Inspecties in de kinderopvang: hoe wordt de kwaliteit van de zorg gecontroleerd?

De kwaliteit van de kinderopvang speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van jonge kinderen. Daarom is het van essentieel belang dat kinderopvanglocaties voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen. In Nederland is de GGD verantwoordelijk voor het uitvoeren van inspecties op kinderopvangorganisaties. Deze inspecties zijn bedoeld om te controleren of de kinderopvang voldoet aan de eisen uit de Wet kinderopvang en aan de landelijke kwaliteitsnormen. In dit artikel worden de doelen, werkwijze en gevolgen van inspecties in de kinderopvang besproken.

Wat is een inspectie in de kinderopvang?

Een inspectie in de kinderopvang is een officieel bezoek aan een kinderopvanglocatie waarbij de GGD controleert of de organisatie voldoet aan de wettelijke en kwaliteitsnormen. De inspectie is een onderdeel van het toezicht dat de gemeente uitoefent via de GGD. De GGD voert inspecties uit op kinderopvangorganisaties zoals kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en gastouderbureaus.

Een inspectie is meestal onaangekondigd en wordt uitgevoerd door een toezichthouder die deel uitmaakt van de Inspectie Kinderopvang van de GGD. Tijdens het bezoek worden verschillende aspecten van de kinderopvang gecontroleerd. Deze inspecties zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat kinderen in een veilige, gezonde en pedagogisch waardevolle omgeving verkeren.

Hoe verloopt een inspectie?

Een inspectiebezoek aan een kinderopvanglocatie bestaat uit verschillende stappen. Allereerst arriveert de GGD-inspecteur op de locatie, meestal zonder dat de organisatie hiervan op de hoogte is. Tijdens het bezoek wordt een aantal onderzoeken uitgevoerd, afhankelijk van de situatie en de reden voor de inspectie.

De inspectie kan bijvoorbeeld onderdeel zijn van een jaarlijkse controle, een incidentele inspectie na een melding of een verdiepende inspectie na eerder vastgestelde tekortkomingen. Tijdens het bezoek worden de volgende aspecten onderzocht:

• Pedagogische praktijk: Hierbij wordt gekeken of het pedagogisch beleid op de locatie wordt nageleefd en of de werkwijze van het personeel pedagogisch waardevol is.
• Beroepskracht-kindratio: De verhouding tussen het aantal kinderen en het aantal beroepskrachten wordt gecontroleerd. Deze verhouding moet voldoen aan de wettelijke eisen.
• Groepsgrootte: De groepsgrootte is belangrijk voor de kwaliteit van de zorg. Te grote groepen kunnen leiden tot minder aandacht per kind.
• Beroepskwalificaties: De kwalificaties van het personeel worden gecontroleerd. Alleen personen met de juiste diploma’s en opleidingen mogen werken in de kinderopvang.
• Verklaringen Omtrent Gedrag (VOG’s): Alle medewerkers moeten een Verklaring Omtrent Gedrag hebben, die bevestigt dat ze geen strafrechtelijke aanduidingen hebben.
• Veiligheid en gezondheid: De veiligheid en de hygiëne op de locatie worden gecontroleerd. Dit omvat bijvoorbeeld de toegang tot de locatie, het gebruik van speelmateriaal en de maaltijden.
• Accommodatie en inrichting: De ruimtes waar kinderen gebruik van maken, worden gecontroleerd op veiligheid, hygiëne en pedagogische waarde.
• Ouderrecht: De communicatie met ouders en het respect voor ouderrechten worden beoordeeld. Ouders moeten de mogelijkheid hebben om betrokken te worden bij de opvang en beslissingen.

Naast deze controles kan de GGD-inspecteur ook gesprekken voeren met medewerkers, ouders en het management. Ook worden documenten bekeken, zoals het pedagogisch beleidsplan, de administratie en het inspectierapport van vorige jaren.

De zes domeinen van inspectie

De inspectie houdt rekening met zes domeinen die zijn vastgelegd in de Wet kinderopvang. Deze domeinen zijn:

1. Registratie, wijzigingen en administratie: Hierbij wordt gekeken of de organisatie correct is ingeschreven in het Landelijk Register Kinderopvang en of de administratie op orde is.
2. Pedagogisch klimaat: De inspectie beoordeelt of het pedagogisch klimaat op de locatie gezond en leerrijk is.
3. Personeel en groepen: De verhouding tussen het aantal kinderen en beroepskrachten en de groepsgrootte worden gecontroleerd.
4. Veiligheid en gezondheid: De veiligheid van de locatie en de hygiëne worden beoordeeld.
5. Accommodatie: De inrichting en gebruik van de ruimtes worden gecontroleerd.
6. Ouderrecht: De communicatie met ouders en het respect voor ouderrechten worden beoordeeld.

Elk domein wordt in het inspectierapport verwerkt. Het inspectierapport is openbaar en is terug te vinden in het Landelijk Register Kinderopvang. Hiermee is het mogelijk voor ouders en andere betrokkenen om te zien hoe een kinderopvanglocatie scoort op kwaliteit.

Wat gebeurt er na een inspectie?

Na het inspectiebezoek schrijft de GGD een rapportage. In dit inspectierapport worden de bevindingen van de inspectie beschreven. Het rapport geeft een overzicht van:

• De getoetste eisen.
• Wat de toezichthouder heeft geconstateerd.
• De beoordeling van de kwaliteit van de opvang.
• Het advies aan de gemeente.

Als de kinderopvanglocatie niet aan de kwaliteitseisen voldoet, dan adviseren de GGD-inspecteurs de gemeente om passende maatregelen te nemen. De gemeente kan bijvoorbeeld een herinspactie vragen of bepaalde verbetermaatregelen opleggen.

De kinderopvangorganisatie heeft ook de mogelijkheid om te reageren op het inspectierapport. Als het rapport is vastgesteld, wordt het gepubliceerd in het Landelijk Register Kinderopvang. Dit maakt het mogelijk voor ouders om te zien hoe de opvang scoort op kwaliteit.

Meldingen en incidentele inspecties

Als ouders of medewerkers twijfels hebben over de kwaliteit van de kinderopvang, is het mogelijk om een melding te doen bij de GGD. Iedereen kan een melding doen, inclusief ouders, medewerkers en andere betrokkenen. Een melding kan ook anoniem worden gedaan.

Na een melding kan de GGD een incidentele inspectie uitvoeren. Dit is een extra controle die wordt uitgevoerd als er twijfels zijn over de kwaliteit van de opvang. De GGD gebruikt een beslisboom om te bepalen of een inspectie nodig is. Als er sprake is van geweld of andere ernstige problemen, wordt contact opgenomen met de Vertrouwensinspecteur van de Inspectie van Onderwijs.

Jaarlijkse inspecties en risicogestuurd toezicht

De GGD voert jaarlijks inspecties uit bij alle kinderopvanglocaties. Daarnaast inspecteert de GGD ook risicogestuurd, wat betekent dat er meer toezicht wordt uitgeoefend waar het nodig is, en minder waar het mogelijk is. Dit helpt om de kwaliteit van de kinderopvang op een efficiënte manier te waarborgen.

In sommige regio’s, zoals Hollands Midden, wordt jaarlijks een geselecteerd aantal gastouders geïnspecteerd. Hierbij wordt gekeken of de gastouder voldoet aan de kwaliteitseisen van de kinderopvang.

Andere inspecties en controles

Naast de GGD zijn er ook andere instanties die controles uitvoeren op kinderopvanglocaties. De Arbeidsinspectie controleert of de werkomstandigheden voor medewerkers voldoen aan de wettelijke eisen. Bouw- en Woningtoezicht controleert of de locatie veilig en geschikt is voor gebruik als kinderopvang. De brandweer controleert of de locatie voldoet aan de brandveiligheidseisen. De Voedsel- en Warenautoriteit controleert of de maaltijden die op de locatie worden geserveerd, voldoen aan de eisen voor voedingswaarde en hygiëne.

Het Landelijk Register Kinderopvang

Het Landelijk Register Kinderopvang is een centraal overzicht van alle kinderopvanglocaties in Nederland die voldoen aan de kwaliteitseisen. Ouders kunnen alleen in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag als ze gebruik maken van een locatie die in dit register staat. De GGD bezoekt deze locaties jaarlijks voor een inspectie. De inspectierapporten van de GGD staan ook in dit register.

Het register is openbaar en is online beschikbaar. Hierdoor kunnen ouders en andere betrokkenen zelf controleren of een kinderopvanglocatie aan de kwaliteitseisen voldoet.

Conclusie

Inspecties in de kinderopvang zijn van groot belang voor de kwaliteit van de zorg die kinderen ontvangen. De GGD voert jaarlijks inspecties uit om te controleren of kinderopvanglocaties voldoen aan de wettelijke en kwaliteitsnormen. Tijdens een inspectie worden verschillende aspecten gecontroleerd, zoals de pedagogische praktijk, de verhouding tussen beroepskrachten en kinderen, de veiligheid en de communicatie met ouders. De resultaten van de inspectie worden vastgelegd in een rapport dat openbaar is en beschikbaar is via het Landelijk Register Kinderopvang. Als een locatie niet aan de eisen voldoet, adviseren de GGD-inspecteurs de gemeente om passende maatregelen te nemen. Ouders en medewerkers kunnen een melding doen als ze twijfels hebben over de kwaliteit van de opvang. Zo wordt de kwaliteit van de kinderopvang op een betrouwbare en transparante manier gewaarborgd.

Bronnen

1. Inspecties kinderopvang
2. Toezicht kinderopvang
3. Inspectie kinderopvang
4. Inspectie kinderopvang
5. Wat houdt een inspectie in?
6. Inspectie kinderopvang