten in kinderopvang
Een specifieke regeling die in bepaalde gemeenten of organisaties voorhanden is, is het omzetten van ouderschapsverlof in geld, dat vervolgens kan worden besteed aan kinderopvang. Deze regeling biedt ouders de mogelijkheid om de verlofperiode te verkorten en het bijbehorende geldbedrag te ontvangen, wat extra flexibiliteit kan bieden bij het combineren van werk en opvoeding.
Hoe werkt de regeling?
In de gemeente Zaanstad, zoals beschreven in bron 1, is een regeling opgesteld die toestaat om ouderschapsverlof om te zetten in een geldbedrag. Dit geldbedrag komt overeen met het salarisbedrag dat de werknemer zou hebben verdiend met de vrije tijd die het ouderschapsverlof had opgeleverd. Dit wordt berekend op basis van het uurloon op 1 januari van het betreffende kalenderjaar. De regeling is bedoeld om ouders meer keuzemogelijkheid te geven, bijvoorbeeld om kinderopvang te betalen of om extra inkomsten te genereren tijdens het opvoedingsproces.
De werknemer mag één keer per jaar gebruik maken van deze regeling. Bij gebruik van deze optie vervalt het recht op ouderschapsverlof in dat jaar. Dit betekent dat ouders die kiezen voor deze regeling, geen verlof opnemen, maar in plaats daarvan een eenmalige uitkering ontvangen die kan worden gebruikt voor kinderopvang of andere doeleinden.
Voorbeelden en berekening
Een werknemer die in een voltijd dienstverband werkt, zou bijvoorbeeld recht hebben op 6 maanden ouderschapsverlof. Dit is gelijk aan 25% van het jaar. Het geldbedrag dat in plaats van verlof kan worden ontvangen, is dus gelijk aan 1/8 van het jaarsalaris.
Bijvoorbeeld:
- Jaarsalaris: €40.000
- 1/8 van het jaarsalaris: €5.000
De werknemer ontvangt €5.000 in plaats van 6 maanden ouderschapsverlof. Dit bedrag kan vervolgens worden gebruikt voor kinderopvang of andere kosten die gerelateerd zijn aan de opvoeding van het kind.
Voordelen en nadelen
Voordelen: - Extra inkomsten: ouders kunnen een extra bedrag ontvangen dat kan worden gebruikt voor kinderopvang of andere benodigdheden. - Flexibiliteit: ouders kunnen kiezen voor minder verlof en meer inkomsten, wat in sommige situaties gunstig kan zijn. - Bijdrage aan kinderopvang: het geldbedrag kan direct worden gebruikt voor kinderopvang, wat extra steun kan bieden bij het combineren van werk en opvoeding.
Nadelen: - Geen verlof: het recht op ouderschapsverlof verloopt bij gebruik van deze regeling. Ouders die graag tijd willen maken voor hun kind, missen deze kans. - Beperkte toepassing: de regeling is niet in alle gemeenten of organisaties beschikbaar. Ouders moeten controleren of deze optie binnen hun werkgever of gemeente beschikbaar is. - Geen pensioen- of vakantieopbouw: ouderschapsverlof dat wordt omgezet in geld, heeft geen invloed op de pensioenopbouw of vakantieopbouw. Ouders moeten dit goed afwegen bij het maken van hun keuze.
Betaald ouderschapsverlof in het onderwijs
In het onderwijs gelden iets andere regels voor ouderschapsverlof. In het midden- en voortgezet onderwijs, zoals beschreven in bron 2, heeft een werknemer recht op maximaal 830 uur ouderschapsverlof per kind. Dit verlof kan worden opgenomen in verschillende varianten, afhankelijk van het aantal uren dat de werknemer gewoonlijk werkt.
Bij een voltijd dienstverband is er sprake van 360 uur wettelijk betaald ouderschapsverlof in het eerste levensjaar van het kind. Dit wordt voor 70% betaald door het UWV. Als de werknemer meer dan 360 uur wil opnemen, wordt het resterende deel van het verlof betaald op basis van een aflopende formule. Bijvoorbeeld, bij het opnemen van 415 uur, ontvangt de werknemer 55% van het salaris. Bij het opnemen van meer dan 415 uur, wordt het percentage verder verlaagd, afhankelijk van het totaal aantal uren.
Voorbeeldberekening
- Voltijd dienstverband: 40 uur per week
- Maximaal ouderschapsverlof: 830 uur
- Wettelijk betaald verlof: 360 uur
- Resterend verlof: 470 uur
Als een werknemer 415 uur wil opnemen, ontvangt deze persoon 55% van het salaris voor deze uren. Het wettelijk betaald deel (360 uur) is 70% van het salaris, en het resterende deel (55 uur) is 55% van het salaris.
