Cao Kinderopvang 2025-2026: Regelingen rond verhuizing en buitengewoon verlof voor werknemers in de kinderopvang
juli 15, 2025
In de kinderopvang wordt er vaak gewerkt met zogenaamde verticale groepen, waarin kinderen van verschillende leeftijden – meestal van 0 tot 4 jaar – samen op één groep verblijven. Deze vorm van groepsindeling biedt een andere aanpak dan horizontale groepen, waarin kinderen per leeftijdsgroep worden ingedeeld. Voor ouders die op zoek zijn naar een kinderdagverblijf is het belangrijk om te weten wat verticale groepen inhouden, wat de voordelen en nadelen zijn, en hoe deze invloed kunnen hebben op de groei en ontwikkeling van hun kind.
Deze artikel geeft een overzicht van de concepten, de voordelen en nadelen van verticale groepen, en wat ouders daarbij in overweging kunnen nemen bij het kiezen van een kinderdagverblijf.
Een verticale groep in de kinderopvang is een groep waarin kinderen van verschillende leeftijden – meestal van 0 tot 4 jaar – samen verblijven. In tegenstelling tot horizontale groepen, waarin kinderen per leeftijdsgroep worden ingedeeld (zoals 0-2 jaar en 2-4 jaar), zitten in een verticale groep kinderen van verschillende ontwikkelingsfasen bij elkaar. Deze indeling maakt het mogelijk dat jongere kinderen leren van oudere kinderen, en dat oudere kinderen leren om te gaan met jongere kinderen.
Een voorbeeld van een verticale groep is een groep van maximaal 13 kinderen van 0 tot 4 jaar, zoals beschreven in een kleinschalig kinderdagverblijf. In dit model worden kinderen gezien als onderdeel van een ‘groot gezin’, waarin er een langdurige band kan ontstaan tussen kinderen en pedagogisch medewerkers.
Verticale groepen bieden verschillende voordelen zowel voor de kinderen als voor de pedagogisch medewerkers en ouders. Deze voordelen worden vaak genoemd door kinderdagverblijven die kiezen voor deze groepsindeling.
In een verticale groep blijven kinderen gedurende hun hele kinderdagverblijfperiode bij dezelfde groep en pedagogisch medewerkers. Dit betekent dat kinderen langdurige relaties kunnen opbouwen met de medewerkers, wat voor veel kinderen extra vertrouwen en veiligheid biedt. Deze stabiele omgeving kan bijdragen aan een positieve inpassing en een rustige start in de kinderopvang.
Een van de belangrijkste voordelen van verticale groepen is dat kinderen leren van elkaar. Jongere kinderen kunnen van oudere kinderen leren hoe ze bepaalde activiteiten uitvoeren, zoals het spelen met bepaalde materialen of het helpen bij het wassen van de handen. Aan de andere kant leren oudere kinderen hoe ze rekening moeten houden met jongere kinderen, wat hun sociaal-emotionele vaardigheden kan stimuleren.
In een verticale groep kunnen broertjes en zusjes bij elkaar op de groep blijven, mits het kinderdagverblijf dit mogelijk maakt. Dit kan voor ouders een fijn gevoel opleveren, omdat de kinderen de hele dag met elkaar kunnen doorbrengen. Het kan ook het wachten op de ouder tijdens de ophaling makkelijker maken.
In een verticale groep hoeven kinderen zich niet aan te passen aan nieuwe ruimtes, nieuwe medewerkers of nieuwe kinderen als ze ouder worden. In horizontale groepen wordt vaak gewisseld naar een andere groep bij het overschakelen van leeftijdsgroepen. In verticale groepen blijven kinderen op dezelfde plek, wat voor sommige kinderen minder stressvol kan zijn.
Sommige kinderdagverblijven beschrijven verticale groepen als een soort ‘groot gezin’, waarin kinderen zich thuis voelen. Deze indeling kan een sterke groepsidentiteit en cohesie bevorderen, wat positief kan zijn voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van de kinderen.
Ondanks de voordelen heeft een verticale groepsindeling ook bepaalde nadelen die ouders in overweging moeten nemen.
In verticale groepen zit een groot leeftijdsverschil, wat het voor de pedagogisch medewerkers lastiger maakt om activiteiten aan te bieden die passen bij alle kinderen. In horizontale groepen is het vaak makkelijker om specifieke activiteiten te plannen voor een bepaalde leeftijdsgroep. In verticale groepen moeten activiteiten vaak voor meerdere leeftijden worden afgestemd, wat extra planningswerk en creativiteit van de medewerkers vraagt.
