Wetsvoorstel vaccinatieplicht voor kinderopvang: duidelijke handvatten voor de sector
juli 15, 2025
De Nederlandse kinderopvangsector is regelmatig in beweging, met regelgeving die aandacht besteedt aan zowel kwaliteit als taalbeleid in de opvang. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de huidige regelingen die van toepassing zijn op kinderopvang, inclusief taaleisen in meertalige kinderopvang, kwaliteitseisen voor werknemers en subsidies voor rechtsbijstand bij uithuisplaatsingen. Deze informatie is relevant voor zowel ouders als professionals in de opvangsector om inzicht te krijgen in de juridische en operationele kaders die de kinderopvang bepalen.
Een van de recente ontwikkelingen in de kinderopvangsector betreft de regelingen rond meertalige kinderopvang. In de huidige praktijk is het mogelijk om meertalige kinderopvang aan te bieden, waarbij een bepaalde percentage van de openingstijd kan worden gespendeerd in de Duitse, Engelse of Franse taal. Volgens de regeling die is opgenomen in het Besluit kwaliteit kinderopvang, mag voor maximaal 50% van de openingstijd van een stam- of basisgroep per dag een van deze talen worden gebruikt als voertaal. Er is echter een uitzondering voor de voorschoolse educatie, die krachtens artikel 1.50b van de Wet kinderopvang verplicht is.
Daarnaast zijn er duidelijke taaleisen gesteld aan beroepskrachten die werken in meertalige kinderopvang. Deze eisen zijn vastgelegd in artikelen 7a en 9aa van de regeling. Beroepskrachten moeten aan bepaalde opleidingseisen voldoen die worden geregeld via een ministeriële regeling. Deze regelingen zijn bedoeld om de kwaliteit van de meertalige kinderopvang te waarborgen en te zorgen dat kinderen adequaat worden ondersteund in meerdere talen.
De kwaliteit van de kinderopvang is een kernaspect in de regelingen. Het Besluit kwaliteit kinderopvang bepaalt de minimale eisen die gelden voor het verloop van de opvang en het functioneren van professionals in de sector. De regelingen leggen ook aandacht aan op het toezicht en de handhaafbaarheid van de regels. Zo is er bijvoorbeeld sprake van een lage verwachting van kosten voor toezicht op de taaleisen, gezien het beperkte aantal kindercentra dat meertalige kinderopvang aanbiedt. Dit is een gevolg van de ervaring dat meertalige opvang relatief zelden wordt aangeboden, ondanks de juridische mogelijkheid.
De regelingen zijn ook ontwikkeld in samenwerking met diverse stakeholders, waaronder toezichtspartijen zoals GGD GHOR Nederland en de Inspectie van het onderwijs (IvhO). Deze partijen hebben een uitvoeringstoets uitgevoerd om de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van de regels te beoordelen. Daarnaast zijn er gesprekken geweest met experts uit onderwijs en beleid, zoals de Universiteit van Amsterdam en Nuffic, om praktijkkennis in te houden bij het opstellen van regelingen.
Een andere regeling die relevant is voor ouders en opvoeders betreft de subsidie voor rechtsbijstand bij uithuisplaatsingen. Deze regeling is bedoeld voor ouders die gedupeerd zijn door de kinderopvangtoeslagaffaire en die verantwoordelijk zijn voor een uithuisplaatsing of gezagsbeëindiging van hun kind. Deze regeling is vastgesteld op 1 juni 2022 en is van toepassing op procedures die op of na 1 januari 2022 zijn gestart.
Onder deze regeling kan een ouder recht hebben op kosteloze rechtsbijstand, verstrekt door een advocaat die aan bepaalde voorwaarden voldoet. Deze advocaten moeten bijvoorbeeld gecertificeerd zijn in civiel jeugdrecht of personen- en familierecht. Daarnaast moet de advocaat in de afgelopen twee kalenderjaren minstens vijf zaken op het terrein van uithuisplaatsingen hebben afgerond. Dit is bedoeld om de kwaliteit van de rechtsbijstand te waarborgen.
De regeling is ook bedoeld om ouders te ondersteunen bij het vaststellen van een vergoeding. De einddatum voor het indienen van verzoeken tot herstel is 31 december 2023, terwijl de einddatum voor het indienen van aanvragen voor rechtsbijstand vastligt op 31 december 2024. Dit betekent dat ouders die gedupeerd zijn door de kinderopvangtoeslagaffaire voldoende tijd hebben om hun situatie juridisch te laten beoordelen.
Een andere regeling die een rol speelt in de kinderopvangsector betreft de ouderparticipatieopvang. In deze vorm van opvang verzorgen ouders zelf kinderen, waarbij ze verantwoordelijk zijn voor de verzorging, opvoeding en ontwikkeling van de kinderen. Deze opvangvorm is onder regelgeving opgenomen in het Besluit kwaliteit kinderopvang en is bedoeld om ouders die in staat zijn tot zelfstandig opvoeden te ondersteunen.
Ouderparticipatieopvang kan worden uitgevoerd in een ouderparticipatiecrèche, waar ouders actief betrokken zijn bij de dagelijkse verloop van de opvang. Deze vorm van opvang kan ook een waardevolle bijdrage leveren aan de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen, doordat ouders actief betrokken zijn bij het opvoedproces. De regelingen omtrent ouderparticipatieopvang zijn bedoeld om zowel ouders als professionals in de opvangsector in staat te stellen om deze vorm van opvang op een juridisch en operationeel verantwoorde manier te organiseren.
De handhaving van regelingen is een belangrijk aspect in de kinderopvangsector. De regelingen zijn ontwikkeld met het oog op de handhaafbaarheid, zodat zowel kindercentra als ouders zich aan de regels kunnen houden. De regelingen zijn daarom ook geëvalueerd in samenwerking met toezichtpartijen en andere stakeholders.
Een evaluatie van de regelingen is uitgevoerd door de Raad voor Rechtsbijstand, die verantwoordelijk is voor het toezicht op de rechtsbijstandregelingen. Deze evaluatie heeft uitgewezen dat de regelingen in de praktijk goed uitvoerbaar zijn, maar ook dat er ruimte is voor verbetering. Zo is er bijvoorbeeld aandacht voor de noodzaak van duidelijke communicatie over de regelingen, zowel richting ouders als richting professionals in de opvangsector.
Daarnaast zijn er ook voorwaarden opgenomen in de regelingen die betrekking hebben op de deelname van advocaten aan de rechtsbijstandregeling. Deze voorwaarden zijn bedoeld om de kwaliteit van de rechtsbijstand te waarborgen en om te voorkomen dat er tekortkomingen in de kwaliteit van de dienstverlening optreden. Zo moeten deelnemende advocaten bereid zijn om mee te werken aan een evaluatie van de regelingen, zodat de effectiviteit en efficiëntie van de regelingen in de praktijk kunnen worden geëvalueerd.
De regelingen die van toepassing zijn op de kinderopvangsector spelen een cruciale rol in het bepalen van de kwaliteit, toezicht en ondersteuning van kinderen en ouders. Deze regelingen zijn bedoeld om zowel kindercentra als ouders in staat te stellen om de opvang van kinderen op een verantwoorde manier te organiseren. De regelingen omvatten onder andere taaleisen in meertalige kinderopvang, kwaliteitseisen voor werknemers, subsidies voor rechtsbijstand bij uithuisplaatsingen en ondersteunende regelingen voor ouderparticipatieopvang.
Het is belangrijk dat zowel ouders als professionals in de opvangsector zich bewust zijn van deze regelingen, zodat ze de mogelijkheden en verantwoordelijkheden die ermee gepaard gaan goed begrijpen. Door regelingen te volgen en te handhaven, kan de kwaliteit van de kinderopvang worden gewaarborgd en kan de opvoedingskwaliteit van kinderen worden verbeterd.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet