Werken en Leren in de Kinderopvang: Uitleg over Opleidingsmogelijkheden en Werkmodellen
juli 15, 2025
De onderhandelingen over de nieuwe CAO (Collectieve Arbeidsovereenkomst) voor de kinderopvangsector zijn in 2024 en 2025 intensief verlopen. Werkgeversorganisaties en vakbonden hebben meerdere vergaderingen gehouden om te komen tot een akkoord dat zowel werknemers als werkgevers beter in staat stelt om de huidige uitdagingen in de sector te beheersen. De nieuwe CAO, die op 1 januari 2025 in werking is getreden en tot 31 december 2026 geldt, is uiteindelijk gesloten, maar niet zonder dat er op verschillende momenten spanningen en acties zijn geweest. In deze bijdrage worden de ontwikkelingen in kaart gebracht, de onderhandelingspunten besproken en de uiteindelijke uitkomsten toegelicht.
De CAO Kinderopvang is een essentieel kader voor arbeidsvoorwaarden in de kinderopvangsector. Deze overeenkomst bepaalt onder andere loon, arbeidsduur, zorgverzekeringsregelingen en opleidingen voor werknemers. De voorgaande CAO liep tot 1 juli 2024. In 2024 begonnen de partijen – onder andere de vakbonden CNV en FNV en de werkgeversorganisaties BK, BMK en BVOK – met het nieuwe onderhandelingsproces om een nieuwe CAO op te stellen voor de periode 2025-2026.
De onderhandelingen begonnen in maart 2024, toen de werkgeverspartijen hun eindbod deed. Dit bod werd door de leden van de werkgeversorganisaties en de vakbond CNV geaccepteerd, maar door FNV afgewezen. In de maanden daarna volgden meerdere vergaderingen, waaronder de derde onderhandelingsronde op 18 november 2024. Tijdens deze vergadering werden thema’s als regeldruk, maatwerk, zeggenschap en opleidingsbudget besproken, maar er zijn op dat moment nog geen concrete afspraken gemaakt.
Een van de voornaamste uitdagingen tijdens de onderhandelingen was de regeldruk. Veel regels zijn verankerd in de wet en kunnen niet via de CAO worden aangepast. Dit betekent dat de werkgevers- en werknemersorganisaties beperkte mogelijkheden hebben om veranderingen aan te brengen in bepaalde werkomstandigheden. Daarnaast was er discussie over maatwerk en zeggenschap voor werknemers, wat betrekking heeft op de mate van invloed die medewerkers hebben op hun werkproces en beslissingen.
In november 2024 brachten kaderleden van FNV Kinderopvang een symbolische actie uit tijdens een onderhandelingsronde. Ze stapelden dozen met wensen van collega’s om de hoge werkdruk te visualiseren en gaven een mini-boodschappentasje over aan de werkgevers als symbool voor de behoefte aan koopkrachtverbetering. Deze actie werd omstreden ontvangen, omdat de werkgevers de kaderleden niet wilden toelaten tot de vergadering.
De onderhandelingen leidden uiteindelijk tot het sluiten van een akkoord. Op 1 april 2025 ondertekenden BK, BMK, BVOK en CNV een nieuwe CAO Kinderopvang 2025-2026. Deze cao geldt vanaf 1 januari 2025 tot en met 31 december 2026. De cao is op 26 juni 2025 algemeen verbindend verklaard door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Dit betekent dat de cao sinds die datum voor alle werkgevers in de kinderopvangsector verplicht is.
Het akkoord is het resultaat van intensieve onderhandelingen en was voor sommige partijen een belangrijke mijlpaal. Zo noemde BVOK-voorzitter Natascha van der Post de sluiting van de cao "een mijlpaal op weg naar meer verbinding tussen de partijen". De nieuwe cao is het gevolg van een eindbod dat in maart 2024 werd gedaan door de werkgeverspartijen.
De nieuwe CAO Kinderopvang 2025-2026 heeft als doel om zowel werknemers als werkgevers in staat te stellen om beter te functioneren in een complexe sector. Voor werknemers betekent het een duidelijk kader voor loon, arbeidsduur en opleidingen. Voor werkgevers biedt het een juridisch bindende basis waarmee ze verantwoordelijk kunnen omgaan met personeelsvraagstukken.
Een van de kernbelangen van de werkgevers is het verbeteren van de werving en vasthouding van medewerkers. De directeur-bestuurder van SKDH, Joost Korver, benadrukte in november 2022 dat een snel akkoord nodig was om "helderheid en duidelijkheid te bieden aan medewerkers en ouders". Hij wees erop dat de sector krapte ondervindt op de arbeidsmarkt en dat een duidelijke cao helpt bij het aannemen en opleiden van nieuwe medewerkers.
Hoewel er uiteindelijk tot een akkoord is gekomen, was het onderhandelingsproces niet zonder uitdagingen. FNV heeft bijvoorbeeld geen akkoord kunnen sluiten met de werkgeverspartijen. Dit heeft geleid tot acties, zoals het "stoepkrijten" van eisen bij werkgeversorganisaties. FNV benadrukte dat deze acties louter symbolisch waren en dat ze gericht waren op het verhogen van de druk op de werkgevers. De werkgeverspartijen riepen op tot een redelijke en kalme reactie op eventuele acties.
Het verschil tussen de partijen was vooral duidelijk in de vraag naar loon en koopkrachtverbetering. FNV zag hier een grotere behoefte aan dan de werkgeversorganisaties. Dit heeft geleid tot het feit dat FNV het eindbod afgewezen heeft en de cao niet heeft ondertekend. Toch is het akkoord tussen de werkgevers en CNV voldoende geweest om een nieuwe cao op te stellen.
Nadat het akkoord was gesloten, zijn de afspraken opgenomen in de officiële cao-teksten. Deze teksten zijn gepubliceerd op de website van Kinderopvang werkt! en aangemeld bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De algemene verbindende verklaring (avv) is op 26 juni 2025 gedaan, waardoor de cao sinds dat moment voor alle werkgevers in de kinderopvangsector verplicht is.
De sluiting van de nieuwe CAO is ook een signaal voor toekomstige samenwerking tussen de partijen. Zo is het opnieuw mogelijk gemaakt dat BVOK, BK en BMK met één cao onderhandelen, wat een stap is in de richting van meer samenhang in de sector. De partijen hebben aangegeven dat ze verder willen werken aan het verbeteren van werkomstandigheden en het versterken van de kinderopvangsector.
De onderhandelingen over de nieuwe CAO Kinderopvang 2025-2026 zijn verlopen in een complexe context waarin regeldruk, arbeidsmarktproblemen en verschillen tussen partijen een rol speelden. Uiteindelijk is er tot een akkoord gekomen dat op 1 januari 2025 in werking is getreden en sinds 26 juni 2025 voor alle werkgevers in de sector verplicht is. Hoewel FNV het akkoord niet heeft ondertekend, is de nieuwe CAO een belangrijke stap in de richting van betere arbeidsvoorwaarden en duidelijkheid voor werknemers en werkgevers in de kinderopvangsector. Het betekent ook een herstel van samenwerking tussen partijen die eerder gescheiden onderhandelingen voerden. De uitkomst van deze onderhandelingen laat zien dat het mogelijk is om, ook in een complexe sector, tot een akkoord te komen dat zowel werknemers als werkgevers in staat stelt om hun doelen te verwezenlijken.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet