Hoera Kindercentra: Integratie van Kinderopvang in de Scholen en de Belangrijkheid van Veiligheid en Ontwikkeling
juli 15, 2025
Sinds 2018 is er in Nederland een herstructurering geweest in de opvang van jonge kinderen. De peuterspeelzaal is sinds 1 januari 2018 ondergebracht binnen het kader van de kinderopvang, volgens de Wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Dit betekent dat de peuterspeelzaal niet meer als aparte opvangvorm bestaat, maar een onderdeel is geworden van de bredere kinderopvang. In dit artikel wordt ingegaan op de inhoud, doelstellingen en voordelen van de peuterspeelzaal binnen de huidige context van kinderopvang. Ook worden de verschillen tussen kinderopvang en peuterspeelzaal uitgelegd, zodat ouders en verzorgers een duidelijk beeld krijgen van de beschikbare opties.
Wat is een peuterspeelzaal?
Een peuterspeelzaal is een vorm van kinderopvang die specifiek gericht is op kinderen van 2 tot 4 jaar. Deze opvang is bedoeld om jonge kinderen voor te bereiden op de basisschool en ligt daarom sterk de nadruk op sociale en educatieve ontwikkeling, gerealiseerd via speelactiviteiten. Kinderen op de peuterspeelzaal leren samen met leeftijdsgenoten te spelen, te delen en basisvaardigheden te ontwikkelen die essentieel zijn voor de overstap naar de kleuterklas.
De opvang in een peuterspeelzaal is meestal beperkt tot een of meerdere dagdelen per week, bijvoorbeeld in de ochtend of de middag. Tijdens de schoolvakanties is er geen opvang, wat betekent dat ouders in die periode andere oplossingen moeten zoeken, zoals kinderdagopvang of gastouders. Het doel van de peuterspeelzaal is om kinderen in een veilige en stimulerende omgeving te laten groeien, waar ze leren omgaan met regelmaat, structuur en interacties met anderen.
Doel en werking van een peuterspeelzaal
De werking van een peuterspeelzaal is gericht op het stimuleren van de ontwikkeling van jonge kinderen op een speelse manier. Kinderen leren via thematische activiteiten en dagelijkse ritmes, zoals het lezen van boeken, het maken van sprookjes, het zingen van liedjes en het spelen met knuffels en puzzels. De activiteiten zijn ontworpen om de cognitieve, sociale, motorische en taalontwikkeling van de kinderen te ondersteunen. De nadruk ligt hierbij op het leren van basisvaardigheden, zoals het herkennen van kleuren, vormen, cijfers en letters, en het ontwikkelen van communicatieve vaardigheden.
Bij GO! Kinderopvang, zoals beschreven in de bronnen, zijn sommige peuterspeelzalen uitgerust met een VVE-programma (Voor- en Vroegschoolse Educatie). Deze zalen bieden extra aandacht voor de taalontwikkeling en de sociaal-emotionele groei van kinderen. Voor kinderen met een VVE-indicatie is het mogelijk om 16 uur per week op de peuterspeelzaal aanwezig te zijn, waarvan 8 uur gratis. Kinderen zonder VVE-indicatie kunnen maximaal 2 dagdelen per week aan het programma deelnemen.
Financiering en toegang
Sinds 1 januari 2018 is de financiering van de peuterspeelzaal mogelijk via de kinderopvangtoeslag, mits één of beide ouders werken. Dit betekent dat de peuterspeelzaal nu voor een groter deel van de bevolking toegankelijk is geworden. De ouderbijdrage hangt af van het inkomen van de ouders en de locatie van de opvang. In 2023 is het maximale uurtarief vastgesteld op € 8,97. De regels rondom financiering kunnen per gemeente verschillen, aangezien de verantwoordelijkheid voor de toekenning van de kinderopvangtoeslag bij de gemeente ligt.
Daarnaast is het mogelijk dat kinderen met een VVE-indicatie een deel van hun opvang gratis krijgen. Deze indicatie wordt verleend door een consultatiebureau en is gericht op kinderen die extra ondersteuning nodig hebben in hun voorbereiding op de basisschool. Voor ouders die hierover meer willen weten, is het aan te raden contact op te nemen met de opvanginstelling of het consultatiebureau in hun regio.
Peuterspeelzaal versus kinderopvang
Hoewel de peuterspeelzaal sinds 2018 onderdeel is van de kinderopvang, zijn er nog steeds duidelijke verschillen tussen de twee vormen van opvang. Een kinderopvang is bedoeld voor kinderen van 0 tot 4 jaar en biedt opvang voor de hele dag. Kinderen kunnen hier dus langer blijven dan in een peuterspeelzaal, waar de opvang beperkt is tot dagdelen. Een kinderopvang is vooral geschikt voor ouders die fulltime werken, omdat het mogelijk is om kinderen 1 tot 5 dagen per week op te vangen.
In tegenstelling tot een kinderopvang, is de peuterspeelzaal gericht op de voorbereiding op de basisschool en legt de nadruk op educatieve en sociale activiteiten. In de peuterspeelzaal is het kind vrij om te kiezen welke activiteiten het wil doen, terwijl in een kinderopvang vaak meer regelmaat en structuur is. Deze structuur helpt kinderen bij het leren omgaan met dagritmes en interacties in groepen.
Activiteiten en ontwikkelingsstimulering
Bij de peuterspeelzaal staat het spelend leren centraal. Kinderen leren via thematische activiteiten, zoals lente, kunst of dieren, om kennis op te doen over de wereld om hen heen. Ze leren lezen, schrijven en rekenen in een speelse omgeving, waarbij het gebruik van sprookjes, liedjes en creatieve activiteiten een grote rol speelt. Ook wordt er veel aandacht besteed aan het ontwikkelen van motorische vaardigheden, zoals knippen, plakken en bouwen.
In de gymzaal zijn er activiteiten waarbij kinderen parcoursen maken met pluchen dieren of andere speelgoedobjecten. Hierdoor ontwikkelen ze hun grove motoriek en coördinatie. Buiten spelen kinderen vrij in een veilige omgeving, wat ook bijdraagt aan hun fysieke ontwikkeling.
Vroegtijdse voorbereiding op de basisschool
Een van de belangrijkste doelen van de peuterspeelzaal is om kinderen voor te bereiden op de basisschool. Door het introduceren van een dagritme dat vergelijkbaar is met dat van de kleuterklas, leren kinderen hoe het er in de schoolwereld aan toe gaat. Ze leren bijvoorbeeld hoe ze moeten luisteren naar een verhaal, hoe ze met anderen moeten delen en hoe ze zich moeten gedragen in een groep.
Bij GO! Kinderopvang is er bijvoorbeeld een doorstroming naar een basisschool met een VVE-aanpak in groep 1 en 2. Dit betekent dat kinderen die eerst op een VVE-peuterspeelzaal hebben gezeten, na hun vierde verjaardag in een schoolgroep terecht kunnen komen die speciaal gericht is op het voortzetten van de ontwikkeling die al begonnen is in de peuterspeelzaal. Deze aanpak helpt bij de vlotte overgang naar de basisschool en zorgt ervoor dat kinderen niet achterop raken in hun ontwikkeling.
Conclusie
De peuterspeelzaal is een belangrijk onderdeel van de kinderopvang in Nederland en speelt een unieke rol in de voorbereiding van jonge kinderen op de basisschool. Door middel van spelenderwijs leren en ontdekken, leren kinderen belangrijke sociale, cognitieve en motorische vaardigheden die essentieel zijn voor hun verdere groei. Sinds 2018 is de peuterspeelzaal ondergebracht binnen het kader van de kinderopvang, wat heeft geleid tot een verandering in financiering en toegankelijkheid. Ouders die overwegen om hun kind naar een peuterspeelzaal te sturen, kunnen nu gebruikmaken van de kinderopvangtoeslag, mits ze werken.
De peuterspeelzaal biedt een veilige en stimulerende omgeving waar kinderen zich kunnen ontwikkelen in overeenstemming met hun leeftijd en behoeften. Tegelijkertijd verschilt de peuterspeelzaal nog steeds van de kinderopvang doordat de opvang beperkt is tot dagdelen en er meer aandacht is voor educatieve activiteiten. Voor ouders die hun kind de beste start willen geven op de basisschool, is de peuterspeelzaal een waardevolle optie.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
