Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aanvragen voor de kinderopvang: wat u moet weten
juli 15, 2025
Hitte is een groeiend veiligheids- en gezondheidsrisico, ook in de kinderopvang. In het voorjaar van 2025 is het Nationaal Hitteplan geactiveerd in Nederland, wat betekent dat kinderopvangorganisaties verplicht zijn om hun hitteprotocol in gang te zetten. Het doel van dit artikel is om inzicht te geven in de inhoud, toepassing en betekenis van het hitteprotocol in de kinderopvang, op basis van recente maatregelen, richtlijnen en ervaringen.
Het Nationaal Hitteplan en het hitteprotocol
Het Nationaal Hitteplan is een beleidsinstrument dat wordt geactiveerd bij extreme hitteperiodes. Het is ontworpen om de samenleving voor te bereiden op de gevolgen van warmtestress en te helpen om de gezondheid van burgers, inclusief kinderen, te beschermen. In de kinderopvang is het hitteprotocol een verplicht onderdeel van het veiligheids- en gezondheidsbeleid. Het protocol moet aanduiden hoe een organisatie omgaat met de risico’s van hitte, en welke maatregelen worden genomen om de veiligheid van kinderen en medewerkers te waarborgen.
De inhoud van het hitteprotocol is maatwerk. Er is geen uniforme oplossing die voor alle locaties van toepassing is, omdat de situatie per kinderopvangvarieert. De richtlijnen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) bieden echter algemene richtsnoeren. Deze richtlijnen worden vaak gebruikt als uitgangspunt bij de opstelling van een hitteprotocol.
Richtlijnen en checklist voor het opstellen van een hitteprotocol
BK (Brancheorganisatie Kinderopvang) en BMK (Brancheorganisatie Medewerkers Kinderopvang) hebben in samenwerking met Boink een checklist gemaakt voor houders van kinderopvangorganisaties. Deze checklist helpt bij het opstellen van een compleet en effectief hitteprotocol. De checklist bevat vier belangrijke onderdelen:
Maatregelen om de hitte binnen een locatie te voorkomen (preventie)
Voorbeelden van preventieve maatregelen zijn het installeren van schaduwplekken, het gebruik van ventilatie en het zorgen voor voldoende drinkwater. Preventie is cruciaal, omdat hitte niet alleen fysiek, maar ook psychologisch een belasting kan zijn voor kinderen.Maatregelen bij extreme hitte om een verantwoorde opvangplek te garanderen
Bij extreme hitteperiodes kunnen extra maatregelen worden genomen, zoals het beperken van buitenspelen, het verplaatsen van activiteiten naar koelere ruimtes en het toezicht op de temperatuur in de opvangruimtes. In sommige gevallen wordt airco ingezet of worden kinderen aangemoedigd om wateractiviteiten te doen.Advies over de uiterste maatregel van (deels) sluiten
Als de hitte zo extreem is dat de veiligheid van kinderen en medewerkers niet langer kan worden gegarandeerd, kan besloten worden om de opvang te sluiten. Dit is een uiterste maatregel en moet vooraf overlegd worden met de oudercommissie, omdat het invloed heeft op het veiligheids- en gezondheidsbeleid.Algemeen advies over maatwerk en communicatie
Het protocol moet niet alleen technisch goed zijn, maar ook goed overkomt bij ouders. Daarom is het belangrijk om ouders actief te betrekken in het proces van besluiten en communicatie. Dit helpt om begrip en medewerking te creëren.
