De Wereld van Kinderdromen: Van Nachtmerries tot Fantasie
juni 16, 2025
De gezondheid en het welzijn van kinderen zijn van het grootste belang, zeker wanneer zij naar de kinderopvang gaan. Ouders en verzorgers worden regelmatig geconfronteerd met de vraag of hun kind, met milde klachten zoals een snotneus of hoest, wel naar de opvang mag. Om hierin duidelijkheid te bieden, is de ‘beslisboom’ ontwikkeld, een instrument dat helpt bij het bepalen of een kind voldoet aan de voorwaarden voor toelating tot de kinderopvang of basisschool bij klachten. Deze gids is tot stand gekomen in samenwerking tussen het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), BOinK (de Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang) en AJN Jeugdartsen Nederland. De beslisboom wordt regelmatig bijgewerkt om te voldoen aan de meest recente richtlijnen en maatregelen.
De beslisboom is een vragenschema dat ouders en verzorgers helpt om stap voor stap te bepalen of hun kind naar de kinderopvang of school mag. Het is een handige manier om de regels van het RIVM te interpreteren en toe te passen in de dagelijkse praktijk. De boom is ontworpen om het volgen van de regels te vereenvoudigen en biedt een duidelijke leidraad bij twijfel. De beslisboom is niet alleen bedoeld voor ouders, maar ook voor professionals in de kinderopvang en het onderwijs, om eenduidige beslissingen te nemen over de toelating van kinderen met klachten.
De beslisboom is een dynamisch instrument dat regelmatig wordt aangepast aan de veranderende coronamaatregelen en inzichten. Zo zijn er recentelijk wijzigingen doorgevoerd met betrekking tot quarantaineregels na terugkomst uit het buitenland, en de interpretatie van milde klachten. Een belangrijke update betreft de regels voor kinderen onder de 18 jaar in contact met een persoon met corona; zij hoeven niet getest te worden of in quarantaine zolang ze zelf geen klachten hebben. Ook is de informatie over wanneer een kind getest moet worden aangepast, waarbij de nadruk ligt op testen door de GGD en de rol van zelftests als aanvullende testadvies.
Er zijn verschillende versies van de beslisboom, afgestemd op de leeftijd van het kind. Zo is er een aparte beslisboom voor kinderen boven de 12 jaar, die van toepassing is op leerlingen in het voortgezet onderwijs, studenten in het MBO of HBO, en werkende jongeren. Voor kinderen van 0 tot en met 3 jaar is er een specifieke aanpassing verwerkt in de beslisboom van 7 juli 2022. De beslisboom is leidend op basis van de groep waarin het kind zit, ook voor de buitenschoolse opvang (BSO). Dit betekent dat de regels voor groep 1 en 2 van toepassing zijn, ongeacht de leeftijd van het kind binnen die groep.
De beslisboom houdt ook rekening met de vaccinatiestatus van kinderen. Vanaf 12 jaar kunnen kinderen gevaccineerd worden, en in de beslisboom is opgenomen dat een kind vanaf deze leeftijd ook immuun kan zijn door volledige vaccinatie. De beslisboom is bedoeld om transparantie te bieden en ouders te informeren over de mogelijkheden en regels rondom vaccinatie en kinderopvang.
Naast de gezondheidsaspecten, kan de beslisboom ook een rol spelen bij het inschatten van de ernst van gedragsproblemen bij kinderen. Professionals in het voorveld van de jeugdhulpverlening zijn enthousiast over de beslisboom en de bijbehorende gesprekskaarten. Het gebruik van de beslisboom lijkt te leiden tot snellere en beter onderbouwde adviezen voor hulp of behandeling, wat vooral door ouders als een belangrijke meerwaarde wordt ervaren. De gesprekskaarten bieden praktische handvatten voor gesprekken met ouders en jongeren over het bespreken van problemen en het zoeken naar oplossingen, en bevorderen zo de gedeelde besluitvorming.
Uit onderzoek blijkt dat professionals de beslisboom als een goed hulpmiddel beschouwen om alle noodzakelijke informatie te verzamelen, structuur te bieden aan het denkproces en het gesprek met ouders, en sneller tot een advies te komen. De beslisboom helpt ook bij het overleg met collega’s en het ‘spreken van dezelfde taal’ met andere professionals. Sommige professionals geven aan dat het niet altijd duidelijk is wanneer sprake is van lichte of matige problemen, en dat er behoefte is aan meer handvatten voor het bespreken van de ernst van de problemen met ouders.
Ernstige gedragsproblemen kunnen nadelige gevolgen hebben voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren, en kunnen leiden tot schooluitval, werkloosheid, contact met politie of justitie, en sociaal isolement. Bovendien zijn ernstige gedragsproblemen een voorspeller voor problemen in de late adolescentie en volwassenheid, en kunnen ze aanzienlijke kosten met zich meebrengen voor de maatschappij. De beslisboom helpt professionals om de ernst van de problemen in te schatten en de juiste hulp in te zetten.
De beslisboom bevat alleen erkende interventies met het sterkste bewijs voor effectiviteit. Bij het bepalen van de juiste hulp wordt rekening gehouden met de leeftijd van het kind en de instandhoudende factoren bij het kind, het gezin of de omgeving. De beslisboom biedt richtlijnen voor het kiezen van de meest passende hulp, en geeft aan welke kernelementen daarbij aandacht behoeven.
Voor kinderen tussen de 1e en 2e verjaardag die vóór de 1e verjaardag één vaccinatie hebben gehad, worden doses 2 en 3 gegeven met een interval van 2 maanden. Kinderen die na de 1e verjaardag starten met pneumokokkenvaccinaties krijgen 2 doses met een interval van 2 maanden. Kinderen van 2 jaar en ouder kunnen op medische indicatie in aanmerking komen voor de vaccinatie en hebben dan aan één pneumokokkenvaccinatie (PCV) gevolgd door een PPV23 voldoende. De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) kan deze pneuvaccinatie op indicatie van de kinderarts toedienen, mits de medisch adviseur hiervan op de hoogte is. De basisimmuniteit wordt bereikt volgens de beslisboom in de inhaalschema’s van het Rijksvaccinatieprogramma.
De beslisboom is een waardevol instrument voor ouders, verzorgers en professionals in de kinderopvang en het onderwijs. Het biedt een duidelijke en actuele leidraad bij het bepalen of een kind met klachten naar de opvang of school mag, en helpt bij het inschatten van de ernst van gedragsproblemen en het kiezen van de juiste hulp. De beslisboom wordt regelmatig bijgewerkt om te voldoen aan de meest recente richtlijnen en inzichten, en is daarmee een betrouwbare bron van informatie voor iedereen die betrokken is bij de gezondheid en het welzijn van kinderen. Het is belangrijk om de beslisboom zorgvuldig te volgen en bij twijfel contact op te nemen met de GGD of de school/kinderopvang voor advies.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet