BoekStart in de kinderopvang: Stimulering van taalontwikkeling en leesplezier op jonge leeftijd
juli 15, 2025
Werken in de kinderopvang betekent dagelijks bijdragen aan de ontwikkeling en verzorging van jonge kinderen. Het is een verantwoordelijke en tegelijkertijd voldoening gevende functie waarin je een essentiële rol speelt in de groei van kinderen. Om te werken in de kinderopvang is echter een relevante opleiding vereist. Deze opleidingen zorgen ervoor dat je de nodige kennis en vaardigheden onder de knie hebt om kinderen op een veilige en stimulerende manier te begeleiden.
In dit artikel worden de verschillende opleidingen voor de kinderopvang besproken, inclusief de inhoud, eisen, duur en kansen op de arbeidsmarkt. Daarnaast wordt ingegaan op de mogelijkheden voor verdere specialisatie en carrièreontwikkeling binnen de sector.
MBO-opleidingen voor de kinderopvang
Er zijn twee belangrijke MBO-opleidingen die toegang geven tot een functie in de kinderopvang: Pedagogisch Medewerker Kinderopvang (niveau 3) en Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker (niveau 4). Beide opleidingen zijn gericht op het ondersteunen en begeleiden van kinderen in hun ontwikkeling.
Pedagogisch Medewerker Kinderopvang (niveau 3)
Deze opleiding biedt een basis voor het werken in kinderopvang, buitenschoolse opvang (BSO) en peuterspeelzalen. Tijdens de opleiding leer je hoe je een veilige en emotioneel stabiele omgeving kunt creëren voor kinderen van 0 tot 12 jaar. Je ontwikkelt vaardigheden in het organiseren van activiteiten, het observeren van kinderen en het signaleren van eventuele ontwikkelingsproblemen. De opleiding duurt meestal 2 tot 3 jaar en kan gevolgd worden via een BOL (theorie- en praktijkgerichte opleiding) of BBL (praktijkgerichte opleiding).
Een diploma op mbo-niveau 3 is officieel erkend en staat op de Diplomalijst Kinderopvang. Hiermee kun je direct aan de slag in diverse kinderopvanglocaties. De opleiding is een goede start voor wie wil beginnen in de sector en is goed toegankelijk voor personen met een VMBO- of gelijkwaardige vooropleiding.
Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker (niveau 4)
Deze opleiding is bedoeld voor personen die al ervaring hebben in de kinderopvang of een mbo-niveau 3-diploma hebben. Tijdens de opleiding op niveau 4 ga je verder in op specifieke pedagogische thema’s en leer je hoe je een team kunt begeleiden of stagiaires kunt trainen. Je ontwikkelt je als professional die niet alleen kinderen begeleidt, maar ook een rol speelt in de coördinatie binnen een kinderopvanggroep.
De opleiding duurt meestal 3 jaar en eindigt met een officieel erkend diploma. Het biedt meer doorgroeimogelijkheden binnen de sector en is vaak vereist voor functies in bijvoorbeeld speciale kinderopvang of op locaties waar extra aandacht wordt besteed aan kinderen met zorgbehoeften.
Onderwijsassistent
Een andere opleiding die toegang biedt tot de kinderopvang is de Onderwijsassistent. Deze opleiding is gericht op het ondersteunen van leerkrachten in het basisonderwijs, maar is ook toepasbaar in de kinderopvang. Het biedt kennis over pedagogiek, communicatie en praktische vaardigheden voor het werken met kinderen.
HBO-opleidingen en andere opties
Naast MBO-opleidingen zijn er ook HBO- en universitaire opleidingen die toegang geven tot de kinderopvangsector. Deze opleidingen zijn meestal gericht op een bredere pedagogische of educatieve context, maar bieden ook toegang tot de kinderopvang. Voorbeelden van dergelijke opleidingen zijn:
- Pedagogiek
- Pedagogisch Management Kind en Educatie
- Pedagogisch Management Kinderopvang en Pedagogiek
- Sociaal Pedagogisch Werk
- Pabo (Pedagogische Academie voor het Basisonderwijs)
Per 1 januari 2022 is er een wijziging ingevoerd waarbij ook personen met een gedeeltelijk afgeronde hbo-opleiding (minimaal 50% van de studiepunten) kunnen werken in de kinderopvang. Dit maakt het mogelijk om reeds aan de slag te gaan terwijl je nog aan je opleiding werkt.
Daarnaast zijn er ook opleidingen met een sport- of kunstgerichte richting die toegang bieden tot de buitenschoolse opvang. Voorbeelden zijn:
- CIOS (Cursus Instructeurs Onderwijs en Sport)
- HALO (Hulpsporter Aan Lager Onderwijs)
- Kunstopleidingen
Deze opleidingen zijn vooral gericht op het begeleiden van kinderen in sportieve of creatieve activiteiten en voldoen aan de eisen voor werken in de buitenschoolse opvang.
Verkorte opleidingen en bijscholing
Voor personen die reeds werken in de kinderopvang of die een opleiding willen volgen in combinatie met hun baan, zijn er ook verkorte opleidingen en bijscholingsmogelijkheden beschikbaar. Deze opties maken het mogelijk om de benodigde kennis en vaardigheden op te doen zonder je volledig te onttrekken aan de arbeidsmarkt.
Bijvoorbeeld, de opleiding Gespecialiseerd Medewerker Kinderopvang is een vakopleiding die gericht is op het versterken van pedagogische vaardigheden en het aanpakken van ontwikkelingsproblemen bij kinderen. Deze opleiding is bedoeld voor personen die al ervaring hebben in de kinderopvang en verder willen groeien in hun functie.
Carrièreontwikkeling en specialisatie
De kinderopvangsector biedt diverse mogelijkheden voor verdere specialisatie en carrièreontwikkeling. Na het behalen van een mbo- of hbo-diploma is het bijvoorbeeld mogelijk om een functie als teamleider, coördinator of manager aan te gaan. Deze functies vereisen meestal extra kennis op het gebied van management, organisatie en pedagogische leidinggevende vaardigheden.
Daarnaast is het ook mogelijk om je te specialiseren in het werken met kinderen met zorgbehoeften of met specifieke ontwikkelingsproblemen. Dit vereist meestal een extra opleiding of bijscholing in het bijvoorbeeld het werken met autistische kinderen, kinderen met een verstandelijke beperking of kinderen die extra aandacht nodig hebben.
Werkgelegenheid en salarisindicaties
De kinderopvangsector is momenteel sterk in groei en biedt veel werkgelegenheid. Volgens de gegevens zijn er veel vacatures beschikbaar, vooral voor medewerkers die ervaring hebben of gespecialiseerd zijn in bepaalde domeinen. De vraag naar pedagogisch medewerkers is in de meeste regio’s hoog, wat betekent dat er goede kansen zijn op de arbeidsmarkt.
Ook op salarisklasse zijn er aantrekkelijke cijfers. Voor een mbo-opleiding Pedagogisch Medewerker kinderopvang ligt het bruto maandsalaris meestal tussen €2.100 en €2.900. Voor een mbo niveau 4 of hbo-opleiding is het bruto maandsalaris meestal hoger, tussen €2.300 en €3.200 per maand.
Conclusie
Om in de kinderopvang te werken is een relevante opleiding vereist. De beschikbare opleidingen variëren van mbo- tot hbo-niveau en zijn gericht op het begeleiden en ondersteunen van kinderen in hun ontwikkeling. De keuze van een opleiding hangt af van je vooropleiding, je ambities en de rol die je wil vervullen binnen de kinderopvang.
Of je nu start met een mbo-opleiding, verder wilt groeien met een niveau 4-diploma of een hbo-opleiding wil volgen, er zijn voldoende opties om jouw carrière in de kinderopvang te ontwikkelen. Bovendien biedt de sector veel werkgelegenheid en aantrekkelijke salariskansen, wat maakt dat werken in de kinderopvang niet alleen een verantwoorde, maar ook een voldoening gevende keuze is.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
