Kinderopvang in Vlaanderen: Uitdagingen, Oplossingsstrategieën en Klantervaringen
juli 16, 2025
In 2022 waren kinderopvangregelingen en beleidslijnen gericht op het faciliteren van kwalitatief hoogwaardige en betaalbare opvang voor kinderen. Zowel op landelijk als gemeentelijk niveau werden maatregelen genomen om ouders met een lager inkomen of een sociale-medicale indicatie te ondersteunen. Bovendien werd aandacht besteed aan de gezondheid van kinderen via onderwijs en coaching voor opvangverleners. In dit artikel worden de belangrijkste beleidsregels, subsidiebedragen en gezondheidsgerichte initiatieven in 2022 besproken, met betrekking tot de kinderopvangsector in Nederland.
Beleidsregels Tegemoetkoming Kinderopvang SMI 2022
De gemeente Bladel stelde in 2022 een beleidsregel vast voor de uitvoering van tegemoetkomingen aan kosten van kinderopvang op basis van een sociale-medicale indicatie (SMI). Deze regel gold voor kinderen wier ouders of kinderen een medische of psychosociale situatie hadden die extra ondersteuning vereiste. De beleidsregel legde de nadruk op een systematische aanpak bij het toewijzen van subsidies en bepaalde het maximumbedrag dat ouders konden ontvangen, afhankelijk van hun inkomenssituatie en de kosten van de opvanglocatie.
Definities en Kaders
De beleidsregel bevatte duidelijke definities van belangrijke termen, zoals:
- College: het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Bladel.
- CJG+ de Kempen: de uitvoeringsorganisatie van de Kempengemeenten.
- Deskundige: professionals zoals huisartsen, psychologen of jeugdhulpverleners die een medisch of sociaal oordeel konden uitspreken.
- Kinderopvang: de opvang van kinderen tot de start van het voortgezet onderwijs.
- LRK: het landelijk register kinderopvang.
De regel was gebaseerd op de Wet harmonisatie kinderopvang, de Participatiewet en de Wet innovatie en kwaliteit kinderopvang. Deze wetsgrondslag gaf het college de bevoegdheid om subsidies te verstrekken en tegemoet te komen aan de behoeften van de doelgroep SMI.
Tegemoetkoming en Draagkrachtregels
De hoogte van de tegemoetkoming werd bepaald op basis van het uurtarief van de opvanglocatie. Het maximumbedrag per uur was gelijk aan het maximumuurtarief dat ouders via de kinderopvangtoeslag konden ontvangen. Daarnaast gold het volgende:
- De draagkrachtregels, zoals gebruikelijk in aanvragen voor bijzondere bijstand, werden toegepast.
- Bij aanvragen op grond van een SMI werd het draagkrachtinkomen gesteld op twee keer de norm zoals beschreven in de Participatiewet.
- De draagkrachtprestatie was beperkt tot twee keer de vermogensgrens, zoals ook in de Participatiewet is vastgelegd.
Deze regels zorgden voor een eerlijke toewijzing van subsidies, waarbij de financiële situatie van het gezin in overweging werd genomen.
Subsidiebedragen en Financiële Ondersteuning
In 2022 werden verschillende subsidiebedragen gehanteerd, afhankelijk van de situatie van het gezin. Een belangrijk tarief was het normtarief, dat uitging van de adviestabel van de VNG. In 2020 was het maximumbedrag €8,17 per uur. Voor ouders die recht hadden op kinderopvangtoeslag van het Rijk, werd geen gemeentelijke subsidie verstrekt, terwijl ouders zonder recht op toeslag wel een subsidie konden ontvangen.
VVE-peuters en Subsidieberekening
Voor peuters met een sociale-medicale indicatie gold een aparte regeling. Deze regeling was onderdeel van de subsidieverordening 'Elke PEUTER een KANS!' 2020–2022 in de gemeente Blaricum. In deze regeling was het basisbedrag voor een geïndiceerde peuter €2.100 per jaar. Ouders konden het verschil tussen het normtarief (€8,17) en het uurtarief dat voor VVE-peuters gold, ontvangen. Het maximumbedrag was afhankelijk van het inkomensniveau van het gezin.
De gemeente subsidieerde in werking:
- Voor gezinnen met een toetsingsinkomen tot €25.000: maximaal €2 per uur.
- Voor gezinnen met een toetsingsinkomen van €25.001 tot €50.000: maximaal €4 per uur.
- Voor gezinnen met een toetsingsinkomen van €50.001 tot €65.000: maximaal €6 per uur.
Deze subsidies waren beperkt tot maximaal 420 uur per jaar per kind, waarbij ouders ook een bijdrage moesten leveren conform de kinderopvangtoeslagtabel.
Gezonde Kinderopvang: Initiatieven en Onderwijs
Naast de financiële aspecten van kinderopvang was er in 2022 ook een sterke focus op gezondheid en leefstijl. In gemeenten zoals Noord-Friesland werd het initiatief Gezonde Kinderopvang gelanceerd. Dit initiatief was bedoeld voor gastouders en had als doel de kwaliteit van de opvang te verbeteren op het gebied van voeding, beweging, gewicht en veilig gedrag. Deze opleiding was ontwikkeld op verzoek van de ministeries van VWS en SZW.
Onderwijs en Coaching
Een coach Gezonde Kinderopvang had de taak om gastouders verder te scholen in het aanbod van gezonde leefstijlen voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar. Deze scholing richtte zich op zowel praktische vaardigheden als kennis over de voordelen van een gezonde opvoedingsstijl. Het doel was om kinderen in hun ontwikkeling te ondersteunen en mogelijke gezondheidsproblemen vroegtijdig te herkennen en te voorkomen.
Deze aanpak was niet alleen gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de opvang, maar ook op het bevorderen van gezondheid op lange termijn. Door het onderwijzen van gastouders in gezonde voeding en voldoende beweging werd een basis gelegd voor een gezonde jeugd en volwassenheid.
Praktische Voorbeelden van Opvangaanvragen
In de praktijk konden ouders een aanvraag indienen voor extra kinderopvang, bijvoorbeeld bij het afwezig zijn van een ouder. In een voorbeeld uit de bronmaterialen werden ouders beschreven die op zoek waren naar een vaste oppas voor hun kind. De ouders wilden dat hun kind, Pip, om 15:00 uur van school gehaald werd en tot 17:00 uur opgepast werd. De voorkeur was voor drie dagen per week, met een duidelijk overzicht van de beschikbaarheid.
Zoals duidelijk uit de bron, was het doel om kinderen een veilige en betrouwbare omgeving te bieden waarin ze zich veilig konden ontwikkelen. Dit benadrukte de belangrijkheid van een betrouwbare en gekwalificeerde opvang, vooral voor ouders die werken.
Beperkingen en Uitzonderingen
Er waren bepaalde beperkingen bij de tegemoetkomingen. Zo werd kinderopvang die gegeven werd door een gastouder zonder tussenkomst van een gastouderbureau of zonder registratie in het LRK niet gesteund. Ook werden kinderopvanglocaties die niet geregistreerd waren in het LRK uitgesloten van de tegemoetkoming. Deze voorwaarden waren bedoeld om ervoor te zorgen dat de kinderopvang aan de kwaliteitseisen voldoet en dat de opvang veilig en betrouwbaar was.
Daarnaast gold dat een plaatsing bij een peuterprogramma niet bekostigd kon worden via een SMI-aanvraag. Deze voorzieningen werden gezien als voorliggende zorg en vielen daarom buiten de regeling.
Conclusie
In 2022 was de kinderopvangsector in Nederland gericht op het verbeteren van kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid voor ouders. Beleidsregels zoals de Beleidsregels tegemoetkoming kinderopvang SMI 2022 en subsidies zoals die onder de subsidieverordening 'Elke PEUTER een KANS!' gaven ouders met een lager inkomen of een medische situatie de mogelijkheid om kinderopvang te betalen die anders te duur zou zijn geweest. Bovendien werd er aandacht besteed aan de gezondheid van kinderen via initiatieven als Gezonde Kinderopvang, die gericht waren op het verbeteren van de leefstijl en de kwaliteit van de opvang.
Deze maatregelen waren niet alleen gericht op het ondersteunen van ouders, maar ook op het bevorderen van langdurige gezondheid en ontwikkeling bij kinderen. Het doel was om kinderen een sterke basis te geven in hun opgroei, zodat ze zich in de toekomst goed konden ontwikkelen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