Praktijkmaatregelen bij extreme hitte
Bij extreme hitteperiodes worden verschillende praktijkmaatregelen genomen in de kinderopvang, afhankelijk van de omstandigheden per locatie. Een aantal van deze maatregelen zijn:
Verkoeling via wateractiviteiten
In sommige kinderopvangen worden badjes of emmers met water neergezet, zodat kinderen kunnen spelen met water. Dit is zowel koelend als speels. In sommige gevallen worden zelfs waterijsjes gemaakt of aangeboden, wat kinderen graag accepteren.Airco en schaduwplekken
Als de hitte te extreem is om buitenspelen mogelijk te maken, wordt er overgeschakeld naar binnenactiviteiten. In zo’n geval wordt airco ingezet en worden kinderen aangemoedigd om in schaduwplekken te blijven. De kinderen kunnen dan gewoon spelen, maar in een koelere omgeving.Verminderen van buitenspelen en toezicht op temperatuur
Bij extreme hitte wordt het buitenspelen beperkt of volledig stopgezet. De kinderopvangorganisatie zorgt voor toezicht op de temperatuur in de opvangruimtes en past activiteiten aan om hitteverstoringen te voorkomen.Verminderen van activiteiten en rusttijden
Soms worden intensere activiteiten, zoals sport of dans, tijdelijk stopgezet. De focus ligt dan op rust, drinken en lichte activiteiten.
De uiterste maatregel: sluiten van de opvang
In enkele gevallen is het niet veilig om de kinderopvang open te houden. Zoals in het geval van kinderopvang Doomijn, waar besloten is om baby’s en peuters tot twee jaar tijdelijk niet op te nemen. Ook andere kinderopvangorganisaties, zoals Kindergarden en SKa Kinderopvang, sluiten volledig of gedeeltelijk. Deze beslissingen worden genomen na overleg met de oudercommissie en zijn vaak het gevolg van extreem hoge temperaturen.
De beslissing om de opvang te sluiten is gevoelig, omdat ouders vaak onverwacht opvang moeten regelen of werkdagen moeten vrijnemen. In sommige gevallen gebeurt de communicatie met ouders laat, wat tot onrust leidt. Toch benadrukken kinderopvangorganisaties dat deze keuze noodzakelijk is om de veiligheid van kinderen en medewerkers te waarborgen.
Communicatie en betrokkenheid van ouders
Een belangrijk aspect van het hitteprotocol is de communicatie met ouders. Ouders moeten op de hoogte worden gehouden van de maatregelen die worden genomen, zowel bij voorbereiding als tijdens een hitteperiode. Dit helpt om verwachtingen te beheren en begrip te creëren voor eventuele wijzigingen in de opvangactiviteiten.
De oudercommissie speelt een rol in het adviesrecht rondom hitteprotocollen. Nieuwe maatregelen of wijzigingen moeten aan hen voorgelegd worden. In de praktijk blijkt dat ouders verschillende reacties geven op de sluiting van opvanglocaties. Sommige ouders vinden de maatregel overdreven, terwijl anderen het wel begrijpen en goedkeuren.
Aantal kinderopvanglocaties en het hitteprotocol
In Nederland zijn er ongeveer 814.000 kinderen die naar de kinderopvang gaan. In de hitteperiode van 2025 sluiten honderden kinderopvanglocaties hun deuren, en worden ouders gevraagd om hun kinderen eerder op te halen. Dit betekent dat het hitteprotocol op schaal wordt toegepast, en dat het een grote impact heeft op het kinderopvangsysteem.
De Brancheorganisatie Kinderopvang benadrukt dat het hitteprotocol voor iedere organisatie zelf moet worden uitgewerkt. Dit is noodzakelijk, omdat de situatie per locatie anders is. Het protocol moet niet alleen technisch goed zijn, maar ook passend bij de omstandigheden op de locatie.
Conclusie
Hitte is een serieus veiligheids- en gezondheidsrisico in de kinderopvang. Het Nationaal Hitteplan biedt richtlijnen en richtsnoeren, maar het opstellen van een passend hitteprotocol is maatwerk. Preventieve maatregelen, zoals schaduwplekken en drinkmomenten, zijn belangrijk, maar in extreme gevallen kan besloten worden om de opvang te sluiten. Communicatie met ouders en betrokkenheid van de oudercommissie zijn essentieel om het protocol effectief en begripvol uit te voeren.
De maatregelen die worden genomen zijn niet alleen bedoeld om de veiligheid van kinderen te garanderen, maar ook om de gezondheid van medewerkers te beschermen. In de toekomst zal het hitteprotocol waarschijnlijk nog meer aandacht krijgen, gezien de toenemende extreme weersomstandigheden.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