Niet alle verticale groepen hebben een evenwichtige leeftijdsopbouw. Soms zit er meer dan één kind in een bepaalde leeftijdsgroep, en andere leeftijdsgroepen kunnen ondervertegenwoordigd zijn. Dit kan ervoor zorgen dat kinderen minder leeftijdsgenootjes hebben en minder kans krijgen om zich te ontwikkelen in een leeftijdsgespecifieke omgeving.
Pedagogisch medewerkers in verticale groepen moeten rekening houden met meerdere leeftijden tegelijk. Dit betekent dat ze niet alleen de aandacht moeten verdelen, maar ook activiteiten en spelgoed moeten aanpassen aan verschillende ontwikkelingsniveaus. Dit kan extra belastend zijn voor de medewerkers, vooral als het aantal kinderen per groep groot is.
In horizontale groepen is het vaak mogelijk om specifieke ontwikkelingssituaties te creëren die gericht zijn op de ontwikkelingsfase van een bepaalde leeftijdsgroep. In verticale groepen is dit lastiger, omdat de activiteiten vaak voor meerdere leeftijden moeten passen. Dit kan invloed hebben op de mate waarin kinderen op bepaalde ontwikkelingsgebieden worden gestimuleerd.
In de praktijk ziet een verticale groep er vaak uit als een soort huisgezin of ‘groot gezin’, waarin kinderen van verschillende leeftijden samen verblijven. Deze groepsindeling kan goed werken in kleinschalige kinderdagverblijven, waarbij er veel banden kunnen ontstaan tussen kinderen en medewerkers. In grotere kinderopvangcentra kan deze indeling echter lastiger zijn om te implementeren, omdat er vaak meer kinderen zijn en minder flexibiliteit in de groepsindeling.
Een voorbeeld van een verticale groep is beschreven in een kleinschalig kinderdagverblijf met twee groepen van maximaal 13 kinderen. Hierbij benadrukken de medewerkers dat het kinderdagverblijf een verlengstuk van thuis moet zijn, waarin kinderen zich veilig en gestimuleerd voelen. In dit model is er veel aandacht voor het opbouwen van langdurige relaties en het ontwikkelen van sociaal-emotionele vaardigheden.
De vraag wat het beste is voor kinderen – verticale of horizontale groepen – hangt af van verschillende factoren, zoals de leeftijd van het kind, de ontwikkelingsfase, de voorkeuren van de ouders en de werkwijze van het kinderdagverblijf.
Volgens een poll onder pedagogisch professionals die werkt in horizontale of verticale groepen, voelen veel medewerkers zich in horizontale groepen sterker in staat om zich te specialiseren in een bepaalde leeftijdsgroep. Aan de andere kant zeggen ouders vaak dat verticale groepen extra veilig en vertrouwd voelen voor hun kind, vooral voor de allerkleinsten.
Een belangrijk voordeel van verticale groepen is dat kinderen leren van elkaar. Jongere kinderen kunnen van oudere kinderen leren hoe ze bepaalde dingen doen, en oudere kinderen leren hoe ze rekening moeten houden met jongere kinderen. Deze interacties kunnen belangrijk zijn voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen.
Verticale groepen in de kinderopvang bieden een andere aanpak dan horizontale groepen. In verticale groepen blijven kinderen gedurende hun hele kinderdagverblijfperiode bij dezelfde groep en pedagogisch medewerkers, wat voor langdurige relaties en een sterke groepsidentiteit kan zorgen. Deze groepsindeling heeft voordelen zoals het leren van elkaar, het aanbieden van een stabiele omgeving en het mogelijk maken van langdurige relaties tussen kinderen en medewerkers.
Er zijn ook nadelen, zoals het moeilijker maken van leeftijdsgerichte activiteiten en de extra eisen aan de pedagogisch medewerkers. Voor ouders is het belangrijk om te weten wat de voordelen en nadelen zijn van verticale groepen, en of deze indeling geschikt is voor hun kind.
Uiteindelijk hangt het beste model voor een kind af van verschillende factoren, zoals de leeftijd van het kind, de ontwikkelingsfase, de voorkeuren van de ouders en de werkwijze van het kinderdagverblijf. Door deze aspecten goed in overweging te nemen, kunnen ouders een kwalitatief goede keuze maken voor hun kind.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet