Zindelijkheidstraining bij kinderen van 2 jaar: Tips en stappenplan voor ouders
juni 18, 2025
Astigmatisme is een veelvoorkomende refractieafwijking die zowel bij kinderen als volwassenen kan voorkomen. Het wordt gekenmerkt door een onregelmatige kromming van het hoornvlies of de lens, waardoor lichtstralen niet correct op het netvlies worden gefocust. Dit resulteert in wazig zicht op zowel korte als lange afstand. Deze aandoening kan aanzienlijke gevolgen hebben voor de ontwikkeling en het functioneren van een kind, met name op school. Het is daarom van groot belang om astigmatisme vroegtijdig te herkennen en te corrigeren.
Wat is Astigmatisme?
Astigmatisme ontstaat wanneer het hoornvlies of de lens niet perfect rond is, maar eerder een ovale vorm heeft. Normaal gesproken is het hoornvlies bolrond, waardoor lichtstralen op één punt op het netvlies worden gefocust, wat resulteert in scherp zicht. Bij astigmatisme is de kromming op verschillende meridianen (verticale en horizontale assen) verschillend, waardoor lichtstralen op meerdere punten op het netvlies worden geprojecteerd. Dit leidt tot een vervormd of wazig beeld.
Astigmatisme kan zowel aangeboren zijn, dus aanwezig bij de geboorte, als verworven, bijvoorbeeld als gevolg van trauma, oogoperaties of bepaalde infectieziekten. In veel gevallen is astigmatisme erfelijk. Als één of beide ouders astigmatisme hebben, is de kans groter dat hun kind deze aandoening ook ontwikkelt.
Oorzaken van Astigmatisme bij Kinderen
De oorzaak van astigmatisme ligt in de vorm van het hoornvlies of de lens. Bij een aangeboren vorm is de vorm van het hoornvlies al afwijkend bij de geboorte. In sommige gevallen kan astigmatisme zich ontwikkelen na een trauma of operatie aan het oog, waarbij de vorm van het hoornvlies wordt veranderd.
Het is belangrijk te benadrukken dat astigmatisme niet een ziekte is, maar een refractief defect. Dit betekent dat het geen schade aan het oog veroorzaakt, maar wel de manier waarop het oog licht focust beïnvloedt.
Symptomen van Astigmatisme bij Kinderen
Het herkennen van astigmatisme bij kinderen kan lastig zijn, vooral bij jonge kinderen die nog niet in staat zijn om hun symptomen te verwoorden. Symptomen kunnen variëren afhankelijk van de ernst van de afwijking. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:
- Wazig of vervormd zicht, zowel dichtbij als veraf.
- Hoofdpijn, vooral na langdurig lezen of kijken naar een scherm.
- Vermoeide ogen en een branderig gevoel.
- Moeite met concentreren, wat kan leiden tot leerproblemen.
- Het kantelen van het hoofd om beter te kunnen zien.
- Knijpen met de ogen.
- Onhandigheid en vallen.
- Slechtziendheid kan de concentratie op school beïnvloeden, het humeur en de prikkelbaarheid van een kind.
Bij jonge kinderen kan astigmatisme zich uiten in een gebrek aan interesse in lezen of tekenen, of in het vermijden van activiteiten die visuele inspanning vereisen.
Diagnostiek van Astigmatisme
Een betrouwbare diagnose van astigmatisme wordt gesteld door een oogarts of opticien. Tijdens een oogonderzoek worden verschillende tests uitgevoerd om de refractie van het oog te bepalen. Een keratoscoop kan worden gebruikt om de kromming van het hoornvlies te meten. Andere tests, zoals de reticletest of de straaltest, kunnen ook worden gebruikt om astigmatisme te diagnosticeren.
Het is belangrijk om regelmatig het zicht van kinderen te laten controleren, zelfs als er geen duidelijke symptomen aanwezig zijn. Vroege detectie van astigmatisme is essentieel om complicaties te voorkomen en de ontwikkeling van het kind niet te belemmeren.
Correctiemogelijkheden
Astigmatisme kan meestal effectief worden gecorrigeerd met behulp van brillen, contactlenzen of refractieve chirurgie.
- Brillen: Brillen met cilindrische glazen zijn de meest gebruikelijke manier om astigmatisme te corrigeren. Deze glazen compenseren de onregelmatige kromming van het hoornvlies en zorgen ervoor dat lichtstralen correct op het netvlies worden gefocust.
- Contactlenzen: Contactlenzen kunnen een alternatief zijn voor brillen, vooral voor kinderen die actief zijn of een cosmetische voorkeur hebben. Er zijn speciale contactlenzen beschikbaar die geschikt zijn voor astigmatisme.
- Refractieve chirurgie: Refractieve chirurgie, zoals LASIK, kan een permanente oplossing bieden voor astigmatisme. Deze procedure verandert de vorm van het hoornvlies om de refractie te corrigeren. Refractieve chirurgie wordt echter meestal pas overwogen als het oog volledig is ontwikkeld.
De leeftijd waarop een kind een bril kan gaan dragen, hangt af van de mate van de refractieafwijking. In sommige gevallen is het noodzakelijk om al op zeer jonge leeftijd (bijvoorbeeld 1 jaar) een bril te dragen. De volgende richtlijnen worden vaak aangehouden:
- 1 jaar oud: astigmatisme van 3 of meer dioptrieën.
- 2 jaar oud: astigmatisme van 2.5 of meer dioptrieën.
- 3 jaar oud: astigmatisme van 2 of meer dioptrieën.
- 4 jaar oud: astigmatisme van 1.5 of meer dioptrieën.
Astigmatisme en Schoolprestaties
Astigmatisme kan een negatieve invloed hebben op de schoolprestaties van een kind. Wazig zicht kan het moeilijk maken om de letters op een schoolbord of in een boek te lezen, wat kan leiden tot concentratieproblemen en leerachterstanden. Kinderen met astigmatisme kunnen ook moeite hebben met het uitvoeren van taken die visuele precisie vereisen, zoals tekenen of schrijven.
Het is daarom belangrijk om astigmatisme tijdig te diagnosticeren en te corrigeren, zodat het kind optimaal kan profiteren van zijn of haar onderwijs.
Conclusie
Astigmatisme is een veelvoorkomende refractieafwijking die de kwaliteit van het zicht kan beïnvloeden. Vroege detectie en correctie zijn essentieel om de ontwikkeling en het functioneren van een kind niet te belemmeren. Ouders en verzorgers moeten alert zijn op de symptomen van astigmatisme en regelmatig het zicht van hun kinderen laten controleren door een oogarts of opticien. Met de juiste correctie kan een kind met astigmatisme een normaal en actief leven leiden.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
