Blij-land Kinderdagverblijf: Groene Opvang en Bewegingsontwikkeling in de Voorschoolse Opvang
juli 15, 2025
BoekStart is een landelijk leesbevorderingsprogramma dat in de kinderopvang een belangrijke rol speelt bij het stimuleren van de taalontwikkeling en het leesplezier van jonge kinderen. Het programma richt zich op kinderen van 0 tot 4 jaar en betreft ook hun ouders en pedagogisch medewerkers. Door middel van een intensieve samenwerking tussen kinderopvangen en bibliotheken werkt BoekStart aan het creëren van een rijke leesomgeving waarin kinderen al op jonge leeftijd vertrouwd raken met boeken, taal en het voorlezen. In dit artikel wordt ingegaan op de praktijk van BoekStart in de kinderopvang, de inhoud van het programma, de rol van de voorleescoördinator en het belang van het voorlezen in de vroege jeugd.
BoekStart in de kinderopvang is een initiatief van Stichting Lezen en maakt deel uit van het leesbevorderingsbeleid van Nederland. Het programma is ontworpen om jonge kinderen, hun ouders en pedagogisch medewerkers intensief in aanraking te brengen met boeken en het lezen. De focus ligt op het stimuleren van taalontwikkeling en het opbouwen van leesplezier op een spelende manier. Het programma wordt uitgevoerd in samenwerking met kinderopvangen en bibliotheken over het hele land en is bedoeld om een basis te leggen voor een goede start op de basisschool.
De inhoud van BoekStart in de kinderopvang is gericht op het creëren van een inspirerende leesomgeving. Hierbij is het voorlezen een centrale activiteit. Kinderen krijgen regelmatig de kans om boeken te horen, te voelen, te zien en te ontdekken. De pedagogisch medewerkers spelen een belangrijke rol in dit proces en worden daarvoor goed opgeleid.
Een van de kernactiviteiten binnen BoekStart in de kinderopvang is het voorlezen. Daarom is de rol van de voorleescoördinator van groot belang. Elke kinderopvanglocatie die deelneemt aan BoekStart heeft minstens één voorleescoördinator. Dit is een pedagogisch medewerker die een speciale training heeft gevolgd in het interactieve voorlezen. De voorleescoördinator is verantwoordelijk voor het opbouwen van een rijke boekencollectie, het organiseren van voorleesactiviteiten en het leren van andere medewerkers hoe ze kinderen betrokken kunnen houden bij het voorlezen.
Naast het opleiden van de voorleescoördinator volgen alle pedagogisch medewerkers op de peuterspeelscholen een training genaamd “Betekenisvol voorlezen”. Tijdens deze training leren medewerkers hoe ze op een effectieve manier aansluiten bij het taalniveau van de kinderen. Ze leren bijvoorbeeld hoe ze kinderen meenemen in de boeken, hoe ze vragen stellen en hoe ze reacties van kinderen aansporen. Deze training is bedoeld om het voorlezen te verrijken en de taalontwikkeling van de kinderen te stimuleren.
Een belangrijk onderdeel van BoekStart in de kinderopvang is de samenwerking met de bibliotheek. Deze samenwerking is cruciaal voor het creëren van een doorgaande leeslijn. De bibliotheek ondersteunt de kinderopvang met een integrale bouwstenenaanpak voor leesbevordering. Hierbij werkt de bibliotheek nauw samen met pedagogisch medewerkers, ouders en kinderen, en soms ook met andere professionals uit de jeugdgezondheid of welzijn.
De bibliotheek helpt bijvoorbeeld bij het opstellen van een voorlees- en mediaplan per kinderopvanglocatie. In dit plan worden afspraken vastgelegd over het aanbod van boeken, het voorleesprogramma en de betrokkenheid van ouders. Bovendien organiseren bibliotheken activiteiten voor jonge kinderen en hun ouders, zoals interactieve voorleesavonden of workshops over het belang van het voorlezen.
Een voorbeeld van deze samenwerking is te vinden in Noordwijk, waar het kinderdagverblijf Princess Ariane samen met de Bibliotheek Bollenstreek BoekStart implementeert. In deze kinderopvang is er extra aandacht voor het voorlezen en is er een gevarieerde boekencollectie beschikbaar. Bovendien zijn ouders actief betrokken in het project, bijvoorbeeld via een interactieve ouderavond waar het belang van het voorlezen aan de hand van praktijkvoorbeelden wordt uitgelegd.
Voorlezen is niet alleen belangrijk in de kinderopvang, maar ook in de eigen omgeving van het kind. Het is een intiem moment tussen ouder en kind en kan al vanaf de babyleeftijd beginnen. Omdat het voorlezen een krachtige manier is om taalontwikkeling te stimuleren en leesplezier op te bouwen, adviseert BoekStart ouders om samen met hun kind een abonnement bij de bibliotheek te nemen. Alle kinderen tot 18 jaar oud kunnen gratis lid worden via de website van de bibliotheek.
In de kinderopvang wordt het voorlezen op een systematische manier ingezet. Pedagogisch medewerkers lezen dagelijks voor aan de kinderen en er is extra aandacht voor kinderen die extra steun kunnen gebruiken bij hun taalontwikkeling. Bovendien zijn er regelmatig leuke voorleesactiviteiten georganiseerd, zoals themaweekjes of interactieve voorleessessies.
In Rijswijk is BoekStart opgenomen in de visie op voorschoolse educatie van Kinderopvang Morgen. Deze instelling heeft samen met de Bibliotheek aan de Vliet een samenwerkingsovereenkomst ondertekend voor de invoering van BoekStart in de regio. Op 13 peuterspeelscholen van Up Kinderopvang in Rijswijk is het programma opgezet. Pedagoog Aniek Valkenier benadrukt dat BoekStart perfect aansluit bij de visie van de kinderopvang op vroege educatie. Ze wijst op het feit dat voorlezen niet alleen de taalontwikkeling stimuleert, maar ook de concentratie en het leesplezier vergroot.
Volgens Aniek Valkenier is het voorlezen een krachtige methode om kinderen op een spelende manier te voorzien van taalvaardigheden. Deze vaardigheden zijn essentieel voor een goede start op de basisschool. Door middel van het voorlezen leren kinderen niet alleen woorden en zinnen, maar ook hoe ze interacties met anderen kunnen voeren en hoe ze hun eigen ideeën kunnen uiten.
Taalontwikkeling vanaf jonge leeftijd is van groot belang voor de toekomst van kinderen. In hun meest taalgevoelige periode kunnen jonge kinderen veel leren van hun omgeving. Het voorlezen helpt bij het aanwakkeren van de leeshonger en het opbouwen van een sterke taalbasis. Hierbij speelt de rol van de ouder en de pedagogisch medewerker een cruciale rol.
Liz van Haalen, leesconsulent bij de Bibliotheek Hoogeveen, benadrukt het belang van BoekStart in de kinderopvang. Ze zegt dat jonge kinderen in hun taalgevoelige periode veel kunnen leren van het voorlezen. Deze periode biedt unieke kansen om taalontwikkeling te stimuleren en leesplezier op te bouwen. Door middel van een goed voorleesklimaat in de kinderopvang en de samenwerking met de bibliotheek wordt deze taalontwikkeling gesteund.
Binnen BoekStart zijn er ook voorleesactiviteiten georganiseerd die gericht zijn op kinderen met extra behoeften. Deze activiteiten zijn bedoeld om kinderen die extra steun kunnen gebruiken bij hun taalontwikkeling te ondersteunen. Pedagogisch medewerkers en leesconsulenten werken samen om het voorlezen aan te passen aan de individuele behoeften van de kinderen. Dit kan bijvoorbeeld gaan om het gebruik van visuele ondersteuning, het aanpassen van het leesritme of het inzetten van meertalige boeken.
De samenwerking met andere professionals, zoals uit de jeugdgezondheid of welzijn, is hierbij belangrijk. Door deze samenwerking kan er een doorgaande leeslijn worden opgebouwd die aansluit bij de visie van het kind en de familie. Deze aanpak helpt bij het creëren van een inclusieve en gestructureerde leesomgeving in de kinderopvang.
Een van de praktische toepassingen van BoekStart is het BoekStartkoffertje. Wanneer een baby drie maanden oud is, ontvangt de ouder een brief van de gemeente of consultatiebureau met een waardebon voor het oranje BoekStartkoffertje. Het koffertje bevat twee boekjes en informatie over het belang van het voorlezen. Het koffertje kan gratis worden opgehaald bij de bibliotheek, en het kind wordt automatisch lid van de bibliotheek.
Het BoekStartkoffertje is bedoeld om ouders te inspireren om met hun kind te beginnen met het lezen van boeken. Het is een startpunt voor een leesbevorderingsactiviteit in de eigen omgeving. De bibliotheek helpt ouders verder met het vinden van geschikte boekjes en het organiseren van activiteiten voor jonge kinderen en hun ouders.
BoekStart in de kinderopvang is een waardevolle aanpak voor het stimuleren van taalontwikkeling en leesplezier op jonge leeftijd. Het programma biedt kinderen, ouders en pedagogisch medewerkers de mogelijkheid om intensief in aanraking te komen met boeken en het lezen. Door middel van een inspirerende leesomgeving, het voorlezen en de samenwerking met de bibliotheek wordt een sterke basis gelegd voor een goede start op de basisschool.
De rol van de voorleescoördinator is van groot belang bij het implementeren van BoekStart in de kinderopvang. Deze medewerker zorgt voor een rijk aanbod van boeken en leert andere medewerkers hoe ze kinderen betrokken kunnen houden bij het voorlezen. Bovendien is de samenwerking met de bibliotheek essentieel voor het creëren van een doorgaande leeslijn en het organiseren van leesactiviteiten.
Voorlezen is niet alleen een activiteit in de kinderopvang, maar ook thuis. Het is een intiem moment tussen ouder en kind en helpt bij het aanwakkeren van leesplezier en taalontwikkeling. Ouders worden gestimuleerd om samen met hun kind een abonnement bij de bibliotheek te nemen, waardoor kinderen vanaf jonge leeftijd al vertrouwd raken met het lezen.
BoekStart in de kinderopvang is een krachtige aanpak die aansluit bij de visie op vroege educatie en taalontwikkeling. Het programma helpt bij het creëren van een inclusieve en gestructureerde leesomgeving waarin kinderen al op jonge leeftijd leren lezen en taalontwikkeling stimuleren.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet