Gemiddelde wachttijd in de kinderopvang in Nederland: een overzicht van huidige ontwikkelingen en uitdagingen
juli 16, 2025
In de kinderopvangsector zijn er duidelijke afspraken geregeld in de Cao Kinderopvang over ziekte, vakantie, vakantietoeslag en zorgverlof. Deze regels zijn van toepassing op voltijds en deeltijds personeel en houden rekening met zowel de wettelijke regelgeving als overlegresultaten tussen werkgevers en werknemers. Voor zowel werkgevers als werknemers is het belangrijk om deze afspraken goed te begrijpen, omdat ze bepalen hoe verlof wordt opgebouwd, hoe ziekteverzuim wordt geregeld en hoe vakantietoeslag wordt berekend.
Deze artikel geeft een overzicht van de relevante afspraken in de Cao Kinderopvang met betrekking tot ziekte, vakantie en zorgverlof. De informatie is gebaseerd op de actuele versie van de cao en richt zich op de situatie die zich voordoet in de periode 2025–2026.
De Cao Kinderopvang regelt het recht op vakantietoeslag, dat een aparte premie is naast het salaris. De vakantietoeslag wordt uitgekeerd over de kalenderperiode van 1 juni tot en met 31 mei. Deze toelage is 8% van het totale salaris dat de werknemer in deze periode heeft verdiend, inclusief eventuele uitkeringen bij ziekte of arbeidsongeschiktheid.
Werknemers met een voltijdbaan ontvangen een minimumbedrag aan vakantietoeslag. Voor 2025 zijn de minimumbedragen als volgt:
De vakantietoeslag wordt uitbetaald in mei. Werknemers die vakantie-uitkeringen ontvangen volgens de sociale verzekeringswetten, zoals AOW of WIA, zien deze uitkeringen ook meegenomen bij de berekening van de vakantietoeslag.
Wanneer een werknemer volledig of gedeeltelijk arbeidsongeschikt is, heeft deze persoon wettelijk en bovenwettelijk vakantieverlof op te bouwen. Het vakantieverlof wordt berekend over het volledige aantal uren dat de werknemer volgens de arbeidsovereenkomst zou moeten werken, ongeacht de mate van arbeidsongeschiktheid.
Als een werknemer vakantie opneemt terwijl deze arbeidsongeschikt is, trekt de werkgever deze uren af van het vakantieverlof. Echter, als de arbeidsongeschiktheid zich voordoet tijdens een reeds vastgesteld vakantieperiode en dit kan worden bewezen, trekt de werkgever deze uren niet van het vakantieverlof af.
Een voltijd werknemer heeft recht op 144 uur vakantie per kalenderjaar. Dit is het wettelijk vakantieverlof. Tijdens deze vakantieperiode betaalt de werkgever het salaris van de werknemer door. Het is de bedoeling dat de vakantie-uren in het kalenderjaar worden opgenomen. Nog niet opgenomen vakantie-uren vervallen op 1 juli na het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd, tenzij anders is afgesproken tussen werkgever en werknemer.
De werkgever bepaalt in overleg met de werknemer wanneer de vakantieperiode begint en eindigt. De werknemer dient minstens één keer per kalenderjaar minstens twee weken aaneengesloten vakantie op te nemen. Er is ook de mogelijkheid om drie weken aaneengesloten vakantie te vragen. De werkgever moet zich hierbij zoveel mogelijk inzetten om deze wens te vervullen.
In de Cao Kinderopvang zijn er overgangsregels voor voormalige peuterspeelzaalmedewerkers die nu onder de cao vallen. Deze regels zijn opgenomen in bijlage 14 van de cao en richten zich op de overgang van peuterspeelzaalwerk naar het algemene kader van de Cao Kinderopvang. De regels gaan onder andere over het opbouwen en afnemen van vakantie, het verlofbudget en eventuele aanpassingen van het salaris- en verlofsysteem.
Kortdurend zorgverlof is bedoeld voor situaties waarin een werknemer voor een ziek familielid moet zorgen. Dit kan bijvoorbeeld een kind, partner, ouder of ander familielid zijn. De werknemer heeft jaarlijks recht op maximaal twee keer het aantal uren dat deze per week werkt aan kortdurend zorgverlof. Bijvoorbeeld: bij 24 uur werken per week, is er recht op maximaal 48 uur of zes dagen zorgverlof per jaar.
Tijdens kortdurend zorgverlof betaalt de werkgever 70% van het salaris door. De werknemer bouwt tijdens dit verlof wel vakantiedagen op, en het zorgverlof mag niet worden ingehouden op de vakantiedagen.
Langdurend zorgverlof is bedoeld voor situaties waarin een werknemer gedurende een langere periode, maximaal zes maanden, voor een ziek familielid moet zorgen. Dit verlof is in principe niet betaald, maar volgens de Cao Kinderopvang ontvangt de werknemer 25% van het salaris doorbetalen. De doorbetaling geldt voor maximaal de helft van het aantal uren dat de werknemer volgens de arbeidsovereenkomst gemiddeld per week werkt.
Tijdens langdurend zorgverlof bouwt de werknemer vakantiedagen op. Het verlof mag niet ingehouden worden op de vakantiedagen. De werknemer moet het verlof aanvragen bij de werkgever en kan achteraf worden gecontroleerd of het verlof daadwerkelijk is gebruikt voor zorg.
De Cao Kinderopvang bevat ook regels voor seniorenverlof of afbouwregelingen. Deze regels zijn bedoeld voor werknemers die zich voorbereiden op het pensioen en eventueel hun werkdagen willen verminderen. De afspraken zijn afhankelijk van de leeftijd van de werknemer en de werknemerswens om het werkvolume geleidelijk te verlagen.
In de praktijk betekent dit dat zowel werkgevers als werknemers zich bewust moeten zijn van de regels rondom vakantie, ziekte en zorgverlof. Werkgevers moeten zorgen voor duidelijke communicatie over de mogelijkheden voor verlof, en werknemers moeten weten hoe verlof kan worden opgebouwd, afgenomen en geregeld.
Het is belangrijk dat de afspraken tussen werkgever en werknemer duidelijk zijn en binnen de kaders van de Cao Kinderopvang vallen. Eventuele onduidelijkheden kunnen worden opgelost via de vakorganisatie of de werkgeversorganisatie die betrokken zijn bij de cao.
De Cao Kinderopvang biedt een duidelijk kader voor het regelen van vakantie, ziekte en zorgverlof in de kinderopvangsector. Zowel voltijd als deeltijd werknemers hebben duidelijke rechten en verplichtingen op het gebied van verlof, toezicht en salarisdoorbetaling. De regels zijn afgeleid van zowel wettelijke voorwaarden als overlegresultaten tussen werkgevers en werknemers.
Voor werkgevers is het belangrijk om deze afspraken goed te begrijpen en te implementeren, zodat werknemers zich veilig en zeker voelen bij het aanvragen van verlof. Voor werknemers is het eveneens belangrijk om te weten hoe verlof kan worden opgebouwd, afgenomen en geregeld, zodat er geen problemen ontstaan bij het invullen van verlof of bij het terugkeren van verlof.
De regels zijn gedetailleerd en duidelijk, en bieden een goed kader voor het regelen van verlof in de kinderopvangsector. Zowel voltijd als deeltijd werknemers profiteren van deze regels, die zorgen voor een eerlijke en transparante werkomgeving.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet