Zindelijkheidstraining bij kinderen van 2 jaar: Tips en stappenplan voor ouders
juni 18, 2025
Het herkennen van autisme bij jonge kinderen kan een uitdaging zijn, maar vroege signalering is cruciaal voor een optimale ontwikkeling. Autisme manifesteert zich op verschillende manieren en de symptomen kunnen variëren van kind tot kind. Dit artikel biedt een overzicht van de signalen die kunnen wijzen op autisme, specifiek bij kinderen tot en met 5 jaar, en bespreekt aspecten relevant voor ouders en verzorgers. Het is belangrijk te benadrukken dat niet elk kind met één of meerdere van deze signalen automatisch autisme heeft; een professionele diagnose is noodzakelijk.
Wat is Autisme?
Autisme is een neurologische aandoening die de ontwikkeling beïnvloedt, met name op het gebied van sociale interactie, communicatie en gedrag. Vroeger werd het syndroom van Asperger als een aparte aandoening gezien, maar tegenwoordig wordt de term autismespectrumstoornis (ASS) gebruikt om de diversiteit aan uitingen te omvatten. Ieder kind met ASS is uniek en de kenmerken kunnen variëren in intensiteit en presentatie. De oorzaak van autisme is niet volledig bekend, maar erfelijkheid speelt een rol, evenals de invloed van de omgeving.
Signalering bij Baby’s en Dreumesen (0-2 jaar)
Bij baby’s en dreumesen kunnen de eerste signalen van autisme subtiel zijn. Ouders kunnen opmerken dat hun kind minder reageert op sociale prikkels dan andere kinderen van dezelfde leeftijd. Zo kan een baby van 12 maanden bijvoorbeeld weinig tot geen oogcontact maken, niet brabbelen of niet lachen naar anderen. Ook kan er sprake zijn van een gebrek aan interesse in mensen, waarbij het kind liever met objecten speelt dan met anderen. Een baby met autisme kan een voorkeur hebben voor één specifiek speeltje en dit steeds opnieuw gebruiken. Verder kunnen gezichtsuitdrukkingen beperkt zijn en reageert het kind mogelijk niet wanneer zijn of haar naam wordt genoemd.
Het is belangrijk te onthouden dat de ontwikkeling van elk kind anders verloopt. Echter, als er meerdere van deze signalen aanwezig zijn, is het raadzaam om dit met een arts te bespreken.
Signalering bij Peuters (2-5 jaar)
Naarmate kinderen ouder worden, kunnen de signalen van autisme duidelijker worden. Peuters met autisme kunnen moeite hebben met veranderingen en onbekende situaties. Ze hebben vaak behoefte aan routine en kunnen van streek raken als deze routine wordt doorbroken. Een kind kan bijvoorbeeld erg gehecht zijn aan een vaste volgorde van handelingen, zoals douchen, ontbijten en aankleden.
Ook op het gebied van sociale interactie kunnen problemen ontstaan. Een peuter met autisme kan moeite hebben met het begrijpen van sociale aanwijzingen, zoals lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen. Het kan lastig zijn om in een groep te spelen en om op zijn beurt te wachten. Soms kunnen kinderen met autisme wel sociaal lijken, maar hebben ze moeite met het opbouwen van echte vriendschappen en het begrijpen van de gevoelens van anderen.
Verder kunnen peuters met autisme intense interesses hebben voor specifieke onderwerpen, zoals slangen of namen van sterren. Ze kunnen hier urenlang over praten en andere onderwerpen negeren. Sommige kinderen reageren heftig op bepaalde prikkels, zoals harde geluiden, felle kleuren of ongewone texturen.
Taalontwikkeling en Communicatie
De taalontwikkeling kan ook een indicatie zijn van autisme. Sommige kinderen met autisme zijn relatief vroeg met praten, terwijl anderen juist een vertraging in de taalontwikkeling laten zien. Het kan voorkomen dat een kind van 18 maanden nog geen losse woordjes zegt of dat een kind van 2 jaar nog geen zinnetjes van twee woorden maakt.
Ook de manier van communiceren kan afwijkend zijn. Kinderen met autisme kunnen de taal heel letterlijk nemen en moeite hebben met het begrijpen van sarcasme of grapjes. Ze kunnen ook een formele manier van spreken hebben die niet past bij hun leeftijd.
Motorische Vaardigheden
Ook de motorische ontwikkeling kan beïnvloed worden door autisme. Kinderen met autisme kunnen onhandig overkomen en moeite hebben met bewegingsactiviteiten, zoals gymlessen. Schrijven kan slordig en onregelmatig zijn. Dit kan leiden tot een laag zelfbeeld.
Emotionele Uitbarstingen en Gevoeligheid
Kinderen met autisme kunnen gevoelig zijn voor veranderingen en prikkels, wat kan leiden tot emotionele uitbarstingen. Wanneer routines verstoord worden of er onverwachte situaties ontstaan, kunnen ze overweldigd raken en boos worden. Deze uitbarstingen kunnen zich uiten in verbaal geweld of woedeaanvallen. Soms trekken ze zich juist terug en zoeken ze hun toevlucht in repeterende handelingen om controle te herwinnen.
Wat te doen bij Vermoedens?
Als u vermoedens heeft dat uw kind autisme heeft, is het belangrijk om dit te bespreken met uw huisarts. De huisarts kan u doorverwijzen naar een specialist, zoals een kinderpsycholoog of een orthopedagoog, voor een diagnose. Het is belangrijk om te onthouden dat een diagnose niet definitief is en dat er mogelijkheden zijn om uw kind te ondersteunen en te helpen bij zijn of haar ontwikkeling.
Ondersteuning en Behandeling
De behandeling van autisme is afgestemd op de individuele behoeften van het kind. Er bestaan verschillende therapieën, programma’s en trainingen die kunnen helpen om de sociale vaardigheden te verbeteren, de communicatie te bevorderen en de emotionele regulatie te ondersteunen. Ouders spelen een belangrijke rol bij de behandeling van autisme. Het is belangrijk om uw kind zelfvertrouwen te geven en zijn of haar vaardigheden te verbeteren. Routine, visuele hulpmiddelen en rollenspellen kunnen hierbij nuttig zijn. Focus op de sterke punten van uw kind en moedig hem of haar aan om nieuwe gebieden te verkennen.
Belang van Vroege Herkenning
Vroege herkenning van autisme is van groot belang. Hoe eerder een kind een diagnose krijgt, hoe eerder de juiste ondersteuning kan worden geboden. Dit kan de ontwikkeling van het kind positief beïnvloeden en de kwaliteit van leven verbeteren.
Conclusie
Het herkennen van autisme bij jonge kinderen vereist aandacht voor subtiele signalen en een open houding. De signalen kunnen variëren, maar omvatten vaak problemen met sociale interactie, communicatie, repetitief gedrag en gevoeligheid voor prikkels. Bij vermoedens is het belangrijk om professionele hulp te zoeken voor een diagnose en passende ondersteuning. Vroege herkenning en begeleiding zijn essentieel voor een optimale ontwikkeling en een betere kwaliteit van leven voor kinderen met autisme.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