Gevolgen voor vakantie en pensioen
Het ouderschapsverlof heeft gevolgen voor de opbouw van vakantie en pensioen. Bij betaald ouderschapsverlof bouwt een werknemer vakantiegeld op over het uitbetaalde deel van het salaris, maar niet over de gedeeltelijke korting. Het pensioen blijft echter volledig opgebouwd, omdat ouderschapsverlof wordt meegerekend als een verlofperiode waarin de werknemer niet werkt, maar wel in dienst is.
Hoe ouderschapsverlof aanvragen
Het aanvragen van ouderschapsverlof, inclusief betaald verlof of omzetting in geld, vereist een aantal stappen:
Schriftelijke melding: ouders moeten minstens twee maanden voor de ingangsdatum van het verlof schriftelijk contact opnemen met hun werkgever. In deze brief moet worden aangegeven:
- De ingangsdatum van het ouderschapsverlof.
- De manier waarop het verlof ingeroosterd wordt (bijvoorbeeld volledig of gedeeltelijk).
- De duur van het verlof.
Overleg met werkgever: de werkgever moet instemmen met de aanvraag. In de meeste gevallen is dit geen probleem, maar in bijzondere situaties kan de werkgever het verlof aanpassen of beperken.
Aanvragen bij UWV: voor betaald ouderschapsverlof moet een aanvraag worden ingediend bij het UWV. Dit is noodzakelijk voor de uitkering van 70% van het dagloon.
Afwerking van het verlof: ouders kunnen hun verlof aanpassen of intrekken in bijzondere en onvoorziene omstandigheden. In het algemeen is het echter niet mogelijk om verlof opnieuw in te nemen als het eenmaal is afgelopen.
Aanvragen voor meerdere kinderen
Ouders kunnen ouderschapsverlof aanvragen voor meerdere kinderen tegelijk. Dit betekent dat ouders die meerdere kinderen hebben, bijvoorbeeld een tweeling of drieling, meerdere verlofsperiodes kunnen opnemen. De regels zijn hetzelfde voor elk kind, maar ouders moeten ervoor zorgen dat de totale uren niet overschreden worden.
Aanvragen voor adoptie- of pleegkinderen
Het ouderschapsverlof is ook beschikbaar voor ouders van adoptie- of pleegkinderen, mits het kind bij de ouders woont. De regels zijn vergelijkbaar met die voor biologische kinderen, maar ouders moeten ervoor zorgen dat het verlof binnen de eerste acht jaar van het kind wordt opgenomen.
Gevolgen van ziekte tijdens ouderschapsverlof
Als een ouder ziek wordt tijdens het ouderschapsverlof, loopt de verlofsperiode gewoon door. De korting op het salaris loopt echter ook door voor de eerste 14 aaneengesloten kalenderdagen. Daarna wordt het salaris volledig uitbetaald. De verlofsperiode blijft echter lopen, wat betekent dat ouders die ziek worden, het resterende verlof niet kunnen uitbreiden.
Terugbetalingsverplichting
In bepaalde gevallen kan een ouder verplicht worden om het betaald ouderschapsverlof of de uitkeringen van het UWV terug te betalen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als het verlof niet correct is aangevraagd of als het kind overlijdt. Ouders moeten daarom zorgvuldig overwegen of ze ouderschapsverlof aanvragen en of ze het recht hebben op betaalde uren.
Samenvatting
Ouderschapsverlof is een belangrijk onderdeel van de werknemersrechten in Nederland. Het biedt ouders de mogelijkheid om tijd vrij te maken voor hun kind, en in sommige gevallen kan dit verlof ook worden omgezet in geld, wat extra flexibiliteit biedt. Ouders moeten echter goed afwegen welke keuze het beste is voor hun situatie, gezien de gevolgen voor inkomsten, vakantie en pensioen.
Het aanvragen van ouderschapsverlof vereist een schriftelijke melding bij de werkgever en eventueel een aanvraag bij het UWV. De regels en berekeningen variëren per branche, en ouders moeten controleren welke opties beschikbaar zijn binnen hun werkgever of gemeente.
Ouderschapsverlof is dus niet alleen een juridisch recht, maar ook een keuze die afgewogen moet worden op basis van de persoonlijke situatie van de ouders. Door de regels goed te begrijpen, kunnen ouders besluiten maken die het beste zijn voor hen en hun kind.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
