Horizontale groepen in de kinderopvang: begrippen, voor- en nadelen
juli 15, 2025
Kinderopvang is meer dan het verzorgen van kinderen. Het is een essentieel onderdeel van de opvoedingscyclus waarin kinderen zich emotioneel, sociaal en fysiek kunnen ontwikkelen. In de huidige maatschappij is er een steeds grotere behoefte aan kwalitatief hoogwaardige kinderopvang die niet alleen zorgt voor veiligheid, maar ook voor een omgeving die aansluit bij de persoonlijke behoeften en groeifasen van elk kind. Deze visie op kinderopvang ligt centraal bij meerdere kinderopvanginstellingen in Nederland. In dit artikel worden de kernprincipes van deze visie uitgewerkt, met aandacht voor de rol van de opvang, de betrokkenheid van ouders, de educatieve doelen en de invloed van pedagogische stromingen.
Een gemeenschappelijke overtuiging die door meerdere kinderopvanginstellingen wordt geuit, is dat het kind centraal moet staan in de opvang. Bijvoorbeeld bij "De Baboutertjes" is het doel om kinderen in een warme, uitnodigende en vertrouwde omgeving te begeleiden. Dit omvat zowel het spel als het ontdekken van de wereld. Kinderen leren door actief bezig te zijn met hun omgeving, en het plezier dat ze daarbij beleven is belangrijker dan het eindresultaat.
Een vergelijkbare visie wordt geuit bij "Kinderopvang Morgen", waarin de ontwikkeling van het kind centraal staat. Hier wordt de kinderopvang gezien als een veilige en uitdagende omgeving waarin kinderen zich kunnen ontwikkelen. De nadruk ligt op het spelenderwijs leren, waarbij de behoeften en de ontwikkeling van elk kind in kaart worden gebracht en waarin de medewerkers een actieve rol spelen als begeleiders.
Bij meerdere instellingen is gezondheid een kernaspect van de pedagogische visie. Bijvoorbeeld bij "De Baboutertjes" en "Groen Kinderopvang" wordt benadrukt dat een gezonde ontwikkeling en een gezonde levensstijl centraal staan in de visie. Dit omvat het bieden van een veilige en uitdagende omgeving, waarin kinderen zich fysiek en emotioneel kunnen ontwikkelen. Ook bij "Kinderopvang Van Nature" is het doel om een veilige, gezonde en liefdevolle omgeving te bieden die aansluit bij de ontwikkelingsfase van het kind.
Bij "Groen Kinderopvang" wordt verder benadrukt dat het kind zich moet kunnen ontwikkelen in een groene buitenruimte, wat gezien wordt als een uitdaging en een gelegenheid voor de kinderen om in contact te komen met de natuur. Dit ondersteunt de visie dat kinderen zich het beste kunnen ontwikkelen in een omgeving die zowel veilig als uitdagend is.
Een essentieel aspect van de visie op kinderopvang is het bieden van emotionele veiligheid. Bij "Puckenco" en "Kinderopvang Morgen" wordt benadrukt dat kinderen zich prettig en veilig moeten voelen om zich volledig te kunnen ontwikkelen. De medewerkers hebben een actieve rol bij het stimuleren van de kinderen, waarbij de focus ligt op de emotionele en sociale competenties van het kind.
De visie benadrukt ook dat kinderen zich op eigen tempo kunnen ontwikkelen. Bijvoorbeeld in de visie van "Kinderopvang Morgen" wordt gezegd dat ieder kind uniek is en dat de opvoeding moet aansluiten op de aanleg, temperament en omgevingsfactoren van het kind. Dit benadrukt het belang van een persoonlijke aanpak in de kinderopvang.
De visie op kinderopvang omvat ook de rol van ouders. Bijvoorbeeld bij "Kinderopvang Morgen" en "Puckenco" wordt benadrukt dat opvoedingsverantwoordelijkheid gedeeld moet worden. De betrokkenheid van ouders is essentieel voor een optimale opvang. Regelmatige communicatie en wederzijdse inzichten over de ontwikkeling van het kind worden gezien als belangrijk om het vertrouwen en respect tussen ouders en medewerkers te versterken.
Bij "Kinderopvang Van Nature" wordt het gevoel van "tweede thuis" benadrukt, waarbij ouders en kinderen zich gehoord en gezien moeten voelen. Dit benadrukt dat de relatie tussen de opvang en het gezin centraal staat in de visie.
De visie op kinderopvang houdt ook rekening met de ruimtelijke en educatieve omgeving. Bijvoorbeeld in de beleidsregels van de gemeente wordt benadrukt dat de opvang een warme en veilige plek moet zijn waar kinderen kunnen werken aan hun persoonlijke en sociale ontwikkeling. Ook bij "Groen Kinderopvang" en "Kinderopvang Van Nature" is de ruimte een essentieel onderdeel van de visie, waarbij zowel de binnen- als de buitenomgeving een rol speelt in de ontwikkeling van het kind.
De visie op kinderopvang wordt vaak onderbouwd door pedagogische stromingen en theoretische kaders. Bijvoorbeeld bij "Puckenco" wordt gebruikgemaakt van de ideeën van pedagogen zoals Thomas Gordon, Malaguzzi (Reggio Emilia) en Marianne Riksen Walraven. Deze stromingen benadrukken het centrale karakter van het kind en de rol van de omgeving in de ontwikkeling.
Bij "Kinderopvang Van Nature" wordt verder benadrukt dat er geen sprake is van een enkele pedagogische visie, maar dat de instelling zich laat inspireren door verschillende stromingen. Dit benadrukt het belang van flexibiliteit en een aanpasbare aanpak in de kinderopvang.
Een andere kernaspect van de visie op kinderopvang is het kwaliteitsbeleid. Bijvoorbeeld bij "Kinderopvang Morgen" wordt gezegd dat de kwaliteit van de kinderopvang structureel wordt gevolgd en verbeterd. Hierbij kijken ze naar de kwaliteit op de groepen en maken ze plannen voor verbeteringen. Dit benadrukt dat zowel kinderen als medewerkers groeien en dat de kwaliteit van de organisatie een continu proces is.
De visie op kinderopvang is in essentie gericht op het bieden van een veilige, warme en uitnodigende omgeving waarin kinderen zich op eigen tempo kunnen ontwikkelen. De visie benadrukt het centrale karakter van het kind, de rol van de medewerkers, de betrokkenheid van ouders en de educatieve en ruimtelijke omgeving. Door een persoonlijke aanpak en het aanpassen van de visie aan de behoeften van het kind, wordt er gewerkt aan een kwalitatief hoogwaardige kinderopvang die niet alleen de fysieke, maar ook de emotionele en sociale ontwikkeling van kinderen ondersteunt.
De visie op kinderopvang is dus meer dan een verzameling regels of standaarden. Het is een fundamentele overtuiging over hoe kinderen het beste kunnen groeien en zich kunnen ontwikkelen in een omgeving die aansluit bij hun unieke persoonlijkheid en groeifase.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet